Keywords
the crime of fighting
the participant of the fighting
Polish criminal law doctrine
decisions of courts
controversies
problems
How to Cite
Number of views: 889
Number of downloads: 996
Abstract
One of the most controversial issues regarding a defence of necessity is the question whether the participant in the fight may to invoke this circumstance. Before analysing this issue, the author first characterised the defence of necessity and the crime of fighting. These aspects have not been fully explained so far due to many controversies, and the aim of this article was to identify the fundamental problems concerning this issue and to present the opinions of Polish criminal law doctrine as well as selected decisions delivered by common courts. An attempt was also made to decide whether a participant in the fight may invoke the action in the defence of necessity. The main conclusion of the article is that in some situations the person who takes part in the fight acts in a defence of necessity.References
Andrejew, I. (1971), Polskie prawo karne w zarysie, PWN, Warszawa.
Berent, M., Filar, M. (2014), [w:] Filar, M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa.
Bojarski, T. (2012), Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Lexis Nexis, Warszawa.
Budyn-Kulik, M. (2014), [w:] Mozgawa, M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Cieślak, M. (1995), Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
Daniluk, P. (2015), [w:] Stefański, R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Gardocki, L. (2015), Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa.
Giezek, J. (2014), [w:] Giezek, J. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Góral, R. (2011), Obrona konieczna w praktyce, Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji, Warszawa.
Grześkowiak, A. (2014), [w:] Grześkowiak, A., Wiak, K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C. H. Beck, Warszawa.
Konieczny, M. (1962), Obrona konieczna a udział w bójce, Nowe Prawo 2
Krajewski, K. (1988), Bójka i pobicie. Analiza kryminologiczna, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Królikowski, M. (2013), [w:] Królikowski, M., Zawłocki, R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 1: Komentarz. Art. 117-221, C.H. Beck, Warszawa.
Królikowski, M., Zawłocki, R. (2015), Prawo karne, C.H. Beck, Warszawa.
Lisowski, A. (1994), Przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu. Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Comer, Toruń.
Marek, A. (1979), Obrona konieczna w prawie karnym na tle teorii i orzecznictwa Sądu Najwyższego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa.
Marek, A. (2008), Obrona konieczna w prawie karnym. Teoria i orzecznictwo, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Namysłowska-Gabrysiak, B. (2008), Prawo karne ‒ część ogólna, C.H. Beck, Warszawa.
Pohl, Ł. (2013), Prawo karne. Wykład części ogólnej, Lexis Nexis, Warszawa.
Rajzman, H. (1970), Kodeks karny. Wyłączenie odpowiedzialności karnej, Zrzeszenie Prawników Polskich, Zarząd Okręgu dla m. st. Warszawy, Warszawa.
Surkont, M. (2001), Prawo karne, Oficyna Wydawnicza Branta, Gdynia.
Szwarczyk, M. (2013), [w:] Bojarski, T. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Lexis Nexis, Warszawa.
Tabaszewski, T. (2010), Eksces intensywny obrony koniecznej w orzecznictwie, Prokuratura i Prawo 12.
Warylewski, J. (2012), Prawo karne. Część ogólna, Lexis Nexis, Warszawa.
Warylewski, J. (2008), Zasada ustawowej określoności przesłanek odpowiedzialności karnej a kontratypy pozaustawowe, [w:] Majewski, J. (red.), Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Materiały IV Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności Dom Organizatora, Toruń.
Wiak, K. (2014), [w:] Grześkowiak, A., Wiak, K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa.
Wilk, L. (2014), [w:] Dukiet-Nagórska, T. (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Lexis Nexis, Warszawa.
Wolter, W. (1970), Kodeks karny. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, Zrzeszenie Prawników Polskich, Zarząd Okręgu dla m. st. Warszawy, Warszawa.
Wolter, W. (1947), Prawo karne. Zarys wykładu systematycznego, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Wróbel, W., Zoll A. (2010), Polskie prawo karne. Część ogólna, Znak, Kraków.
Zientara, A. (2012), Prawo karne materialne, C.H. Beck, Warszawa.
Zoll, A. (2012), [w:] Zoll Andrzej (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz Lex, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Orzecznictwo
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.02.1935 r., II K 1697/34, OSN(K) 1935, nr 10, poz. 428.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.10.1938 r., I K 2760/37, OSN(K) 1939, nr 5, poz. 122.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.02.1963 r., V K 343/62, OSNKW 1963, nr 11, poz. 194.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.07.1971 r., IV KR 119/71, OSNKW 1971, z. 12, poz. 190.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7.04.1975 r., II KR 10/75, OSNPG 1976, nr 3, poz. 20.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.05.1976 r., V KR 68/76, OSNKW 1976, nr 12, poz. 143.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.12.1984 r., II KR 289/84, OSNKW 1985, nr 7-8 poz. 58.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5.12.2003 r., II AKa 256/03, LEGALIS nr 69830.
Wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2.04.2009 r., IV KK397/08, Prokuratura i Prawo 2009, Nr 10, poz. 7.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26.03.2013 r., II AKa 27/13, LEX nr 1360489.
License
Copyright (c) 2016 WPiA UAM
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.