Przejrzystość finansów publicznych a kształtowanie aktywnych postaw obywatelskich
PDF

Słowa kluczowe

przejrzystość
finanse publiczne
decyzje finansowe
demokracja
kształcenie
postawy obywatelskie
społeczeństwo obywatelskie

Jak cytować

Salachna, J. M., & Tyniewicki, M. (2018). Przejrzystość finansów publicznych a kształtowanie aktywnych postaw obywatelskich. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 80(2), 35–47. https://doi.org/10.14746/rpeis.2018.80.2.3

Liczba wyświetleń: 375


Liczba pobrań: 621

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest analiza oddziaływania zasady przejrzystości finansów publicznych, tj. rzetelnego informowania o tych finansach, na kształtowanie i zmianę postaw obywatelskich. Wynika on z niezwykle istotnego, naszym zdaniem, problemu: w jaki sposób władza publiczna powinna informować o procesach gromadzenia i wydatkowania środków publicznych, mając na uwadze z jednej strony skomplikowaną materię finansów publicznych, z drugiej zaś – różnorodnych, pod względem wykształcenia, odbiorców tworzących ogół społeczeństwa? Autorzy stawiają hipotezę, że dotychczasowy sposób realizacji zasady przejrzystości finansów publicznych, a więc sposób przekazywania informacji o tych finansach jest niewłaściwy (niezrozumiały) z punktu widzenia społecznego (adresata). Obecnie w Polsce zasada ta jest głównie skoncentrowana na mniej lub bardziej profesjonalnym odbiorcy, choć jej aspekt społeczny jest dostrzegany przez doktrynę. Zdaniem autorów informowanie o sprawach finansowych państwa powinno odbywać się stosownie do wykształcenia adresatów, będących przecież mocodawcą władzy publicznej. Niniejsza publikacja jest częścią zainicjowanych przez autorów szerokich badań nad rolą wartości moralnych w dystrybucji środków publicznych przez rządzących. W artykule zostały wykorzystane niereaktywne (nieempiryczne) metody badawcze skupiające się na analizie literatury i regulacji prawnych obowiązujących w Polsce.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2018.80.2.3
PDF

Bibliografia

Buchanan, J.M., Musgrave, R.A. (2005), Finanse publiczne a wybór publiczny. Dwie odmienne wizje państwa, Warszawa.

Buchanan, J.M., Tollison, R.D. (1972), The Theory of Public Choice: Political Applications of Economics, Ann Arbor: University of Michigan Press.

Cornwell, S., Morgan, D. (2013), Obamacare website gets new tech experts; oversight pressure grows, Reuters, http://www.reuters.com/article/us-usa-healthcare-surge-idUSBRE99U16R20131031 [dostęp: 8.09.2017].

Fukuyama, F. (2005), Budowanie państwa. Władza i ład międzynarodowy w XXI wieku, Poznań.

Gaudemet, P.G., Molinier, J. (2000), Finanse publiczne, Warszawa.

Kaiser Health Tracking Poll, December 2013 (2013), The Henry Keiser Family Foundation, http://kff.org/health-reform/poll-finding/kaiser-health-tracking-poll-december-2013/ [dostęp: 6.09.2017].

Kornberger-Sokołowska, E. (2010), Budżety jednostek samorządu terytorialnego, [w:] Ruśkowski, E. (red.), System prawa finansowego. Prawo finansowe sektora finansów publicznych, t. 2, Warszawa: 231–268.

Ruśkowski, E. (2008), Zasady budżetowe, [w:] Kosikowski, C., Ruśkowski, E. (red.), Finanse publiczne i prawo finansowe, Warszawa.

Malinowska-Misiąg, E., Misiąg, W. (2007), Finanse publiczne w Polsce, Warszawa.

Moe, T. (1984), The New Economics of Organization, American Journal of Political Science 28: 739–777.

Stiglitz, J.E. (2004), Ekonomia sektora publicznego, Warszawa.

Weingast, B.R., Moran, M. (1984), The Congressional-Bureaucratic System: A Principal-Agent Perspective, Public Choice 44: 147–192.

Salachna, J.M., Tyniewicki, M. (2016), Moralność jako element podejmowania decyzji finansowych w sektorze publicznym, Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu 3(4): 9–23, http://apcz.pl/czasopisma/index.php/PBPS/article/view/PBPS.2016.012/10388 [dostęp: 8.09.2017].

Strasser, D.(1992), The Finances of Europe, Luxembourg.

Weralski, M. (1984), Finanse publiczne i prawo finansowe, Warszawa.