Abstrakt
Czasopisma naukowe są i zapewne pozostaną podstawowym kanałem komunikacji naukowej. W naukach społecznych i humanistycznych nie wyeliminują one jednak ani nie zmarginalizują książek (monografii). Uznając konieczność pomiaru efektów badań naukowych w postaci list i punktów, należy dążyć przynajmniej do osłabienia negatywów zarówno punktozy, jak i impaktozy. Publikowanie w prestiżowych anglojęzycznych międzynarodowych czasopismach jest ważne dla udziału w międzynarodowej nauce, niemniej jednak – zwłaszcza w odniesieniu do nauk humanistycznych i społecznych, dotyczących kultury i społeczeństwa – należy wspierać dobre czasopisma w języku polskim. Brak wyraźnych argumentów za biurokratycznym przypisywaniem dyscyplin naukowych do czasopism na ministerialnej liście, a wielodyscyplinarne czasopisma powinny być wspierane. Otwarty dostęp do czasopism naukowych ma zalety, ale budzi obawy o równość dostępu autorów z mniej zamożnych krajów oraz o jakość. Drapieżne czasopisma, jako zjawisko patologiczne, należy zwalczać wspólnym wysiłkiem środowiska naukowców, wydawców i państwa. Czasopisma naukowe w dziedzinach nauk społecznych i humanistycznych mogłyby przyjmować krótsze, syntetyczne teksty, zważywszy na rolę monografii w tych naukach.
Bibliografia
Bäcker, R. (2019). Politologia warta najmniej? Forum Akademickie 26(9): 13.
Basson, I., Blanckenberg, J. P., Prozesky, H. (2021). Do open access journal articles experience a citation advantage? Results and methodological reflections of an application of multiple resources to an analysis by WoS subject areas. Scientometrics 126: 459–484.
Beall, J. (2013). Predatory publishing is just one of the consequences of gold open access. Learned Publishing 26(2): 79–84.
Brainard, J. (2020). Articles in “predatory” journals receive few or no citations. Science 367(6474): 129.
Breczko, S. (2016). Książka naukowa – między środowiskiem akademickim a branżą wydawniczą. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 2(48): 95–117.
Burdzik, T. (2017). Drapieżne czasopisma jako przykład nieetycznego publikowania. Filozofia i Nauka. Studia Filozoficzne i Interdyscyplinarne 5: 131–149.
Drabek, A., Bemke-Świtilnik, M. (2020). O wykazach, punktozie i polskich czasopismach humanistycznych. Forum Akademickie 27(11): 24–27.
Giménez-Toledo, E., Román-Román, A. (2009). Assessment of humanities and social sciences monographs through their publishers: A review and a study towards a model of evaluation. Research Evaluation 18: 201–213.
Godin, B. (2017). O początkach bibliometrii. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1(49): 19–46.
Gorynia, M. (red.) (2019). Ewolucja nauk ekonomicznych. Jedność a różnorodność, relacje do innych nauk, problemy klasyfikacyjne. Warszawa.
Grudniewicz, A. et al. (2019): Predatory journals: no definitione, no defence. Nature 576: 210–212.
Hintz, M., Nęcka, E., Prostak, R., Welfe, A. (2019). Jak powstał nowy wykaz czasopism naukowych. Forum Akademickie 26(11): 28–31.
Jajszczyk, A. (2020). Spór o otwarty dostęp. Forum Akademickie 27(9): 44–46.
Kokowski, M. (2018). Podstawowe zastrzeżenia wobec projektu i uchwalonej Ustawy 2.0 vel Konstytucji dla nauki. Studia Historiae Scientiarum 17: 453–476.
Krajewski, P., Modrzewska, M. (2015). Ciemna strona open access – naukowcy w szponach drapieżnych wydawców. Forum Bibliotek Medycznych 8(2): 213–227.
Kulczycki, E. (2017). Punktoza jako strategia w grze parametrycznej w Polsce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1(49): 63–78.
Kulczycki, E. (2019). Władza ewaluacyjna a przekształcenia komunikacji naukowej, [w:] J.M. Brzeziński, T. Wallas (red.), Uniwersytet XXI wieku. Między Uniwersytetem Humboldta a uniwersytetem badawczym. Poznań: 159–181.
Kulczycki, E., Korytkowski, P. (2019). Researchers publishing monographs are more productive and more local‑oriented. Scientometrics 125: 1371–1387.
Kulczycki, E. et al. (2020). Multilingual publishing in the social sciences and humanities: a seven-country European study. Journal of the Association for Information Science and Technology 71(11): 1371–1385.
Kwiek, M. (2019a). Ekonomia prestiżu akademickiego. Ilościowe ujęcie najlepszych czasopism na przykładzie dziedziny badań nad szkolnictwem wyższym. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1/2(53/54): 11–46.
Kwiek, M. (2019b). Internacjonaliści i miejscowi – międzynarodowa współpraca badawcza w Polsce na mikropoziomie indywidualnych naukowców. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1/2(53/54): 47–105.
Macháček, V., Srholec, M. (2021). Predatory publishing in Scopus: evidence on cross-country differences. Scientometrics, published online 07 February 2021.
Melosik, Z. (2016). Wskaźnikowanie człowieka i rzeczywistości jako forma sprawowania władzy. Przegląd Pedagogiczny 2: 243–253.
Sivertsen, G. (2017). Finansowanie oparte na publikacjach – Model norweski. Nauka i Szkolnictwo Wyższe 1(49): 47–59.
Skoczeń, B. (2019). Pierwsze kroki ku ewaluacji jakości nauki. Forum Akademickie 26(11): 32–33.
Szpunar, M. (2019). Kwantyfikacja rzeczywistości. O nieznośnym imperatywie policzalności wszystkiego. Zeszyty Prasoznawcze 62(3): 95–104.
Tokarczuk, O. (2020). Czuły narrator. Kraków.
Van Dalen, H.P. (2021). How the publish-or-perish principle divides a science: the case of economists. Scientometrics 126: 1675–1694.
Wilkin, J. (2020). Znaczenie uniwersytetów w epoce postprawdy, [w:] B. Fiedor, M. Gorynia, E. Mączyńska, Nauki ekonomiczne i wyzwania współczesności. Fundamentalne problemy w teorii i praktyce. Warszawa: 83–96.
Wroński, M. (2021). Jak zapełnić sloty. Forum Akademickie 28(2): 53–54.
Wróblewski, A.K. (2018). Zatruty prezent na stulecie niepodległości Polski. PAUza Akademicka 435: 2.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.