Abstrakt
This article presents a collection of early medieval trade accessories, folded scales and weights excavated by archaeologists on site no. 1 in Santok (Lubusz province). The collection of weights is formally and chronologically diverse. The oldest specimens come from structures dated back to the 4th quarter of the 9th century, the youngest to the 14th century. Metallographic analyses indicate that to produce the scales and weights, alloys of copper, different types of bronze and brass were used. The fact that exchange of goods in Santok took place earlier than in the other regions of Wielkopolska is evidence of close contacts with the then economic Baltic zone.
Bibliografia
Adamczyk D. 2002, Orientalno-bałtycki system handlowy a proces kształtowania się Europy Wschodniej w IX-X wieku, „Średniowiecze Polskie i Powszechne” 2, s. 63-88.
Bojarski J., Chudziak W., Weinkauf M. 2017, Góra Św. Wawrzyńca we wczesnym średniowieczu – na skrzyżowaniu szlaków dalekosiężnych, w: Pradoliny pomorskich rzek. Kontakty kulturowe i handlowe w pradziejach i wczesnym średniowieczu, M. Fudziński, W. Świętosławski, W. Chudziak (red.), Gdańsk, s. 301-313.
Chudziak W. 2014, Balances and weights, w: The Island in Żółte on Lake Zarańskie. Early Medieval Gateway into West Pomerania, W. Chudziak, R. Kaźmierczak (ed.), Toruń, s. 273-277.
Chudziak W., Błędowski P. 2017, Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Pawłówku – „wrota” do Pomorza Wschodniego, w: Pradoliny pomorskich rzek. Kontakty kulturowe i handlowe w pradziejach i wczesnym średniowieczu, M. Fudziński, W. Świętosławski, W. Chudziak (red.), Gdańsk, s. 315-325.
Chudziak W., Kaźmierczak R., Conclusions, w: The Island in Żółte on Lake Zarańskie. Early Medieval Gateway into West Pomerania, W. Chudziak, R. Kaźmierczak (ed.), Toruń, s. 451-453.
Dzieduszycki W. 1995, Kruszce w systemach wartości i wymiany społeczeństwa Polski wczesnośredniowiecznej, Poznań.
Gustin I. 2004, Coins and Weights from the Excavations 1990-1995. An Introduction and Presentation of the Material, w: Excavations in the Black Earth 1990-1995. Eastern Connections. Part Two: Numismatics and Methrology. Birka Studies 6, s. 11-25.
Jagodziński A. 2010, Truso między Weonodlandem a Witlandem, Elbląg.
Janowski A., Zamelska-Monczak K. 2016, Sacrum – Profanum. Dwa żywoty misy mosiężnej z Santoka, „Slavia Antiqua”, 57, s. 199-219.
Kara M. 1998, Wczesnośredniowieczny grób uzbrojonego kupca z miejscowości Ciepłe na Pomorzu Gdańskim w świetle ponownej analizy chronologicznej, w: H. Kočka-Krenz, W. Łosiński (red.), Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, Poznań, s. 496-504.
Kara M. 2009, Najstarsze państwo Piastów – rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne. Poznań.
Kara M. 2016, Przybory kupieckie, w: A. Buko (red.) Bodzia. Elitarny cmentarz z początków państwa polskiego, Warszawa, s. 107-113.
Kronika Wielkopolska 1965, Kronika Wielkopolska, przekład K. Abgarowicz, Warszawa.
Krzyszowski A. 1997, Frühmittelalterliches Grab eines Kaufmannes aus Sowinki, „Germania” 75-2, s. 639-667.
Kurnatowska Z. 1995, Grody santockie w świetle dotychczasowych badań archeologicznych, w: Santok – początki grodu. Materiały z sesji historycznej, Gorzów Wlkp., s. 10-22.
Kylhberg O. 1986, Die Gewichte in den Gräbern von Birka – Metrologie und Wirtschaft, w: G. Arwidsson (ed.) Birka II:2. Systematische Analysen der Gräberfeld, Stockholm, s. 147-162.
Leciejewicz L. 1978, Gród i podgrodzie u Słowian Zachodnich – problemy funkcji i rozwiązań przestrzennych, Prace Naukowe Instytutu Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, 12, s. 15-57.
Lewicka-Rajewska U. 2004, Arabskie opisanie Słowian. Źródła do dziejów średniowiecznej kultury, Wrocław.
Łosiński W. 2008, Pomorze Zachodnie we wczesnym średniowieczu. Studium archeologiczne, Poznań.
Maleszka M. 1998, Zespół odważników ze stanowiska wczesnośredniowiecznego we Wrześnicy, gm. Sławno, woj. słupskie, w: M. Dworaczyk, P. Krajewski, E. Wilgocki (red.), XII Sesja Pomorzoznawcza, Szczecin, 23-24 października 1997 r. Materiały, „Acta Archaeologica Pomoranica” 1, s. 177-184.
Pedersen U. 2008, Weights and balances, w: D. Skre (ed.), Means of Exchange. Dealing with Silver in the Viking Age, „Kaupang Excavation Project Publication Series” 2, Norske Oldfunn, Oslo, s. 119-195.
Rozmus D. 2016, Nowe znaleziska wczesnośredniowiecznych ciężarków ołowianych, „Materiały Archeologiczne” 41, s. 263-267.
Sindbæk S. M. 2001, An Object of Exchange Brass Bars and the Routinization of Viking Age Long-Distance Exchange in the Baltic Area, Offa 58, s. 49-60.
Słupecki L.P. 1994, Slavonic Pagan Sanctuaries, Warszawa.
Steuer H. 1997, Waagen und Gewichte aus dem mittelalterlichen Schleswig. Funde des 11. bis 13. Jahrhunderts aus Europa als Quellen zur Handels- und Währungsgeschichte, Köln.
Steuer H. 2012 VI. Wagi i odważniki wagowe z Janowa, w: Brather S. und Jagodziński M. (ed.), Nadmorska osada handlowa z okresu wikingów z Janowa (Truso). Badania geofizyczne, archeo-pedologiczne i archeologiczne w latach 2004-2008, Bonn, s. 185-282.
Tomaszewska-Szewczyk A. 2016, Mosiądz w starożytności i średniowieczu. Przyczynek do dziejów kultury materialnej, AUNC. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 47, s. 7-41.
Wachowski K. 1974, Wagi i odważniki na Śląsku wczesnośredniowiecznym na tle porównawczym, „Przegląd Archeologiczny” 22, s. 173-207.
Wachowski K. 2002, Przybory kupieckie ze Starego Miasta we Wrocławiu, w: J. Piekalski (red.) Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych, cz. 2, „Wratislavia Antiqua” 5, Wrocław, s. 277- 286.
Wärmländer S., Zoric D., Byockd Dawid., Scots D. A. 2010, Metallurgical findings from a Viking Age chieftain’s farm in Iceland, „Journal of Archaeological Science” 37, s. 2284-2290.
Zamelska-Monczak K. 2009 Początki Santoka w świetle nowszych ustaleń archeologicznych, w: B. Gruszka (red.), Ad Oderam fluvium. Księga dedykowana pamięci Edwarda Dąbrowskiego, Zielona Góra, s. 99-109.
Zamelska-Monczak K. 2012, Przemiany społeczno-kulturowe w okresie formowania się państwa piastowskiego w Wielkopolsce północno-zachodniej, na podstawie materiałów archeologicznych z Santoka i Międzyrzecza (autoreferat wygłoszony w trakcie obrony pracy doktorskiej w dniu 8 kwietnia 2009 r.), „Folia Praehistorica Posnaniensia” 14, s. 371-380.
Zamelska-Monczak K. 2013, Traces of Viking culture in Santok, w: (ed.), S. Moździoch, B. Stanisławski, P. Widzewski, Scandinavian Culture in Medieval Poland, Seria: Interdisciplinary Medieval Studies, Volume II, Wrocław, p. 267-277.
Źródło internetowe:
http://web.comhem.se/vikingbronze/casting.htm
Anders Söderberg Scandinavian bronzecasting in the Viking Age and the Early Middle Ages
Licencja
Prawa autorskie posiada autor/autorzy utworu, który/którzy udzielają licencji do jego opublikowania Czasopismu.