Słowa kluczowe
Bolesław I the Brave
Poznań
stronghold
historical re-enactment
Jak cytować
Abstrakt
The article explores an expedition of Henry II, king of Germany, to the domain of Bolesław the Brave in 1005. While the issue has raised considerable interest in academic literature, the analyses have been carried out mainly in the context of major events i.e. the wars of 1002-1005, 1007-1013 and 1015-1018. In this work, an attempt has been made to narrow down the perspective to Henry II’s expedition of 1005 which reached as far as Poznań. To this end, I have analysed the written sources (specifically the records of Thietmar of Merseburg, a German chronicler) in an effort to indicate not only the expedition’s itinerary but also its rate and the state of preparation of the two major parties of the conflict, the German Reich and the Piast dominion. In addition, I have decided to make use of my experience of historical re-enactment in a pioneering way, in order to find out if the rate of the marching maintained by contemporary re-enactors of historical events provides a good comparison background for the rate of Henry II’s expedition of 1005. Next, archaeological sources provided some supplementary information on the conflict of 1005. In the light of all these data I have managed to adopt a different and unique approach to the analysed issue.
Bibliografia
Thietmar 1953, Kronika Thietmara, translation, introduction and commentary by M.Z. Jedlicki, Poznań.
Die Annales 2004, Die Annales Quedlinburgenses, herausgeben Martina Giese, Hannover. Epistola Brunonis 1973, Epistola Brunonis ad Henricum regem, prepared and commented on by J. Karwasińska, MPH s.n., vol. 4, part 3, Warszawa, pp. 85-106.
Bachrach D.S. 2014, Niemiecka sztuka wojenna w czasach Mieszka I, translated by G. Smółka, Oświęcim.
Banach B., Chrzanowska-Wawrzyniak I., Kościński B., Kurnatowski S., Urbańska-łosińska A., Zamelska-Monczak K. 2015, Gród i podgrodzie wczesnośredniowieczne, in: S. Kurnatowski (ed.), Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX-XIV. Wyniki prac wykopaliskowych z lat 1954-1961, Warszawa, pp. 62-215.
Bogacki M. 2009, Broń wojsk polskich w okresie średniowiecza, Zakrzewo. Callier E. 1888, Wojny Bolesława Chrobrego z Henrykiem II pod względem geograficznym 1002-1018,
Poznań. Dąbrowski E. 1962, Wczesnośredniowieczne Krosno Odrzańskie w świetle wyników badań terenowych, „Z Otchłani Wieków” 28, book 1, pp. 27-38.
Bogacki M. 1967, Badania archeologiczne nad wczesnym średniowieczem w województwie zielonogórskim, in: J. Wąsicki (ed.), Pierwsze lata Ziemi Lubuskiej w Polsce Ludowej. Materiały z sesji naukowej poświęconej XX-leciu wyzwolenia Ziemi Lubuskiej, Poznań, pp. 193-199.
Dąbrowski F. 2007, Studia nad administracją kasztelańską Polski XIII wieku, Warszawa.
Dunin-Wąsowicz A. 2016, Mila jako miara obszarów zasiedlanych w Europie przedprzemysłowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 64, no. 4, pp. 415-456.
Gloger Z. 1898, Księga rzeczy polskich, Lvov.
Grabski A.F. 1956, Wojny państwa polskiego przeciwko agresji feudałów niemieckich w latach 1003-1005, „Studia i Materiały do Historii Sztuki Wojennej” 3, pp. 286-331.
Grabski A.F. 1966, Bolesław Chrobry. Zarys dziejów politycznych i wojskowych, ed. 2, Warszawa. Grodecki R., Zachorowski S. 1995, Dzieje Polski średniowiecznej, vol. 1, up to document 1333, developed by J. Wyrozumski, Kraków.
Hirsch S. 1862, Jahrbücher des Deutschen Reichs unter Heinrich II, Bd. 1, Berlin. edlicki M.Z. 1953, Wstęp, w: Kronika Thietmara, Poznań, VII-XCIV.
Jóźwiak S. 2004, Wywiad i kontrwywiad w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach. Studium nad sposobami pozyskiwania i wykorzystywaniem poufnych informacji w późnym średniowieczu, Malbork.
Jóźwiak S. 2005, Na tropie średniowiecznych szpiegów. Wywiad i kontrwywiad w polsko-litewsko-krzyżackich stosunkach politycznych w XIV i pierwszej połowie XV wieku, Inowrocław.
Jurga R.M. 2011, Machiny wojenne. Zapomniana technika wojskowa, Poznań.
Korta W. 1984, Aspekty polityczne wojen polsko-niemieckich za pierwszych Piastów, in: L. Leciejewicz (ed.), Obronność polskiej granicy zachodniej w dobie pierwszych Piastów, Wrocław, pp. 25-48.
Korta W. 1990, Milsko i Łużyce w polityce pierwszych Piastów, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 45, no. 2, pp. 141-184.
Kurnatowski S. 1998, Dzieje Międzyrzecza i okolicy w świetle źródeł archeologicznych, in: T. łuczak, D. Matyaszczyk (ed.), Międzyrzecz–Gorzów Wielkopolski, pp. 25-47.
Kurnatowski S. 2015, Charakterystyka stanowiska i prowadzonych tam badań, in: S. Kurnatowski (ed.), Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX-XIV. Wyniki prac wykopaliskowych z lat 1954-1961, Warszawa, pp. 18-61.
Kowalczyk E. 1984, Zasieki. Uwagi do artykułu Jana Leśnego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 32, no. 3, pp. 389-394.
Labuda G. 2012, Pierwsze wieki monarchii piastowskiej, Poznań.
Leśny J. 1984, Umocnienia polowe zachodniego pogranicza Polski w X-XIII wieku na tle analogicznych urządzeń obronnych Słowiańszczyzny, in: L. Leciejewicz (ed.), Obronność polskiej granicy zachodniej w dobie pierwszych Piastów, Wrocław, pp. 111-124.
Lübke Ch. 1997, Powstanie i istota Związku Luciców. Jedna z konsekwencji chrystianizacji Europy wschodniej w X stuleciu, in: S. Sterna-Wachowiak (ed.), Chrześcijańskie korzenie. Misjonarze, święci, rycerze zakonni (eseje i szkice), Poznań, pp. 51-64.
Miśkiewicz B. 1957, Machiny wojenne i przyrządy oblężnicze polskiego wojska wczesnośredniowiecznego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 5, no. 3 and 4, pp. 463-486.
Miśkiewicz B. 1961, Studia nad obroną polskiej granicy zachodniej w okresie wczesnofeudalnym, Poznań.
Miśkiewicz B.1970, Przesieka, in: G. Labuda, Z. Stieber (eds.), Słownik starożytności słowiańskich, vol. 4, Wrocław–Warszawa–Kraków, pp. 389-390.
Miśkiewicz B. 2008, Wielkopolska w dziejach oręża polskiego (X-XX wiek), Poznań.
Nadolski A. 1962, Śląska w wojnach polsko-niemieckich za Bolesława Chrobrego, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 17, no. 3-4, pp. 327-333.
Miśkiewicz B. 1994, Lądowa technika wojskowa od połowy X do połowy XII wieku, in: A. Nadolski (ed.), Polska technika wojskowa do 1500 roku, Warszawa, pp. 31-107.
Olejnik K. 2002, Działanie wojenne na obszarze Wielkopolski i Ziemie Lubuskiej w dobie państwa piastowskiego (X-XIV wiek), in: W. Wróblewski (ed.), Działania militarne w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej, Warszawa, pp. 33-72.
Pilarczyk Z. 1988, Obronność Poznania w latach 1253-1793, Poznań.
Samp M. 2019, Krosno Odrzańskie 1005 i 1015, Zabrze–Tarnowskie Góry.
Słownik 1884, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, vol. 5, F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski (eds.), Warszawa.
Sochacki J. 2016, Niemcy, Poznań.
Stieber Z. 1967, Łużyce, in: W. Kowalenko, G. Labuda, Z. Stieber (eds.), Słownik starożytności słowiańskich.
Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych do schyłku wieku XII, vol. 3: L-O, (ed.), Wrocław–Warszawa–Kraków, p. 133.
Stamm E. 1938, Staropolskie miary, Part I. Miary długości i powierzchni, Warszawa.
Strzelczyk J. 1968, Po tamtej stronie Odry. Dzieje i upadek Słowian połabskich, Warszawa.
Strzelczyk J. 1999, Bolesław Chrobry, Poznań.
Strzelczyk J. 2002, Słowianie połabscy, Poznań.
Urbańczyk P. 2017, Bolesław Chrobry – lew ryczący, Toruń.
Weinfurter S. 2002, Heinrich II (1002-1024). Herrscher am Ende der Zeiten, Regensburg.
Widajewicz J. 1946, Weleci, Katowice.
Witczak Z. 2011, Niektóre aspekty strategii i walk Bolesława Chrobrego z Henrykiem II w świetle relacji Thietmara, in: B. Międzybrodzki et al. (ed.), Na z góry upatrzonych pozycjach, Warszawa–Zabrze, pp. 61-69.
Zakrzewski S. 2006, Bolesław Chrobry Wielki, Kraków.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 MARCIN DANIELEWSKI
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Prawa autorskie posiada autor/autorzy utworu, który/którzy udzielają licencji do jego opublikowania Czasopismu.