Abstrakt
The purpose of this paper is to present a comparative analysis of a novel written in Italian by Laura Mancinelli, 'The Twelve Abbots of Challant', and its translation into Polish prepared by Maciej Brzozowski. Focusing on a few examples, such as the use of grammatical tenses and moods, differences in the syntax, and the problems of translating idiomatic and metaphoric expressions, the paper aims to compare the author’s style with that of the translator. The task undertaken by the translator seems very hard indeed from the very beginning due to considerable differences between the Italian and Polish languages in the use of tenses and moods. While the Italian grammar uses four moods, eight simple and seven compound tenses, the frugal Polish grammar makes with just three modes, one compound and three simple tenses. The discussion will clearly illustrate that thanks to some modifications it was possible to translate and preserve the meaning and the spirit of the Italian grammar and style.Bibliografia
Battaglia, Salvatore; Pernicone, Vincenzo (1980): La grammatica italiana, Torino: Loescher.
Dardano, Maurizio; Trifone, Pietro (1991): La lingua italiana, Bologna: Zanichelli.
Grzegorczykowa, Renata; Laskowski, Roman; Wróbel Henryk (1998): Gramatyka współczesnego języka polskiego, Warszawa: PWN.
Klemensiewicz, Zenon (2001): Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, Warszawa: PWN.
Kreisberg, Alina (1980): Kategorie czasu i aspektu w języku włoskim i polskim, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Lesina, Roberto (1991): Il manuale di stile, Bologna: Zanichelli.
Mancinelli, Laura (1991): Dwunastu opatów z Challant, traduzione di Maciej A. Brzozowski, Warszawa: Petra.
Mancinelli, Laura (1995): I dodici abati di Challant, Torino: Einaudi.
Marchese, Angelo (1985): Dizionario di retorica e di stilistica, Milano: Mondadori.
Miro, Dogliotti; Rosiello, Luigi (a cura di) (1996): Lo Zingarelli, Vocabolario della lingua italiana di Nicola Zingarelli, Bologna: Zanichelli.
Moretti, Giovanni (1992): L’italiano come seconda lingua nelle varietà del suo uso repertorio scritto e parlato, Perugia: Guerra.
Nagórko, Alicja (2007): Zarys gramatyki polskiej, Warszawa: PWN.
Parisi, Domenico; Antinucc i, Francesco (1983): Elementi di grammatica, Torino: Boringhieri.
Skorupka, Stanisław (a cura di) (1987): Słownik wyrazów bliskoznacznych, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Szymczak, Mirosław (a cura di) (1998): Słownik języka polskiego, Warszawa: PWN.
Topolińska, Zuzanna (1984): Gramatyka współczesnego języka polskiego, Warszawa: PWN.
Widłak, Stanisław (1999): Formy i struktury. System morfologiczny i składniowy współczesnego języka włoskiego, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).