Abstrakt
The article deals with a particular case of intra- and intertextual translation of a highly pragmatic nature, which can be seen in Puppet. A Chicano novella by Margarita Cota-Cárdenas. Composed mainly of fragments of conversations, monologues and personal letters, the novel reflects Spanish-English codeswitching, as a characteristic feature of the speech of the Mexican American community in the USA. By (re)producing a range of heteroglossal forms of this community communication, Cota-Cárdenas uses translation procedures to reach the hybrid reader who is, at the same time, the hallmark of Chicanos. The multilingual strategies (Hansen Esplin, 2012) of the author and the translators, Barbara D. Riess and Tino Sandoval, become the main pragmatic objective of the novel, both in its source and target versions. Given the multitude of translation procedures observed in both versions of this hybrid novel, the relativity of traditional translation terms, such as original and translation, is also discussed, as both turn out to be bilingual texts and pragmatic translations.
Bibliografia
Bost, S., Aparicio, F.R. (Eds.) (2013). The Routledge Companion to Latino/a Literature. London–New York: Routledge.
Bruce-Novoa, J. (1980). Chicano Authors. Inquiry by Interview. Austin–London: University of Texas Press.
Bruce-Novoa, J. (1990). RetroSpace: Collected Essays on Chicano Literature. Houston: Arte Público Press.
Cota-Cárdenas, M. (2000). Puppet. Una novella chicana/Puppet. A Chicano novella. Albuquerque, NM: University of New Mexico Press.
Gonzales, M.G. (2009). Mexicanos. A History of Mexicans in the United States. Bloomington, IN: Indiana University Press.
Grosjean, F. (2010). Bilingual. Life and Reality. Cambridge–London: Harvard University Press.
Hansen Esplin, M. (2012). Spanish, English, and in-between: self-translation in the U.S. and Latin America. Recuperado de: https://d.lib.msu.edu/etd/768.
Hansen Esplin, M. (2016). Self-translation and Accommodation: Strategies of Multilingualism in Gloria Anzaldúa’s Borderlands/La Frontera: The New Mestiza and Margarita Cota-Cárdenas’s Puppet. MELUS, 41 (2), 176-201. DOI: 10.1093/melus/mlw012.
Kaganiec-Kamieńska, A. (2008). Tożsamość na pograniczu kultur. Meksykańska grupa etniczna w Stanach Zjednoczonych. Kraków: UNIVERSITAS.
Lomelí, F.A. (2002). An Interpretative Assessment of Chicano Literature and Criticism. In J. Benito & A.M. Manzanas (Eds.), Literature and Ethnicity in the Cultural Borderlands (pp. 63-79). Amsterdam–New York: Rodopi.
Lomelí, F.A., Márquez, T., Herrera-Sobek, M. (2000). Trends and Themes in Chicano/a Writings in Postmodern Times. In D.R. Maciel, I.D. Ortiz & M. Herrera-Sobek (Eds.), Chicano Renaissance.
Contemporary Cultural Trends (pp. 285-312). Tucson: The University of Arizona Press.
López García-Molins, A. (2015). Teoría del spanglish. Valencia: Tirant Humanidades.
López García-Molins, A. (2016). El spanglish como dialecto psicológico. In S. Betti & E. Serra Alegre (Eds.), Nuevas voces sobre el spanglish. Una investigación polifónica (pp. 105-116). New York: ANLE.
López Ponz, M. (2009). Traducción y literatura chicana: nuevas perspectivas desde la hibridación. Granada: Editorial Comares.
López Ponz, M. (2014). Juegos de capitales. La traducción en la sociedad del mestizaje. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Manzanas Calvo, A.M. (2012). A Mestiza in the Borderlands: Margarita Cota-Cárdenas’ Puppet. Atlantis. Journal of the Spanish Association of Anglo-American Studies, 34 (1), 47-62.
Martín-Rodríguez, M.M. (2003). Life in Search of Readers: Reading (in) Chicano/a Literature. Albuquerque, NM: University of New Mexico Press.
Montes-Alcalá, C. (2001). Written codeswitching: Powerful bilingual images. In R. Jacobson (Ed.), Codeswitching Worldwide II (pp. 193-219). Berlin–New York: Mouton de Gruyter.
Peñalosa, F. (1975). Chicano Multilingualism and Multiglossia. In E. Hernández-Chávez, A. D. Cohen & A.F. Beltramo (Eds.), El Lenguaje de los Chicanos. Regional and Social Characteristics Used by
Mexican Americans (pp. 164-169). Arlington, VA: Center for Applied Linguistics.
Rebolledo, T.D. (2000). Foreword. In M. Cota-Cárdenas, Puppet. Una novella chicana/ Puppet. A Chicano novella (pp. xiii-xxii). Albuquerque, NM: University of New Mexico Press.
Rebolledo, T.D. (2005). Creating Sanctuaries of the Heart: An Introduction. In M. Cota-Cárdenas, Sanctuaries of the Heart/Santuarios del Corazón (pp. ix-xvii). Tucson: The University of Arizona Press.
Rudin, E. (1996). Tender accents of sound. Spanish in the Chicano Novel in English. Tempe, AZ: Bilingual Press/Editorial Bilingüe.
Villanueva, T. (1980). Prólogo. Sobre el término “chicano”. In T. Villanueva (Comp.), Chicanos. Antología histórica y literaria (pp. 7-67). México: FCE.
Zygadło, G. (2007). Culture Matters. Chicanas’ Identity in Contemporary USA. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).