Słowa kluczowe
multimodality
transcreation
iconography
overtranslation
Jak cytować
Abstrakt
Multimodality is an integral characteristic of Audiovisual Translation. Regardless of type and genre, audiovisual texts (i.e. film, TV series, videogame) are above all semiotic constructs comprising several signifying codes that operate simultaneously in the production of meaning. While audiences mechanically receive and interpret the information transmitted by each of these codes and signs, audiovisual translators must know their functioning and consider their possible impact on translation operations. In this context, images represent one of the major challenges to ensure coherence within audiovisual translation. This paper sets out to explore the main strategies used to explicit iconographic information in the target text. These practices typically involve, but are not limited to, the inclusion of linguistic signs related to the icon as well as the inclusion of signs belonging to other meaning codes, thanks to the possibilities that new technologies and digitalization now offer. Linked to the notions of transcreation and localization, these help target audiences fill gaps in the understanding of audiovisual texts, but also promote overtranslation. This may lead to an extreme domestication, a phenomenon in which foreign cultures would be erased. In this regard, we wonder if such practices will not assume a paternalistic approach to target audiences.
Bibliografia
Adachi, R. (2020). Dubbing of Sound in the Samurai Movie Love and Honor. InTRAlinea, 22. Retrieved from : http://www.intralinea.org/archive/article/2522.
Adami, E. & Ramos Pinto, S. (2020). Meaning-(re)making in a world of untranslated signs: towards a research agenda on multimodality, culture, and translation. In M. Boria, A. Carreres, M. Noriega-Sánchez, M. Tomalin (eds.), Translation and Multimodality. Beyond Words (pp. 71-93). London & New York : Routledge.
Baldo de Brébisson, S. & Hamus-Vallée, R. (2021). Le sous-titrage relief d’Avatar, la transgression comme norme. In S. Genty, S. Baldo de Brébisson, J. De los Reyes Lozano (eds.), La traduction audiovisuelle : normes, transgressions et nouveaux défis professionnels (pp.19-36). Montpellier : L’Entretemps.
Baumgarten, N. (2008). Yeah: That’s it! Verbal Reference to Visual Information in Film Texts and Film Translations. Meta, 53 (1), 6-25. DOI : 10.7202/017971ar.
Bollettieri Bosinelli, R.M. (1994). Film dubbing: Linguistic and cultural issues. Il traduttore nuovo, 42 (1), 7-28.
Brisset, F. (2019). Le doublage audiovisuel, à l’épreuve du cosmopolitisme et de l’interculturalité. In M.M. Ogea Pozo & F. Rodríguez Rodríguez (eds.), Insights into audiovisual and comic translation. Changing perspectives on films, comics and videogames (pp. 11-30). Córdoba : UCOPress.
Cary, E. (1960). La Traduction Totale. Babel, 6 (3), 110-115. DOI : 10.1075/babel.6.3.02car.
Casetti, F. & Di Chio, F. (1991). Cómo analizar un film. Barcelona : Paidós.
Chaume, F. (2004). Film Studies and Translation Studies: Two Disciplines at Stake in Audiovisual Translation. Meta, 49 (1), 12-24. DOI : 10.7202/009016ar.
Chaume, F. (2016). Audiovisual Translation Trends: Growing Diversity, Choice, and Enhanced Localization. In A. Esser, I.R. Smith & M.Á. Bernal-Merino (eds.), Media Across Borders. Localizing TV, Film and Video Games (pp. 68-84). New York : Routledge.
Chaume, F. (2018). Is audiovisual translation putting the concept of translation up against the ropes? JoSTrans – The Journal of Specialised Translation, 30, 84-104. Retrieved from : https://jostrans.org.
Cómitre Narváez, I. & Sedano Ruiz, E. (2019). Sous-titrage créatif pour enfants sourds et malentendants : les contes au cinéma, Palimpsestes, 32, 203-222. DOI : 10.4000/palimpsestes.3635.
Díaz Cintas, J. (2013). The Technology Turn in Subtitling. In M. Thelen & B. Lewandowska-Tomaszczyk (eds.), Translation and meaning. Part 9 (pp. 119-132). Maastricht : Zuyd University of Applied Sciences.
Díaz Cintas, J. (2018). ‘Subtitling’s a carnival’: New practices in cyberspace. JoSTrans – The Journal of Specialised Translation, 30, 127-149. Retrieved from : https://jostrans.org.
Dorvidal, J. (2003). Super-héros des Comics-books américains. In J. Vion-Dury & P. Brunel (eds.), Dictionnaire des mythes du fantastique (pp. 254-260). Limoges : Presses Universitaires de Limoges.
Fox, W. (2017). A proposed set of placement strategies for integrated titles based on an analysis of existing strategies in commercial films. inTRAlinea, 19. Retrieved from : http://www.intralinea.org/specials/article/2250.
Fox, W. (2018). Can integrated titles improve the viewing experience? Investigating the impact of subtitling on the reception and enjoyment of film using eye tracking and questionnaire data. Berlin : Language Science Press. DOI : 10.5281/zenodo.1180721.
Gutiérrez Lanza, C. (2002). Spanish Film Translation and Cultural Patronage: The Filtering and Manipulation of Imported Material during Franco’s Dictatorship. In M. Tymoczko & E. Gentzler (eds.), Translation and Power (pp. 141-159). Amherst & Boston : University of Massachusetts Press.
Iglesias, L.A. (2009). Los doblajes en español de los clásicos Disney (unpublished doctoral disertation). Universidad de Salamanca, Spain.
Kress, G. & Van Leeuwen, T. (2006). Reading Images: The Grammar of Visual Design (Revised edition). London & New York : Routledge.
Leppihalme, R. (1997). Cultural Bumps: An Empirical Approach to the Translation of Allusions. Clevedon : Multilingual Matters Ltd.
McClarty, R. (2012). Towards a Multidisciplinary Approach in Creative Subtitling. MonTI, 4, 133-155. DOI : 10.6035/MonTI.2012.4.6.
Mejías-Climent, L. (2019). La sincronización en el doblaje de videojuegos : análisis empírico y descriptivo (unpublished doctoral disertation). Universitat Jaume I, Spain.
Perkins, C. & Verevis, C. (2015). Transnational television remakes. Continuum: Journal of Media & Cultural Studies, 29 (5), 677-683. DOI : 10.1080/10304312.2015.1068729.
Pruys, G.M. (2009). Die Rhetorik der Filmsynchronisation. Köln : Eigenverlag.
Romero-Fresco, P. (2013). Accessible filmmaking: Joining the dots between audiovisual translation, accessibility and filmmaking. JoSTrans – The Journal of Specialised Translation, 20, 201-223. Retrieved from : https://jostrans.org.
Venuti, L. (1995). The Translator’s Invisibility. A History of Translation. Oxon : Routledge.
Zanotti, S. (2014). Translation and transcreation in the dubbing process. A genetic approach. Cultus, 7, 109-134. Retrieved from : https://cultusjournal.com.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).