Abstrakt
The paper proposes to link French (or Francophone) and Polish university didactics, in a context where their linguistic and cultural roots differ. The reflexion is based on the articulation of two theories: an object-theory (the Językowy Obraz Świata), which is borrowed from the field of polonistics, and an instrument-theory, (Perelman’s New Rhetoric). The didactic challenge is to propose a neo-rhetorical platform where prior agreements on concepts and theories are negotiated in order to finally raise students’ awareness of the problem of transfers of concepts and theories in the context of philological studies. These agreements must be made first within the same scientific community (Polish community), then between scientific communities representing different cultures (Polish and French communities).
Bibliografia
Abramowicz, M. (2014). Le terme liberté et son équivalent polonais. https://webtv.univ-rouen.fr/videos/permalink/v1251489fcd6a94rg712/ [accès : 03.05.2022].
Angenot, M. (2008). Dialogues de sourds. Traité de rhétorique antilogique. Paris : Mille et Une Nuits.
Anusiewicz, J. (1999). Problematyka językowego obrazu świata w poglądach niektórych językoznawców i filozofów niemieckich XX wieku. In J. Bartmiński (dir.), Językowy obraz świata (pp. 261-289). Lublin : UMCS.
Anusiewicz, J., Dąbrowska, A., Fleischer, M. (2000). Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej. Język a Kultura, 13, 11-44.
Bartmiński, J. (2006). Językowe podstawy obrazu świata. Lublin : UMCS.
Bartmiński, J. (2008). Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna. Język a Kultura, 20, 15-33.
Bartmiński, J. (2009). Aspects of Cognitive Ethnolinguistics. London and Oakville : CT.
Bartmiński, J. (2018). O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY). Tertium Linguistic Journal, 3 (1). www.journal.tertium.edu.pl [accès : 03.05.2022].
Bartmiński, J., Tokarski, R. (dir.) (1990). Językowy obraz świata. Lublin : UMCS.
Bartmiński, J., Tokarski, R. (II éd.) (1999). Językowy obraz świata. Lublin : UMCS.
Bugajski, M., Wojciechowska, A. (2000). Językowy obraz świata a literatura. Język a Kultura, 13, 153-159.
Cassin, B. (1990). Bonnes et mauvaises rhétoriques : de Platon à Perelman. In M. Meyer, A. Lempereur (dir.) Figures et conflits rhétoriques (pp. 17-37). Bruxelles : Ed. de l’Université.
Cholewa, J. (2008). Image encyclopédique et linguistique du chat et du chien en français et en polonais contemporains. Białystok : Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Dąbrowska, A. (2005). Współczesne problemy lingwistyki kulturowej. Postscriptum, 2-1 (48-49), 140-155.
Duszak, A. (dir.), (1997). Culture and Styles of Academic Discourse. Berlin, New York : De Gruyter Mouton.
Haßler, G. (2014). La vision linguistique du monde : mythe et réalité de l’utilisation d’une notion humboldtienne au XXe siècle. https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-01115175/document [accès : 03.05.2022].
Humboldt, W. von, 1767-1835 (2000). Sur le caractère national des langues et autres écrits sur le langage. Edited and translated by DenisTouhard. Paris : Seuil.
Hutton, Ch. (1999). Linguistics and the Third Reich. Mother-tongue Fascism, Race and the Science of Language. London : Routledge.
Judin, A. (2004). Rozumienie terminu obraz świata i model świata w semiotyce i lingwistyce rosyjskiej. Etnolingwistyka, 16, 315-323.
Grzegorczykowa, R. (1999). Pojęcie językowego obrazu świata. In J. Bartmiński, R. Tokarski (dir.), Językowy obraz świata (pp. 41-49). Lublin : UMCS.
Grzegorczykowa, R. (2009). Punkty dyskusyjne w rozumieniu pojęcia językowego obrazu świata – widziane z perspektywy badań porównawczych. Etnolingwistyka, 21, 15-29.
Kiklewicz, A., Wilczewski, M. (2011). Współczesna lingwistyka kulturowa: zagadnienia dyskusyjne (na marginesie monografii Jerzego Bartmińskiego Aspects of Cognitive Ethnolinguistics). Biuletyn PTJ, LXVII, 165-178.
Kwapisz-Osadnik, K. (2015). Parallèle entre l`histoire d’une nation et d’une langue : cas du conditionnel et du subjonctif en français. In I. Sanmartín, S. Gómez-Jordana (dir.), Temporalidad y contextos: La interdisciplinariedad a partir de la historia, el arte y la lingüística (pp. 143-155). Compostela : Universidad de Santiago de Compostela.
Kwapisz-Osadnik, K. (2018). Les prépositions italiennes di et da et la préposition française de. Une étude contrastive dans un cadre cognitif. Neophilologica, 30, 168-179.
Maćkiewicz, J. (1999). Co to jest „językowy obraz świata”. Etnolingwistyka, 11, 7-24.
Mańczyk, A. (1982). Wspólnota językowa i jej obraz świata: krytyczne uwagi do teorii językowej Leo Weisgerbera. Zielona Gόra : Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Perelman, Ch. (1953). La vulgarisation scientifique. Problème philosophique. Revue alumni, XXI, 4, 321- 323.
Perelman, Ch. (2012a). L’empire rhétorique. Rhétorique et argumentation. Paris : Vrin.
Perelman, Ch. (2012b). Rhétoriques [Recueil d’articles publiés entre 1949 et 1970]. Bruxelles : Éd. de l’Université.
Perelman, Ch., Olbrechts-Tyteca, L. (1958/2008). Traité de l’argumentation. La nouvelle rhétorique. Bruxelles : Éd. de l’Université.
Pirogowska, E. (2017). Enseigner l’analyse du discours en langue étrangère. En quoi consiste le cours de spécialisation en linguistique destiné aux étudiants du 2nd cycle ? Studia Romanica Posnaniensia 44/2, 113-124.
Pisarek, W. (1978). Językowy obraz świata. In S. Urbańczyk (ed)., Encyklopedia wiedzy o języku polskim (p. 143), Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Plantin, Ch. (1990). Essais sur l’argumentation. Paris : Editions Kimé.
Rak, M. (2010). Czym nie jest językowy obraz świata?. In R. Przybylska, J. Kaś, K. Sikora (dir.), Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj (pp. 485-495). Kraków : Księgarnia Akademicka.
Sériot, P. (2008). Le déterminisme linguistique en Russie actuelle. In P. Sériot (dir.), La question du déterminisme en Russie actuelle. http://institut-est-ouest.ens-lsh.fr/spip.php?article156 [accès : 03.05.2022].
Sériot, P. (2013). La langue pense-t-elle pour nous ?. La Linguistique, 49,115-131.
Tabakowska, E. (2018). Gramatyka i historiografia, czyli językowy obraz świata w relacji historyka. Etnolingwistyka, 30, 55-68.
Tokarski, R. (2001). Słownictwo jako interpretacja świata. Lublin : UMCS.
Weisgerber, L. (1962). Grundzüge der inhaltbezogenen Grammatik. Düsseldorf : Pädagogischer Verlag Schwann.
Wierzbicka, A. (2002). Meaning and Universal Grammar: Theory and empirical findings. In P. Youngsoon (dir.), Current Trends and Prospects for Korean Linguistics in the 21st Century (pp. 343-378). Seoul : Hankookmunhwasa Publishing Co.
Wierzbicka, A. (2006). English. Meaning and Culture. Oxford : Oxford University Press.
Żuk, G. (2010). Językowy obraz świata w polskiej lingwistyce przełomu wiekόw. In M. Karwatowska, A. Siwiec (dir.), Przeobrażenia w języku i komunikacji medialnej na przełomie XX i XXI wieku (pp. 239-257). Chełm : Drukarnia Best Print.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).