Słowa kluczowe
Artificial Intelligence
polysemy
Gil Vicente
Jak cytować
Abstrakt
Translating the theater of Gil Vicente poses a significant challenge, that only specialists about the author, with some rare exceptions, have translated his plays. Between the nuances of the text, the archaisms of the language, and the specificities of theatrical writing, this playwright has seen few of his plays, also known as autos, translated into French. At a time when the relationship between the translator and technological advancements is becoming increasingly intertwined, it is important to analyze how certain software, particularly those of Artificial Intelligence, perform in the task of translation and what their impact might be on future translations of Gil Vicente.
Bibliografia
Agostini, R. (2011). La traduction n’existe pas, l’intraduisible non plus. Avignon : Éditions Universitaires d’Avignon. DOI: https://doi.org/10.4000/books.eua.1119
Ballard, M. (1998). La traduction du nom propre comme négociation. Palimpsestes, 11, 199-223. DOI: https://doi.org/10.4000/palimpsestes.1542
Berman, A. (1995). Pour une critique des traductions. Paris : Gallimard.
Burgos, J. (1982). Pour une poétique de l’imaginaire. Paris : Seuil.
Cassin, B. (2106). Éloge de la traduction. Compliquer l’universel. Paris : Fayard.
Chaumartin, F.-R. (2020). Pirmin Lemberger. Le traitement automatique des langues. Comprendre les textes grâce à l’intelligence artificielle. Dunod : Malakoff.
Cocteau, J. (1953). « Des traductions ». Journal d’un inconnu. Paris : Grasset.
Cori, M. (2020). Le traitement automatique des langues en question. Des machines qui comprennent le français ?. Cassini : Lonrai.
Kleiman, O. (1997). « Traduire Gil Vicente » (avant-propos). La farce des muletiers. Paris : Éditions Chandeigne.
Kleiman, O. (2012). « Broder les jours, tisser l’ennui. Figures de l’enfermement dans le théâtre vicentin ». Communication Colloque Rapports hommes/femmes dans l’Europe moderne: Figures et paradoxes de l’enfermement. Montpellier : Université Montpellier III. https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00835408/document.
Marouzeau, J. (1963). La traduction du latin. Paris : Société d’édition « Les Belles Lettres ».
Martocq, B. (2011). La farse d’Inês Pereira. Paris : Chandeigne.
Mouchard, C. (2008). Lire en traduction ? Vingt-cinquièmes assises de la traduction littéraire (collectif) (pp. 17-32). Arles : Actes Sud.
Neves, M. (2013). « La valeur du proverbe dans Pranto de Maria Parda de Gil Vicente ». In M.-N. Fouligny & M. Roig Miranda (éds.). Les proverbes dans l’Europe des XVIème et XVIIème siècles : réalités et représentations : actes du colloque international organisé à Nancy (17-19 novembre 2011) (pp. 467-473). Nancy : Université de Lorraine.
Polak, L. (1972). Cligès, Fenice et l’arbre d’amour. Romania. Revue trimestrielle, 93, 371, 303-316. DOI: https://doi.org/10.3406/roma.1972.2324
Quint, A.-M. (1997). Le jeu de la Foire. Paris : Éditions Chandeigne.
Szlamowicz, J. (2016). Langue, texte, culture : quelques enjeux disciplinaires de l’objet traductif. In M. Boisseau, C. Chauvin, C. Delesse & Y. Keromnes (éds.), Linguistique et traductologie : les enjeux d’une relation complexe (pp. 19-38). Arras : Artois Presses Université.
Talbot, A. (2021). La « pensée-interprète», les appareils et la diversité linguistique. In J.-C. Beacco, J.C. Herreras & Ch. Tremblay (coord.), Traduction automatique et usages sociaux des langues. Quelles conséquences pour la diversité linguistique ? (pp. 31-44). Paris : Observatoire Européen du Plurilinguisme, Université de Paris. DOI: https://doi.org/10.3917/oep.beacc.2021.01.0031
Teyssier, P. (1959). La langue de Gil Vicente. Paris: Klinsieck.
Tymoczko, M. (2010). Ideology and the position of the translator : in what sens is a translator ‘in between’. In M. Baker (éd.), Critical Readings in Translation Studies (pp. 213-228). London : Routledge.
Urwin, R. (2020). Intelligence artificelle : à la recherche de la machine pensante. Trad. L. Valentin. Rome : Gremese.
Weber Henking, I. (2019). La traductologie. In B. Banoun, I. Poulin & Y. Chevrel (dir.). Histoire des traductions en langue française, XXe siècle, 1914-2000 (pp. 277-324). Lonrai : Éditions Verdier.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Philippe-Alexandre Gonçalves
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).