Abstrakt
Philosopher Byung-Chul Han argues that we are living in a transition from the “era of things to the era of non-things”. According to his perspective, things do not determine the world we live in: information does. Consequently, the profession of translation has become increasingly mechanized to meet the high demand for “information”, turning readers into compulsive consumers of words. Thus, there is a significant risk of confusing the symbolic representation of words with essential reality, neglecting the importance of context and paratext in the construction of meaning. This phenomenon can lead to a loss of meaning in the act of translation, diminishing its role as a bridge between cultures and languages. Borrowing from the axiom of Portuguese intellectual Rui Pereira in a society of “non-thought”, it is crucial to reflect on how “translating in times of non-translation” operates. In this regard, the objective of this essay is to analyze how paratranslation, from the Vigo School, can be understood as a space of resistance against a process of reification of the other’s existence in the act of translating. In the “AI era”, where translation has become an increasingly mechanized act, the examination of the paratexts surrounding this process serves as a way to return to the fundamental condition of translation: the human condition.
Bibliografia
Aldiss, B.W. (2001). Los superjuguetes duran todo el verano y otros. Barcelona : Plaza & Janés.
Arendt, H. (2016). La condición humana. Madrid : Paídos.
Barros Soares, L. & Lobo Miranda, L. (2009). Produzir subjetividades : o que significa? Estudos e Pesquisas em Psicologia, 2. https://pepsic.bvsalud.org/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1808-42812009000200010. DOI: https://doi.org/10.12957/epp.2009.9112
Benjamin, W. (2011). A tarefa do traductor. Trad. S. Kampff & E. Chaves. In Escritos sobre mito e linguagem. São Paulo : Editora 34. https://www.editora34.com.br/detalhe.asp?id=689.
Broeckman, A. (2001). Médias mineurs – Machines hétérogènes. Chimères : Le devenir mineur des minorités, 42, 113-122. DOI: https://doi.org/10.3406/chime.2001.2355
Coeckelbergh, M. (2023). La filosofía política de la inteligencia artificial. Madrid : Cátedra.
Deleuze G. & Guattari, F. (2011). O Anti-édipo : Capitalismo e Esquizofrenia. São Paulo : Editora 34.
Doherty, S. (2016). The impact of translation technologies on the process and product of translation. International Journal of Communication, 10, 947-969. DOI: https://doi.org/10.46623/tt/2016.10.1.ar11
Garrido Vilariño, X.M. (2005). « Traducir a Literatura do Holocausto : tradución/paratradución de “Se questo e un uomo” de Primo Levi » [doctoral dissertation]. Universidade de Vigo.
Genette, G. (1989). Palimpsestos. Literatura en segundo grado. Madrid : Taurus.
González Vidal, J.C. (2008). Semiótica y cine : lecturas críticas. In P.M. Sapateiro Vieira (éd.), Revisão e qualidade na tradução : reflexões teóricas e práticas (pp. 127-153). Morelia : UMSNH.
Guattari, F. (1992). Caosmose : Um novo paradigma estético. Trad. A.L de Oliveira & L.C. Leão. Rio de Janeiro : Editora 34 (1996).
Han, B.C. (2021). No-Cosas. Quiebras del mundo de hoy. Barcelona : Taurus.
Han, B.C. (2023). La crisis de la narración. Barcelona : Herder.
Heidegger, M. (2003). Aportes a la filosofía : acerca del evento. Buenos Aires : Biblos.
Honneth, A. (2012). Reificación. Un estudio en la teoría del reconocimiento. Buenos Aires : Katz.
Kay, M. (1980). The proper place of men and machines in language translation. Research report CSL-80-11. Palo Alto, CA : Xerox Palo Alto Research Center. Repr. in Machine Translation 12 (1/2), 1997, 3-23.
Kenny, D. (1996). It looks for all the world as if Günter Grass writes in English. Translation Ireland, 3, 12-13.
Nuselovici, A. (2022). Paratraduction : du seuil et du traduire. Meta, 3, 665-671. DOI: https://doi.org/10.7202/1100480ar
O’Reilly, T. (2005). What is Web 2.0 : Design patterns and business models for the next generation of software. Communications & Strategies, 1, 17, 17-37.
Passini, M. (2015). O tradutor como redentor em Walter Benjamin. Caderno Walter Benjamin, 15, 32-42.
Smith, B.C. (2019). The Promise of Artificial Intelligence : Reckoning and Judgment. Cambridge : MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/12385.001.0001
Yuste Frías, J. (2011). Leer e interpretar la imagen para traducir. Trabalhos em Lingü.stica Aplicada, 50, 257-280. DOI: https://doi.org/10.1590/S0103-18132011000200003
Yuste Frías, J. (2022a). Aux seuils du traduire. Meta, 3, 503-518. DOI: https://doi.org/10.7202/1100471ar
Yuste Frías, J. (2022b). Teoría de la paratraducción. In J. Yuste Frías & X.M. Garrido Vilariño (dir.), Traducción & Paratraducción I. Líneas de investigación (pp. 29-64). Berlin : Peter Lang. DOI: https://doi.org/10.3726/b16522
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Karl Schurster, Óscar Ferreiro-Vázquez
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).