Słowa kluczowe
artists
artists’ competition
commercialization of art
conflict
Jak cytować
Abstrakt
The text analyzes the reality of art as a space filled with contradictions. The critical literature analysis covers three perspectives: the essence, creation, and dissemination of art. The conclusions point to the necessity of openly defining art as a social construct, as well as to conflictual situations such as the quality of relations within the art community, competition for position in the environment and the art market, social expectations of the role of artists in the modern world, the rupture of continuity of meaning within language and cultural heritage, relations with the external environment, or the determinants of access to economic capital. At the same time, art demonstrates the potential for discourse leading to bold questions, the search for answers and the “clash” of different perspectives on the place and role of man in current reality.
Bibliografia
Abbing, H. (2002). Why are artists poor? The exceptional economy of the arts. Amsterdam University Press. DOI: https://doi.org/10.1515/9789048503650
Baudrillard, J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury (tłum. S. Królak). Wydawnictwo Sic!
Bauman, Z. (2011). 44 listy ze świata płynnej nowoczesności (tłum. T. Kunz). Wydawnictwo Literackie.
Bell, D. (1998). Kulturowe sprzeczności kapitalizmu (tłum. S. Amsterdamski). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Burszta, W.J. (2009). Od mowy magicznej do szumów popkultury. Academica Wydawnictwo SWPS .
Bylok, F. (2005). Wzór sukcesu w społeczeństwie polskim w okresie transformacji społeczno-ustrojowej. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 8(1), 87–96.
Czarnowski, S. (2005). Kultura. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Dera, J. (2019). Artystyczny obraz dzieła muzycznego i duchowy aspekt sztuki z perspektywy muzyka XX wieku. http://kwakwa.man.lodz.pl/dmdocuments/notes_muzyczny/NM_4_7_J_Dera.pdf
Dewey, J. (1922). Human nature and human conduct. Henry Holt and Company.
Dewey, J. (1932). Art as experience. Penguin Group.
Doktorowicz, K. (2015). Tożsamość w epoce Internetu i globalnych sieci. W: K. Doktorowicz (red.), Tożsamość w wieku informacji: media, internet, kino (s. 13–29). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Dziadzia, B., Głyda-Żydek, B., Piskorek-Oczko, S. (2015). Sztuka w przestrzeni publicznej. Artystyczne wymiary wytwarzania kapitału społecznego i kulturowego. Fundacja Animacji Społeczno-Kulturalnej.
Fatyga, B. (2017). Teoria żywej kultury. Źródła i powody jej powstania. Kultura i Rozwój, 3(4), 30–39.
Flis, M., Klimczyk, W. (2017). Brzmienia kultury. Wyobraźnia muzyczna w naukach o kulturze. Kultura Współczesna, 96(3), 130–143.
Golka, M. (2015). Aparycje współczesności. Oficyna Naukowa.
Gołaszewska, M. (1986). Kim jest artysta? WSiP.
Gong, Y. (2021). Application of virtual reality teaching method and artificial intelligence technology in digital media art creation. Ecological Informatics, 63, 101304. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ecoinf.2021.101304
Habermas, J. (1999). Teoria działania komunikacyjnego. Racjonalność działania a racjonalność społeczna (tłum. A.M. Kaniowski). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heidegger, M. (1992). O źródle dzieła sztuki (tłum. L. Falkiewicz). Sztuka i Filozofia, (5), 9–67.
Heredero, O.D., Chaves Martín, M.Á. (2016). Art in advertising: Types of visual art usage in commercial communication. Comunicación y Medios, 25(34), 96–113.
Horgan, M. (2014). Durkheim, development and the devil: a cultural sociology of community conflict. Canadian Journal of Sociology / Cahiers canadiens de sociologie, 39(4), 741–763. DOI: https://doi.org/10.29173/cjs19024
Horkheimer, M., Adorno, T.W. (1994). Dialektyka oświecenia. Fragmenty filozoficzne (tłum. M. Łukasiewicz). Wydawnictwo IFiS PAN.
Iwasiński, Ł. (2015). Konsumpcja kulturowa jako manifestacja statusu. Od determinizmu klasowego do wszystkożerności. Przegląd Socjologiczny, 64(3), 9–25.
Jameson, F. (2011). Postmodernizm, czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu (tłum. M. Płaza). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Januszkiewicz, K. (2010). Dylematy charakterystyki sukcesu. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, (234), 289–297.
Jaszewska, D. (2011). Kultura – rzecz gustu? O kilku granicach supermarketyzacji kultury. Kultura – Media – Teologia, 4(1), 19–33.
Kietlińska, B. (2012). Znaczenie kompetencji kulturowych i artystycznych w odbiorze sztuki. W: M. Kędziora, W. Nowak, J. Ryczek (red.), Co z tym odbiorcą? Wokół zagadnienia odbioru sztuki (s. 93–101). Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Kłoskowska, A. (2007). Socjologia kultury. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kowalewski, M., Nowak, A., Thurow, R. (2011). Czy kultura może wzmacniać spójność społeczną? Studium przypadku: szczecińskie podmioty kultury wobec problemów społecznych. ZAPOL Dmochowski, Sobczyk.
Krajewski, M. (2017). „Ja poszerzam”, „Ty poszerzasz”… Poszerzanie pola kultury i wynikające stąd nieporozumienia. W: C. Obracht-Prondzyński, P. Zbieranek (red.), Pomorskie poszerzenie pola kultury. Dylematy – konteksty – działania (s. 27–42). Nadbałtyckie Centrum Kultury, Instytu-cja Kultury Samorządu Województwa Pomorskiego, Uniwersytet Gdański, Pomorskie Centrum Badań nad Kulturą.
Krajewski M., Schmidt, F. (2017). Co to znaczy być artystą/artystką? Kultura i Społeczeństwo, 61(1), 71–99. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2017.61.1.4
Krajewski, M., Schmidt, F. (2018). Wizualne niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce – stan, rola i znaczenie. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.
Krawczak, E. (2013). Konteksty polskiej socjologii sztuki. Wydawnictwo UMCS.
Kroeber, A.L. (2002). Istota kultury (tłum. P. Sztompka). Naukowe PWN.
Leszniewski, T. (2007). Moda i tożsamość – dylematy współczesnego człowieka w świecie konsumpcji. W: T. Szlendak, K. Pietrowicz (red.), Rozkoszna zaraza. O rządach mody i kulturze konsumpcji (s. 49–61). Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Levine, C. (2013). Od prowokacji do demokracji. Czyli o tym, dlaczego potrzebna nam sztuka (tłum. A. Górny). Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.
Lewandowski, M. (2010). W poszukiwaniu znaczenia zarządzania kulturą. Zarządzanie w Kulturze, 11, 19–30.
Lukács, G. (1988). Historia i świadomość klasowa. Studia o marksistowskiej dialektyce (tłum. M.J. Siemek). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Malinowski, B. (2000). Jednostka, społeczność, kultura (tłum. S. Kapralski). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Matyjewicz, M. (2009). Potrzeby kulturalne współczesnego społeczeństwa. W: B. Jedlewska, B. Skrzypczak (red.), Dom kultury w XXI wieku – wizje, niepokoje, rozwiązania (s. 28–34). Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych.
Nadrowski, H. (2016). Artysta między godnością a zawstydzeniem. „Impresje” nie tylko o dokonaniach artystycznych. Studia Theologica Varsaviensia, 54(1), 159–176. DOI: https://doi.org/10.21697/stv.2016.54.1.08
Negus, K., Pickering, M. (2010). Przemysł. W: A. Gwóźdź (red.), Od przemysłów kultury do kreatywnej gospodarki (s. 14–33). Narodowe Centrum Kultury.
Niziołek, K. (2015). Sztuka społeczna. Koncecpje – dyskursy – praktyki (t. 1). Wydział Historyczno- Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis.
Rancew-Sikora, D. (2020). Od redaktorek. Sztuka w socjologii jakościowej bez rewolucji. Krótkie wprowadzenie. Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(2), 6–14. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.01
Sawicka, A. (2007). O ambiwalentnej funkcji świata sztuki. Sztuka i Filozofia, (31), 46–66.
Simmel, G. (1997). Filozofia pieniądza (tłum. A. Przyłębski). Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Sobocińska, M. (2019). Tożsamość, rola i mit artysty jako uwarunkowania jego wizerunku. Zarządzanie w Kulturze, 20(2), 143–155. DOI: https://doi.org/10.4467/20843976ZK.19.010.10527
Stachura, K. (2020) Bieg z przeszkodami. Ambiwalencje sukcesu artystycznego w poszerzonym polu kultury. Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(2), 102–127. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.07
Szlendak, T. (2010). Wielozmysłowa kultura iwentu. Skąd się wzięła, czym się objawia i jak w jej ramach ocenić dobra kultury? Kultura Współczesna, (4), 80–97.
Szlendak, T. (2013). Kultura nadmiaru w czasach niedomiaru. Kultura Współczesna, (1), 7–26.
Szlendak, T. (2017). Sześć zjawisk w polskiej kulturze wartych przemyślenia. Dobrych i takich sobie. W: C. Obracht-Prondzyński, P. Zbieranek (red.), Pomorskie poszerzenie pola kultury. Dylematy – konteksty – działania (s. 61–74). Nadbałtyckie Centrum Kultury, Instytucja Kultury Samorządu Województwa Pomorskiego, Uniwersytet Gdański, Pomorskie Centrum Badań nad Kulturą.
Szreder, K. (2016). In circulation. Structural opportunism as a method of organizing work and life of the participants of artistic circulation. Czas Kultury, (3), 24–44.
Szymańska, A. (2013). Współczesna forma skandalu artystycznego. Czy warto być artystą-skandalistą? Kultura i Społeczeństwo, 57(1), 117–130. DOI: https://doi.org/10.2478/kultura-2013-0007
Tang, C. (2021). Application of internet thinking in the teaching of environmental art design. Microprocessors and Microsystems, 81(3), 103712. DOI: https://doi.org/10.1016/j.micpro.2020.103712
Tatarkiewicz, W. (1982). Dzieje sześciu pojęć. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Tyszka, A. (1971). Uczestnictwo w kulturze. O różnorodności stylów życia. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Velthuis, O. (2003). Symbolic meanings of prices: constructing the value of contemporary art in Amsterdam and New York galleries. Theory and Society, 32(2), 181–215. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1023995520369
Weber, S. (2009). Teatralność jako medium (tłum. J. Burzyński). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Znaniecki, F. (1987). Znaczenie rozwoju świata i człowieka. W: F. Znaniecki, „Myśl i rzeczywistość” i inne pisma filozoficzne (s. 120–214). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Jordan Klimek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.