Abstract
The author discusses the relationship between Czesław Miłosz and Marian Zdziechowski (a historian of literature and of ideas, and a Christian thinker), on the basis of the essay Religijność Zdziechowskiego (Zdziechowski’s Religiosity, my own translation) from 1943 and of the poem Zdziechowski from the volume To (It, my own translation) from 2000. The key problem in both texts is assimilation of the philosophy of pessimism into Christianity. Having posed the eternal
question of theodicy: how is it possible for evil to exist in a world created by a good God, Miłosz presents Zdziechowski’s answer, reminiscent of Charles Secrétan and Vladimir Solovyov namely, that the world is tainted with evil, it is chaotic and irrational and, as such, could not have been made by the hand of God. However, the reality of evil, which negates the existence of the Creator and which leads to despair, is juxtaposed with the voice of inner experience, which recognizes the presence of God as love. That logical contradiction, which demands that reason transcends its own limitations, directs the thinker toward the discovery of God as an impossible but real miracle which ought to be affirmed. As he depicts the professor, Miłosz recognizes some of his own features in the portrait: the realism of experience which has its origins in sensitivity to human suffering, heroism of faith and of religious thinking, and “hunger for God” – a spiritual yearning for another dimension, which not only inspires the intellect but also stirs the imagination.
References
Franaszek Andrzej, Miłosz. Biografia. Kraków, Znak 2011, s. 769
Miłosz Czesław, Religijność Zdziechowskiego, w: Legendy nowoczesności. Kraków, Wydawnictwo Literackie 1996, s. 95–117
Miłosz Czesław, Zdziechowski, w: To. Kraków, Zank 2000, s. 62–65.
Skoczyński Jan, Pesymizm filozoficzny Mariana Zdziechowskiego. Wrocław – Kraków, Ossolineum 1983.
Wasilewski Witold, Marian Zdziechowski wobec myśli rosyjskiej XIX i XX wieku. Warszawa, Wydawnictwo Neriton 2005.
Skoczyński Jan, Wroński Artur (red.), Marian Zdziechowski 1861–1938 w 70. rocznicę śmierci. Kraków, Księgarnia Akademicka, 2009.
Czesława Miłosza autoportret przekorny. Rozmowy przeprowadził Aleksander Fiut. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1994, s. 219.
Miłosz Czesław, Religijność Zdziechowskiego, w: Legendy nowoczesności. Kraków, Wydawnictwo Literackie 1996, s. 95.
Zdziechowski Marian, Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa. Warszawa 1993, t. 1, s. 316.
Miłosz Czesław, Rzeczywistość, w: Ogród nauk, Lublin 1986, s. 32.
Miłosz Czesław, Inne abecadło, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, s. 140.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license