Słowa kluczowe
Biblioteka kolegium jezuickiego w Braniewie
Biblioteka kolegium jezuickiego we Fromborku
Biblioteka kolegium jezuickiego w Poznaniu
Księgozbiory zagrabione
Polonika w Szwecji
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 318
Liczba pobrań: 377
Abstrakt
W XVII wieku wskutek burzliwych dziejów polsko-szwedzkich został zagrabiony niezwykle cenny zbiór poloników. Księgozbiór pochodził głównie z bibliotek należących do kolegiów jezuickich w Braniewie, Fromborku i Poznaniu. Obecnie przechowywany jest w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali. Spośród polskich zbiorów znajdujących się w posiadaniu uppsalskiej książnicy jedynie księgozbiór z biblioteki pojezuickiej z Braniewa doczekał się szczegółowego opracowania. Józef Trypućko, wybitny językoznawca, slawista i tłumacz, podjął trud prowadzenia systematycznych badań nad historią polskich zbiorów bibliotecznych, które znalazły się na terenie Królestwa Szwecji. Prace nad katalogiem były kontynuowane po jego śmierci, na podstawie porozumienia zawartego między Biblioteką Uniwersytecką w Uppsali a Biblioteką Narodową w Warszawie. Wydanie katalogu wywołało kontrowersje wokół kwestii rewindykacji utraconych zbiorów, skłoniło do refleksji nad prawem do ubiegania się o zwrot zagrabionych skarbów kultury i jednocześnie nad zasadnością takich starań.Bibliografia
Barwiński E., Birkenmajer L., J. Łoś, Sprawozdania z poszukiwań w Szwecji dokonanych z ramienia Akademii Umiejętności, Kraków 1914.
Borawska T., Dawne książki warmińskie w zbiorach bibliotek europejskich, w: W kręgu stanowych i kulturowych przeobrażeń Europy Północnej w XIV-XVIII wieku, red. Z. Nowak, Toruń 1988.
Czyżo E., Gdzie się podział Mikołaj Kopernik i… jego księgozbiór?, „Tygodnik Goniec”[online], aktualizacja 23.05.2009 [dostęp: 20.06.2010], dostępny w Internecie: http://iskry.pl.
Darowski R., Filozofia w szkołach w Polsce, Kraków 1994.
Grzebień L., w: Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku, „Archiwa, Biblioteki, Muzea Kościelne” 30, 1975.
Hausman M., Polskie skarby ze Szwecji, „Zwoje (The Scrolls)” 3 (31), 2002 [online], aktualizacja 28.04.2007 [dostęp: 20.06.2010], dostępny w Internecie: http://www.zwoje-scrolls.com.
Hohn A., Geschichte zu Guttstadt in Vergangenheit und Gegenwart, Guttstadtt 1936.
Mazurek J.A., Bernardyni w Poznaniu 1455-1655, „Studia Franciszkańskie” 4, 1991.
Natoński B., Szkolnictwo jezuickie w Polsce w dobie kontrreformacji, w: Wiek VXII – kontrreformacja – barok. Prace z historii kultury, red. J. Pelc, Wrocław 1970.
O najstarszej bibliotece poznańskich jezuitów w świetle zachowanych w Szwecji katalogów bibliotecznych, „Kronika Miasta Poznania” 1997, nr 4.
Obłąk J., O początkach kolegium jezuickiego i Seminarium Duchownego w Braniewie, „Studia Warmińskie” 5, 1968.
Okoń J., Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII wieku, Wrocław 1970 (Studia Staropolskie, 26).
Pilichowski C., Z dziejów produkcji, handlu i kultury książki w Poznaniu u schyłku XVI wieku, „Przegląd Zachodni” 1965, z. 11-12.
Sipayłło M., Polskie superexlibrisy XVI-XVIII wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, Warszawa 1988.
Tomczak S.B., Biblioteka bernardynów w Poznaniu od początku fundacji do XVII w., „Studia Franciszkańskie” 4, 1991.
Trypućko J., Katalog księgozbioru kolegium jezuitów w Braniewie zachowanego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Uppsali, t. 1, Warszawa–Uppsala 2007.
Umiński J., Kardynał Stanisław Hozjusz biskup warmiński 1504-1579, Opole 1948.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2010 Hanna Grabowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.