Abstrakt
Wskazane już w 1930 roku w Katalogu druków polskich XVI-go wieku Bibljoteki Kapitulnej w Gnieźnie ks. Leona Formanowicza dziewięć woluminów kryjących rękopiśmienne wpisy dedykacyjne dla Wojciecha Baranowskiego uzupełnione zostały w trakcie projektu grantowego kierowanego przez doktora Piotra Pokorę o następne cztery księgi zawierające rękopiśmienne dedykacje od trzech osób. Omówione chronologicznie w tekście książkowe dary wójta ryskiego Johanna Tastiusa, sekretarza elektora brandenburskiego Michaela Giese oraz kardynała Cezara Baroniusza, które dostarczają informacji o zasięgu i kierunku nawiązywanych przez Baranowskiego relacji społecznych, zanalizowano na płaszczyźnie tegumentologicznej. Szczególną uwagę poświęcono próbie określenia charakteru dedykacji.Bibliografia
Źródła
AAG, sygn.: BK249, BK 725, BK 762, BK 845, BK 897, BK 1563, BK 2873, BK 3002, BK 3005, BK 3058, BK 5935, BK 6193, BKS 2768, BKS 2908, BKS 2909, BKS 3351, PL 322.
Literatura
Bieńkowska B., Kilka uwag i propozycji w sprawie badań księgozbiorów historycznych, „Studia o Książce” 1986, t. 16.
Bloemendal J., Gerardes Joannes Vossius: Poeticarum Institutionum Libri Tres / Institutes of Poetics in Three Books, t. 1, Boston: Brill 2010.
Briquet C.M., Les Filigranes Dictionnaire Historique des Marques du Papier des Leur Apparition vers 1282 jusq’en 1600. Avec 39 figures dans le texte et 16,112 facsimilés de filigranes, t. 2, Genève-Paris: Alphonse Picard et fils 1907.
Chłopocka H., O trudzie edytorskim Erazma z Rotterdamu, w: Mente et litteris: o kulturze i społeczeństwie wieków średnich, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1984.
Cubrzyńska-Leonarczyk M., Polskie superekslibrisy XVI–XVIII wieku: centuria druga, Warszawa: Biblioteka Narodowa 2001.
Czaplewski P., Lepszy K., Tiedeman Giese, w: Polski słownik biograficzny, t. 7, red. W. Konopczyński, Kraków–Wrocław: PAU, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1948–1958.
Danziger Inventar 1531–1591, oprac. P. Simson, München–Lepizig: Verlag von Duncker & Humblot 1913.
Deutsche Bucheinbände der Renaissance um Jakob Krause des Kurfürsten August I. von Sachsen, red. K. v. Rabenau, Aachen: Bibliotheca Wittockiana 1994.
Domański J., Erazm i filozofia: studium o koncepcji filozofii Erazma z Rotterdamu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1973.
Dubas-Urwanowicz E., O nowy kształt Rzeczypospolitej. Kryzys polityczny w państwie w latach 1576–1586, Warszawa: Wydawnictwo DiG 2013.
Filozofia francuskiego Odrodzenia, wyd. A. Nowicki, Warszawa: PWN 1973.
Foster B., Cesare Baronius (1538–1607), w: The Encyclopedia of Christian Literature, t. 1, Lanham: Scarecrow Press 2010.
Giese A. v., Die Danziger Patrizierfamilie Giese, „Danziger familiengeschichtliche Beiträge” 1934, t. 2.
Grabski A.F., Dzieje historiografii, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2003.
Gruchała J.S., Iucunda Familia Librorum: humaniści renesansowi w świecie książki, Kraków: Universitas 2002.
Grzebień L., Organizacja bibliotek jezuickich w Polsce od XVI do XVIII wieku, Kraków: Wydawnictwo WAM, Akademia Ignatianum 2013.
Haebler K., Rollen- und Plattenstempel des XVI. Jahrhunderts, t. 2, Lepizig: O. Harrassowitz 1929.
Hajdukiewicz L., Erazm z Rotterdamu w opinii polskiej XVI–XVII w., w: Erasmiana Cracoviensia. W 500-lecie urodzin Erazma z Rotterdamu (1468–1536), Kraków: nakładem UJ 1971.
Historia Gdańska, t. 2: 1454–1655, red. E. Cieślak, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1982.
Jeziorski P.A., Właściciele majątków ziemskich na terenie Inflant Polskich u schyłku XVI wieku, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. 3: Inflanty Polskie, red. K. Łopatecki, W. Walczak, Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy 2012.
Katalog druków polskich XVI-go wieku Bibljoteki Kapitulnej w Gnieźnie, oprac. L. Formanowicz,
Poznań: Rolnicza Drukarnia i Księgarnia Nakładowa 1930.
Kelly J.N.D., Hieronim: życie, pisma, spory, Warszawa: PIW 2003.
Kieniewicz L., Sekretariat Stefana Batorego. Zbiorowość i kariery sekretarzy królewskich, w: Społeczeństwo staropolskie: studia i szkice, t. 4, red. A. Izydorczyk, A. Wyczański, Warszawa: PWN 1986.
Kocowski B., Zadania i metody badań proweniencyjnych w zakresie starych druków, „Przegląd Biblioteczny” 1951, t. 19, z. 2.
Kotarski S., Wojciech Baranowski, w: Słownik pracowników książki polskiej, red. I. Trechel, Warszawa–Łódź: PWN 1972.
Laucevicius E., Paper in Lithuania in XV–XVIII centuries: watermarks, Vilnius: Mintis 1967.
Lewis J., Adrien Turnebe (1512–1565): a humanist observed, Genève: Libraire Droz 1998.
Mierzwa E.A., Historia historiografii, t. 2: Renesans–Oświecenie, Warszawa: Neriton 2007.
Moskal T., Bibliofilska działalność prymasa Wojciecha Baranowskiego (1548–1615), „Roczniki Teologiczne” 2014, t. 61, z. 4.
Moskal T., Książki z superekslibrisami biskupów polskich okresu przedrozbiorowego w Bibliotece Diecezjalnej w Sandomierzu, w: Artem historicam alias tradere. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Anzelma Weissa, red. W. Bielak, J. Marczewski, T. Moskal, Lublin: KUL 2011.
Muraszko M., Oprawy ksiąg arcybiskupa gnieźnieńskiego Wojciecha Baranowskiego, w: O miejsce książki w historii sztuki – Państwo i Kościół. W rocznicę chrztu Polski, Kraków 2018 (w druku).
Nierzwicki K., Biblioteki Kartuzji Kaszubskiej oraz jej konwentów filialnych w Berezie Kartuskiej i Gidlach, Pelplin: Bernardinum 2001.
Nowak Z., Gdańskie ślady księgozbiorów znakomitych bibliofilów polskich doby Odrodzenia, „Roczniki Biblioteczne” 1983, t. 27, z. 1–2.
Obrębski A., Oprawy książek należących do przechowywanej w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej
Volsciany, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, t. 41.
O’Brien J., Anacreon Redivivus: A study of Anacreontic Translation Mid-sixteenth-century France, Michigan: University of Michigan Press 1995.
Olejnik K., Stefan Batory 1533–1586, Warszawa: Wydawnictwo MON 1988.
Pidłypczak-Majerowicz M., Badania proweniencyjne w bibliotekach kościelnych, „Fides: Biuletyn Bibliotek Kościelnych” 2014, t. 1 (38).
Piekarski K., Odkrycie „Volsciany” w zbiorach Bibljoteki Jagiellońskiej, w: Bibljoteka Piotra Wolskiego biskupa płockiego, Kraków: Drukarnia L. Anczyca i Spółki 1929.
Piekarski K., [rec.] R. Kotula, Właściciele rękopisów i starodruków zbiorów wielkopolskich Z. Czarneckiego, mieszczących się obecnie w „Baworovianum” we Lwowie, Lwów 1929, „Przegląd Bibljoteczny” 1929, t. 3, z. 3.
Pokora P., Muraszko M., Skarby drukarstwa i introligatorstwa ze zbiorów dawnej Biblioteki
Katedralnej w Gnieźnie: katalog wystawy w Bibliotece Raczyńskich, Poznań: 5–30 maja 2015, Poznań 2015.
Rył J., Biblioteka Katedralna w Gnieźnie, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1976, t. 32.
Schubert H. v., Der Reichstag von Augsburg im Zusammenhang der Reformationsgeschichte,
Lepizig: M. Heinsius Nachfolger Eger & Sievers 1930.
Serczyk J., Nowożytna historiografia europejska: przegląd najważniejszych kierunków i autorów, cz. 1: Od Renesansu do Oświecenia (XV–XVIII), Toruń: UMK 1975.
Siemieńska H., Itinerarjum Jana Zamoyskiego w okresie wojen moskiewskich (1579–1582), na podstawie rachunków i korespondencji opracowane, Zamość: Zygmunt Pomarański i Spółka 1920.
Siniarska-Czaplicka J., Filigrany papierni położonych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej od początku XVI do połowy XVIII wieku, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN 1969.
Siniarska-Czaplicka J., Papier druków oficyn gdańskich i toruńskich XVI i XVII w., „Roczniki Biblioteczne” 1974, t. 18, z. 1–2.
Sipayłło M., O metodzie badań proweniencyjnych starych druków, w: Z badań nad polskimi księgozbiorami historycznymi, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo UW 1975.
Strzelecki A., Wojciech Baranowski, w: Polski słownik biograficzny, t. 1, red. W. Konopczyński,
Kraków: PAU 1935.
Szelińska W., Książka Erazma z Rotterdamu w środowisku krakowskim w XVI wieku, Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP 1980.
Tazbir J., Piotr Skarga: szermierz kontrreformacji, Warszawa: Wiedza Powszechna 1978.
Wagner A., Superekslibris polski: studium o kulturze bibliofilskiej i sztuce od średniowiecza do połowy XVII wieku, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2016.
Wagner A., Wolumin z księgozbioru Mikołaja Korycińskiego z rękopiśmiennym fragmentem tekstu Filipa Melanchtona, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2014, t. 58.
Wiencek I., O jezuicie Andrzeju Obrębskim (ok. 1567–1639). Przyczynek do dziejów klasztornej cenzury bibliotecznej, „Studia Źródłoznawcze” 2014, t. 52.
Wrede M., Itinerarium króla Stefana Batorego 1576–1586, Warszawa: Wydawnictwo DiG 2010.
Zdrenka J., Główne, Stare i Młode Miasto Gdańsk i ich patrycjat w latach 1342–1525, Toruń: Adam Marszałek 1992.
Ziemlewska A., Ryga w państwie polsko litewskim (1581–1621), Toruń: Towarzystwo Naukowe 2008.
Ziemlewska A., The ‘Calendar Upheavals’ in Riga (1584–1589), „Acta Poloniae Historica” 2007, t. 96.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Michał Bartoszak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.