Treść głównego artykułu
Abstrakt
W artykule poruszono problem udostępniania zbiorów archiwum i biblioteki kościoła św. Jana w Lesznie. Zbiory te – o historycznym znaczeniu dla dziejów Leszna, Jednoty Braci Czeskich i historii protestantyzmu w Polsce i Europie – od XVIII wieku budziły zainteresowanie badaczy. W XIX wieku, na fali rozwoju badań nad życiem i dorobkiem Jana Amosa Komeńskiego oraz braćmi czeskimi, wzrosła potrzeba dostępu do tych materiałów. Na podstawie dostępnych źródeł archiwalnych z XIX–XX wieku przedstawiono, kto i w jakim celu korzystał z archiwum i biblioteki ulokowanych na terenie dawnego kościoła braci czeskich w Lesznie.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.
Bibliografia
- Archiwum Państwowe w Poznaniu: Akta Braci Czeskich: sygn. 1730, 1731, 1733, 2644; Parafia ewangelicko-reformowana w Lesznie, sygn. 864, 942–944; Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu, sygn. 401.
- Albrecht O., Zur Bibliographie und Textkritik des Kleinen Lutherschen Katechismus, „Archiv für Reformationsgeschichte” 1903/1904, s. 247–278; 1904/1905, s. 209–249; 1905/1906, s. 209–291.
- Bahlke J., Listy, książki, podróże edukacyjne. Komunikacja uczonych w Europie wczesnego Oświecenia, w: Budowanie mostów. Daniel Ernest Jabłoński w Europie wczesnego Oświecenia, red. J. Bahlcke, B. Dybaś, H. Rudolph, Leszno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa 2010, s. 291–305.
- Bečková M., Bieńkowski T., Čapková D., Znajomość dzieł Jana Amosa Komeńskiego na ziemiach czeskich, słowackich i polskich od połowy XVII wieku do naszych czasów, Warszawa: PAN 1991.
- Bickerich W., Anhang. Die Einforderung von Druckschriften aus der Bibliothek des Lissaer Gymnasiums nach Warschau im Jahre 1807, w: W. Bickerich, Aus den warschauer Archiven, „Aus Posens kirchlicher Vergangenheit. Jahrbuch des Evangelischen Vereins für die Kirchengeschichte der Provinz Posen” 1917–1918, s. 90–93.
- Bickerich W., Lissa und Herrnhut. Ein Beitrag zur Geschichte der Pietismus in Provinz Posen, Lissa 1908.
- Bielecka J., Bracia czescy w Lesznie. Organizacja i działalność (1550–1817), „Rocznik Leszczyński” 1978, s. 170–172.
- Bielecka J., Inwentarz zespołu akt braci czeskich w Wielkopolsce, Poznań: Archiwum Państwowe 1977.
- Brambora J., K opětnému oživeni idei Komenského ve vlastibu privni polovině XIX. stoleti, „Studia Comeniana et Historica” 1978, t. 18, s. 5–34.
- Horský J., Řezníková L., Paměť a inedita. Společnství paměti, w: Figurace paměti. J.A. Komenský v kulturach vzpomínání 19. a 20. Století, Praha: Scriptorium 2014, s. 27–54.
- Janeczek M., Archiwalne starodruki – mało znany wycinek zespołu Akt Braci Czeskich, „Przegląd Archiwalno-Historyczny” 2014, t. 1, s. 175–200.
- Janeczek M., Katalog starych druków Archiwum Państwowego w Poznaniu, Poznań: Archiwum Państwowe 2016.
- Luthers Katechismen, Leipzig 1915.
- Machnikowski S., Dzieje gimnazjum leszczyńskiego 1555–1920, Leszno: Drukarnia Leszczyńska 1937.
- Machnikowski S., Kalwiński Kościół św. Jana w Lesznie, „Ziemia Leszczyńska” 1934–1935, z. 1, s. 1–7.
- Machnikowski S., Pastor D. Jan Wilhelm Adam Bickerich, „Głos Leszczyński” 1934, nr 11 z 16.01.
- Meyer D., Z Herrnhut w Nowy Świat. Daniel Ernest Jabłoński – towarzysz Nicolausa Ludwiga von Zinzendorfa i wygnańców morawskich, w: Budowanie mostów. Daniel Ernest Jabłoński w Europie wczesnego Oświecenia, red. J. Bahlcke, B. Dybaś, H. Rudolph, Leszno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa 2010, s. 189–201.
- Migoń K., Bibliologia – nauka o kulturze książki, w: Encyklopedia książki, red. A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat, t. 1, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2017, s. 24.
- Müller J.T., Geschichte und Inhalt der Acta Unitatis Fratrum (sogenannte Lissaer Folianten), „Zeitschrift für Brüdergeschichte” 1913, t. 7, s. 65–113.
- Novak B., Staronový rukopis Truchlivégo, „Acta Comeniana. Archiv pro bádaní o životě Jana Amose Komenského” 1959, t. 18, z. 1, s. 56–62.
- Regesten der in den Hanschriftenbänden Acta Unitatis Fratrum I–IV überlieferten Texte, oprac. J. Bahlke et al., Wiesbaden: O. Harrasowitz Verlag 2018.
- Skutil J., Velkopolský archív českých brati, „Acta musei Moravae” 1989, t. 74, s. 283–300.
- Słownik biograficzny Leszna, red. B. Głowinkowska, A. Konior, Leszno: Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne 2004.
- Strobel N., Johann Gottlieb Elsner – teolog reformowany pomiędzy Prusami a Polską, w: Reformacja i tolerancja. Jedność w różnorodności? Współistnienie różnych wyznań na ziemi wschowskiej i pograniczu wielkopolsko-śląskim, red. M. Małkus, K. Szymańska, Wschowa–Leszno: Stowarzyszenie Czas A.R.T, Muzeum Okręgowe w Lesznie 2015, s. 183–198.
- Szymańska K., Dwa spojrzenia na dzieje małych ojczyzn pogranicza wielkopolsko-śląskiego. Przykład Leszna, w: Europa Środkowo-Wschodnia w perspektywie interdyscyplinarnej, Warszawa: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej, Uniwersytet Warszawski 2015, s. 100–102.
- Szymańska K., Losy księgozbiorów parafii ewangelickich w Lesznie, w: Dziedzictwo utracone – dziedzictwo odzyskane, red. A. Kamler, D. Pietrzkiewicz, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR 2014, s. 201–221.
- Szymańska K., Podróże po Europie w XVII i XVIII wieku, Leszno: Muzeum Okręgowe w Lesznie 2005.
- Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno: Księgarnia Adama Krajewicza 1922.
- Tagebuch Adam Samuel Hartmanns… über Seine Kollektenreise durch Deutschland, die Niederlande, England u. Frankreich in den 1657–1659, red. R. Prümers, Posen: Historische Gesellschaft für die Provinz Posen 1900.
- Tichy J., Ś.p. Prof. Dr Jarosław Bidlo [nekrolog], „Ziemia Leszczyńska” 1937, z. 4, s. 242–250.
- Volf J., Zakoupeni lešnenských komenian do Prahy, „Časopis narodniho Musea” 1928, t. 102, s. 193–208.
- Volf J., Zakoupeni lešnenských komenian do Prahy (II), „Archiv Jana Amose Komenského” 1938, t. 14, s. 158–183.
- Wojtkowski A., Wilhelm Bickerich (1867–1934), „Reformacja w Polsce” 1934, t. 6, s. 21–24.
- Zur Vorgeschichte der Weimarer Lutherausgabe, w: Lutherschriften zur Vierhundertjahrfeier des Reformators, veröffentlicht von den Mitarbeitern der Weimarer Lutherausgabe, Weimar 1917, s. 29–65.
- Żbikowska-Migoń A., Historia książki w XVIII wieku. Początki bibliologii, Warszawa: PWN 1989.