Abstrakt
Technologiczny postęp ostatnich 20 lat zmusił biblioteki akademickie do uaktualnienia bieżących zakresów obowiązków i odpowiedzialności swoich pracowników oraz do wyznaczenia bibliotekarzom całkowicie nowych ról. Pozwoliło im to jednak zaadaptować się do dynamicznego rozwoju i postępu w komunikacji naukowej, a w konsekwencji umożliwiło przedstawienie swoim użytkownikom oferty kompetentnie i sprawnie wykonywanych usług. Globalne wezwania do otwartego dostępu do wyników badań naukowych, zainteresowanie udostępnianiem instytucjonalnym, ogólnokrajowym czy międzynarodowym, nieustająca ewolucja i rozwój związanych z tym usług wymusiły potrzebę stworzenia w bibliotekach akademickich nowych stanowisk badawczych. Artykuł przedstawia wyniki badań zakresów obowiązków nowych stanowisk bibliotecznych w usługach otwartej nauki na podstawie ofert pracy zamieszczanych przez biblioteki akademickie w Zjednoczonym Królestwie.
Bibliografia
Allard S., Mack T.R., Feltner-Reichert M. (2005), The librarian’s role in institutional repositories: A content analysis of the literature, „Reference Services Review”, t. 33 (3), s. 325–336, https://doi.org/10.1108/00907320510611357.
Ashcroft L. (2004), Developing competencies, critical analysis and personal transferable skills in future information professionals, „Library Review”, t. 53 (2), s. 82–88. https://doi.org/10.1108/00242530410522569.
Auckland M. (2012), Re-skilling for research: An investigation into the role and skills of subject and liaison librarians required to effectively support the evolving information needs of researchers, London: Research Libraries UK, https:// www.rluk.ac.uk/wp-content/uploads/2014/02/RLUK-Re-skilling.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Biddiscombe R. (2001), The development of information professionals’ needs for Internet and IT skills: Experiences at the University of Birmingham, „Program”, t. 35 (2), s. 157–166, https://doi.org/10.1108/EUM0000000006946.
Blumenthal J., Martinez I., Murthy V., Silver L. (2006), Position descriptions in health sciences libraries, Chicago: Medical Library Association.
Borgman C.L. (1999), What are digital libraries? Competing visions, „Information Processing and Management”, t. 35 (3), s. 227–243, https:/doi.org/10.1016/S0306-4573(98)00059-4.
Bychowski B.K.H., Costa M.C., Sudhakaran J., Caffrey C.M., Moore A.D., Zhang Y. (2010), Old worlds, new meanings: A study of trends in science librarian job ads, „Issues in Science and Technology Librarianship”, t. 63, https:/doi. org/10.5062/F47D2S2K.
Cassella M., Morando M. (2012), Fostering new roles for librarians: Skills set for repository managers – Results of a survey in Italy, „Liber Quarterly”, t. 21 (3–4), s. 407–428, https://doi.org/10.18352/lq.8033.
Chan D.L.H., Kwok C.S.Y., Yip S.K.F. (2005), Changing roles of reference librarians: The case of the HKUST institutional repository, „Reference Services Review”, t. 33 (3), s. 268–282, https://doi.org/10.1108/00907320510611302.
Choi Y., Rasmussen E. (2009), What qualifications and skills are important for digital librarian positions in academic libraries? A job advertisement analysis, „The Journal of Academic Librarianship”, t. 35 (5), s. 457–467, https://doi.org/10.1016/j.acalib.2009.06.003.
Cox A.M., Pinfield S. (2013), Research data management and libraries: Current activities and future priorities, „Journal of Librarianship and Information Science”, t. 46 (4), s. 299–316, https://doi.org/10.1177/0961000613492542.
Cox A.M., Kennan M.A., Lyon L., Pinfield S. (2017), Developments in research data management in academic libraries: Towards an understanding of research data service maturity, „Journal of the Association for Information Science and Technology”,
t. 68 (9), s. 2182–2200, https://doi.org/10.1002/asi.23781.
Gabridge T. (2009), The last mile: Liaison roles in curating science and engineering research data, „Research Library Issues”, t. 265, s. 15–21, https://doi.org/10.29242/rli.265.4.
Gerolimos M., Konsta R. (2008), Librarians’ skills and qualifications in modern informational environment, „Library Management”, t. 29 (8/9), s. 691–699, https://doi.org/10.1108/01435120810917305.
Henty M. (2008), Dreaming of data: The library’s role in supporting e-research and data management. Presented at: Australian Library and Information Association biennial conference, Alice Springs, Australia, 2–5 September 2008, https://openresearch-repository.anu.edu.au/bitstream/1885/47617/5/henty_alia_08.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Jenkins B., Breakstone E., Hixson C. (2005), Content in, content out: The dual roles of reference librarian in institutional repositories, „Reference Services Review”, t. 33 (3), s. 312–324, https://doi.org/10.1108/00907320510611348.
Jones R., Andrew T., MacColl J. (2006), The institutional repository, Cambridge, MA: Elsevier Science.
Jones S., Pryor G., Whyte A. (2013), How to develop RDM services – a guide for HEIs. DCC How to Guides, Edinburgh: Digital Curation Centre, http://www.dcc.ac.uk/resources/how-guides/ how-develop-rdm-services [dostęp: 23.04.2019].
Kim J., Warga E., Moen W. (2013), Digital curation in the academic library job market, „Proceedings of the American Society for Information Science and Technology”, t. 49 (1), s. 1–4, https://doi.org/10.1002/meet.14504901283.
Kwasik H. (2013), Qualifications for a serials librarian in an electronic environment, „Serials Review”, t. 28 (1), s. 33–37, https://doi.org/10.1080/00987913.2002.10764704.
Lewis M.J. (2010), Libraries and the management of research data, w: Envisioning future academic library services, red. S. McKnight, London: Facet Publishing, s. 145–168, http://eprints.whiterose.ac.uk/11171/1/ LEWIS_Chapter_v10.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Marion L. (2001), Digital librarian, cybrarian, or librarian with specialized skills: Who will staff digital libraries?, w: Crossing the divide: Proceedings of the Tenth National Conference of the Association of College and Research Libraries, March 15–18, 2001, Denver, Colorado, red. H.A. Thompson, Chicago: American Library Association, s. 143–149, https://pdfs.semanticscholar.org /5707/7e9903a850d784de1b8d3a3468c864f69fad.pdf [dostęp: 23.04.2019].
McMullen K.D., Felicia Y. (2013), Adapting to change: A survey of evolving job descriptions in medical librarianship, „Journal of Hospital Librarianship”, t. 13 (3), s. 246–257, https://doi.org/10.1080/15323269.2013.798772.
Monastersky R. (2013), Publishing frontiers: The library reboot, „Nature”, t. 495 (7442), s. 430–432, from https://www.nature.com/news/publishing-frontiers-the-library-reboot-1.12664 [dostęp: 23.04.2019].
Ottaviani J., Hank C. (2009), Libraries should lead the institutional repository initiative and development at their institutions, „Bulletin of the American Society for Information Science and Technology”, t. 35 (4), s. 17–21, https://doi.org/10.1002/bult.2009.1720350408.
Park J.R., Lu C., Marion L. (2009), Cataloging professionals in the digital environment: A content analysis of job descriptions, „Journal of the American Society for Information Science and Technology”, t. 60 (4), s. 844–857, https://doi.org/10.1002/asi.21007.
Peek R., Newby G.B., red. (1996), Scholarly publishing: The electronic frontier, Cambridge, MA: MIT Press.
Picarra M. (2012), Monitoring compliance with open access policies, Pasteur40A, http://eprints.gla.ac.uk/113944/1/113944.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Pinfield S., Salter J., Bath P.A., Hubbard B., Millington P., Anders J.H.S., Hussain A. (2014), Open Access repositories worldwide, 2005–2012: Past growth, current characteristics and future responsibilities, „Journal for the American Society for Information Science and Technology”, t. 65 (12), s. 2404–2421, https://doi-org/10.1002/asi.23131, http://eprints.whiterose.ac.uk/76839/ [dostęp: 11.07.2019].
Pontika N., Rozenberga D. (2015), Developing strategies to ensure compliance with funders’ open access policies, „Insights”, t. 28 (1), s. 32–36, https://doi.org/10.1629/uksg.168.
Robinson M. (2008), Institutional repositories: Staff and skills set. SHERPA Document, http://www.sherpa.ac.uk/documents/ staffandskills2008.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Schwartz C. (2000), Digital libraries: An overview, „The Journal of Academic Librarianship”, t. 26 (6), s. 385–393.
Sharp K. (2001), Internet librarianship: Traditional roles in a new environment, „IFLA Journal”, t. 27 (2), s. 78–81, https://doi.org/10.1177/034003520102700208.
Simons N., Richardson J. (2012), New roles, new responsibilities: Examining training needs of repository staff, „Journal of Librarianship and Scholarly Communication”, t. 1 (2), s. 1–16, https://doi.org/10.7710/2162-3309.1051.
Suber P. (2012), Open access, Cambridge, MA: MIT Press.
Swan A. (2011), Institutional repositories – now and next, w: University Libraries and Digital Learning Environments, red. P. Dale, J. Beard, M. Holland, London: Ashgate Publishing, s. 119–134, https://eprints.soton.ac.uk/271471/ [dostęp: 23.04.2019].
Tenopir C., Birch B., Allard S. (2012), Academic libraries and research data services. Current practices and plans for the future. Chicago: Association of College & Research Libraries, http://www.ala.org/acrl/sites/ala.org.acrl/files/content/publications/whitepapers/Tenopir_Birch_Allard.pdf [dostęp: 23.04.2019].
UK Research and Innovation (UKRI). (n.d.). Common principles on data policy, https://www.ukri.org/funding/ information-for-award-holders/data-policy/common-principles-on-data-policy/ [dostęp: 23.04.2019].
Walters T.O. (2007), Reinventing the library – how repositories are causing librarians to rethink their professional roles, „Portal: Libraries and the Academy”, t. 7 (2), s. 213–225, https://doi.org/10.1353/pla.2007.0023.
Whyte A., Tedds J. (2011), Making the case for research data management. Digital Curation Centre and Jisc, http://www.dcc.ac.uk/sites/default/files/documents/publications/Making%20the%20case.pdf [dostęp: 23.04.2019].
Wickham J. (2010), Repository Management: An emerging profession in the information sector. [Conference paper] Online Information, 30 November–2 December 2010, Olympia, London, http://eprints.nottingham. ac.uk/1511/ [dostęp: 23.04.2019].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Nancy Pontika; Tomasz Olszewski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.