Abstrakt
Celem podjętych w tekście rozważań jest ukazanie, jak szerokie spektrum oddziaływań ma arteterapia oraz kubizm – rozumiany zarówno jako metoda twórcza, jak i estetyka. W artykule przedstawiono zagadnienia definicyjne z zakresu arteterapii. Wyszczególnione zostały również techniki występujące w obszarze arteterapii. Wskazano funkcje, jakie pełni ona w aspekcie oddziaływań terapeutycznych oraz w obszarze edukacji podejmowanej przez całe życie. Przedmiotem rozważań są także zagadnienia z zakresu arteterapii w aspekcie (samo)edukacyjnym, obszary jej zastosowania wśród seniorów oraz przegląd wybranych pozycji literaturowych, przydatnych w działalności arteterapeutycznej. Proponowana hipoteza to wskazanie, że perspektywa kubistyczna, ujawniająca się w przywołanych utworach literackich, może okazać się rodzajem przygotowania do przemijania i radzenia sobie z samotnością.
Bibliografia
Aktywność twórcza w edukacji i arteterapii: praca zbiorowa, red. A. Chmielnicka-Plaskota, Warszawa: Instytut Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie 2010.
Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, oprac. Z. Jarosiński, H. Zaworska, Wrocław: Wydawnictwo Biblioteki Narodowej 1978.
Antologia współczesnej poezji francuskiej, oprac. A. Ważyk, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Wiedza 1947.
Apollinaire G., Wybór pism, oprac. i przeł. A. Ważyk, Warszawa: PIW 1980.
Apollinaire G., Poezje wybrane, oprac. i przeł. A. Ważyk, Warszawa: PIW 1968.
Art in education and therapy = Sztuka w wychowaniu i terapii, red. M. Furmanowska, Wrocław: Ofi cyna Wydawnicza „Atut” 2014.
Arteterapia: od rozważań nad teorią do zastosowań praktycznych, red. W. Karolak, B. Kaczorowska, Kraków: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej 2011.
Arteterapia w medycynie i edukacji, red. W. Karolak, B. Kaczorowska, Łódź: Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi 2008.
Arteterapia w wymiarze kreacji... Poszukiwania, drogowskazy, refleksje, red. A. Stefańska, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 2012.
Borecka I., Ippoldt L., Co czytać, aby łatwiej radzić sobie w życiu, czyli wprowadzenie do biblioterapii, Wrocław: Silesia 1998.
Chmielnicka-Plaskota A., Metoda projektu w edukacji i arteterapii, Warszawa: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej 2010.
Czernianin W., Rola bibliotek w działalności biblioterapeutycznej, w: W. Czernianin, H. Czernianin, K. Chatzipentidis, Podstawy współczesnej biblioterapii. Podręcznik akademicki, Wrocław: Semper 2017, s. 130–132.
Doskonalenie zajęć psychoedukacyjnych. Propozycja warsztatu z wykorzystaniem narracji, w: Edukacja: równość czy jakość, red. J. Łukasik, I. Nowosad, M.J. Szymański, Bydgoszcz: Wydawnictwo Adam Marszałek 2010, s. 187–219.
Éluard P., Poezje wybrane, oprac. i przeł. A. Ważyk, Warszawa: PIW 1968.
Gładyszewska-Cylulko J., Arteterapia w pracy pedagoga: teoretyczne i praktyczne podstawy terapii przez sztukę, Kraków: Ofi cyna Wydawnicza „Impuls” 2011.
Hopfi nger M., Adaptacje filmowe utworów literackich. Problemy teorii i interpretacji, Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum 1974.
Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki: wymiary teoretyczny i praktyczny, red. R. Włodarczyk, W. Żłobicki, Kraków: Ofi cyna Wydawnicza „Impuls” 2011.
Józefowski E., Stefańska A., Szabelska-Holeksa M., O arteterapii, edukacji i sztuce –
teksty rozproszone i niepublikowane, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 2012.
Karolak W., Arteterapie: język wizualny w terapiach twórczości i sztuce, Warszawa: Wydawnictwo „Difi n” 2014.
Karolak W., Arteterapia: sacrum i profanum, Warszawa: Wydawnictwo „Difi n” 2018.
Konieczna E.J., Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków: Ofi cyna Wydawnicza „Impuls” 2011.
Książek A., Czas na twórczość: warsztaty arteterapeutyczne jako metoda pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym, Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL 2011, https://issuu.com/laboratorium_integracji/docs/mlis_publikacja_arteterapia [dostęp: 6.01.2019].
Marchlewska J., Emocje – relacje – empatia w wieku dojrzałym. Warsztat: Jak zadbać o siebie, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2019.
Metody i formy terapii sztuką, red. L. Kataryńczuk-Mania, Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski 2005.
Molicka M., Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie terapii, Poznań: Media Rodzina 2002.
O potrzebie biblioterapii, red. K. Hrycyk, Wrocław: Polskie Towarzystwo Biblioterapeutyczne 2012.
Pikała Anna, Sasin Magdalena, Arteterapia: scenariusze zajęć, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2016.
Porębski M., Kubizm: wprowadzenie do sztuki XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe 1986.
Rudowski T., Arteterapia: inspiracje i wartości, Warszawa: Wydawnictwo Psychologii i Kultury „Eneteia” 2014.
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: PWN 2014.
Stańko-Kaczmarek M., Arteterapia i warsztaty edukacji twórczej, Warszawa: Wydawnictwo „Difi n” 2013.
Surrealizm: teoria i praktyka literacka. Antologia, oprac. i przeł. A. Ważyk, Warszawa: Czytelnik 1976.
Sztuka w edukacji i terapii, red. M. Knapik, W.A. Sacher, Kraków: Ofi cyna Wydawnicza „Impuls” 2004.
Sztuka w kontekście oddziaływania na człowieka, red. L. Kataryńczuk-Mania, J. Karcz, Zielona Góra: Ofi cyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego 2006.
Sztuka w terapii, terapia w sztuce: teoretyczne i praktyczne aspekty autoterapii przez sztukę, red. R. Bartel, Poznań: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu 2017.
Szulc W., Arteterapia: narodziny idei, ewolucja teorii, rozwój praktyki, Warszawa: Wydawnictwo „Difi n” 2011.
Szuman S., Afirmacja życia, Lwów: Lwowska Biblioteczka Pedagogiczna 1938.
Terapia sztuką w edukacji, red. L. Kataryńczuk-Mania, J. Karcz, Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski 2004.
Terapia w służbie sztuki – sztuka w służbie terapii, red. A. Kuczyńska, M. Czub, Wrocław: Ofi cyna Wydawnicza „Atut” 2011.
Twórczość jako forma dialogu ze światem, red. E. Nieduziak, Katowice: Wydawnictwo UŚ 2010.
Voisine-Jechova H., Przestrzeń kubistyczna w literaturze?, http://www.bsl.uwb.edu.pl/download/bsl2/08-Voisine-Jechova.pdf [dostęp: 6.04.2020].
W kręgu zagadnień edukacji artystycznej i terapii, red. L. Kataryńczuk-Mania, Zielona Góra: Ofi cyna Wydawnictwa Zielonogórskiego 2006.
Ważyk A., Dziwna historia awangardy, Warszawa: Czytelnik 1976.
Ważyk A., Wybór przekładów, Warszawa: Czytelnik 1979.
Zaworska H., O nową sztukę. Polskie programy artystyczne lat 1917–1922, Warszawa: PIW 1963.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Iwona Grodź
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.