Keywords
Apiculturists and beekeepers
Silesia
Apicultural literature
Jan Dzierżon
Nickel Jacob
Johann Coler
Johann Riem
Journals
How to Cite
Number of views: 425
Number of downloads: 543
Abstract
The main goal of the article is to present the apiculture literature published and written in Silesia. The bicentenary of the birth of the distinguished apiarist Jan Dzierżon, falling in 2011, makes somewhat an apt pretext for undertaking the subject. The major tasks accomplished and the achievements made by the reportedly most famous Silesian in the world have dominated the history of apiculture of the region to such an extent that, in fact, very little is being said on the output of other Silesian beekeepers and Silesian authors that have written on the subject. The truth is, however, that their output is both impressive and spectacular. Part One of the article deals with Nickel Jacob of Sprottau (Polish: Szprotawa), the author of the first book on apiculture published in Silesia, and the man considered to be the father of German bibliography on apiculture. Other pioneers of German specialist literature in beekeeping also include Johann Coler of Goldberg (Złotoryja). In the eighteenth century, the Lusatian Adam Gottlieb Schirach and the German Johann Riem contributed with their work and journalistic activities to the development of apiculture in Silesia. Sections devoted to apiculture are also to be found in works of other authors on household management in country areas. The legacy of the predecessors was further developed by the Reverend Dr. Jan Dzierżon following his achievements in practical apiculture. Jan Dzierżon made Silesian beekeeping famous not only in the region. He was a pioneering apiarist who discovered the phenomenon of parthenogenesis in bees and designed the modern movable-frame beehive. He also authored a number of important publications. His discoveries and innovations made him world-famous in scientific and beekeeping circles. Part Two of the article is entirely devoted to Dzierżon, who has been described as the ”father of modern apiculture” and an old master of beekeeping. This part shows the life and life achievements of Dzierżon, reconstructs his efforts to have the theory of parthenogenesis scientifically acknowledged and presents his enormous journalistic output. The author indicates the fact that there is no full and comprehensive appropriate subject bibliography available. Dzierżon himself was a publisher of one of the first apicultural periodicals in Silesia. The legacy of Silesian apicultural writings is rich and it is hard to understand why it has been so scarcely investigated and recognized. Part Three is devoted to Polish and German apicultural periodicals and journals published in Silesia. The entries for the listing also include irregular and one-issue editions, as well as supplements. In conclusions, the author proves that the future bibliography of Silesian apicultural writings, in all its areas, requires a complex and extensive investigation. The state of the evaluation of apicultural writings in Silesia reflect, to a certain extent, the state of bibliography on the subject in the present and former lands belonging to Poland.References
Armbruster L., Hundert Jahre Parthenogenesis 1835–1935. Dzierzon, der sparsame Bienenkönig, „Archiv für Bienenkunde” 1935, z. 8.
Berlepsch A. von, „Leitfaden für den Unterricht in Theorie und Praxis einer rationellen Bienenzucht“ von A. Schmid, G. Kleine [recenzja], „Bienen-Zeitung” 1865, nr 11.
Biały F., Biały L., Periodyki śląskie od XV wieku do 1945 roku, Wrocław 2008.
Bibliografia historii Polski XIX i XX wieku, t. 3: 1865–1918, cz. 2, Warszawa 2010.
Bornus L., Wkład Dzierżona w rozwój wiedzy o pszczole i pasiecznictwie, „Pszczelarstwo” 1961, nr 2.
Czeszek J., Bibliografia dodatków do prasy śląskiej wychodzącej w latach 1922–1939, Sosnowiec 1988.
Dados D., Tomaszewski R., Ślązak, „Pasieka” 2007, nr 1.
Der schlesischen Bienenvater, Breslau 1939.
Dr. Johannes Dzierzon, der Altmeister der oberschlesischen und deutschen Imker, „Der Oberschlesier” 1931, nr 10.
Dr. Johannes Dzierzon, Hausham 1956.
Dubiel L., Bartnictwo i pszczelarstwo na Górnym Śląsku od XVIII do XX wieku, Gliwice 2003.
Dubiel L., Hodowla pszczół na Górnym Śląsku w perspektywie historycznej, „Opolski Rocznik Muzealny” R. 3, 1968.
Dzierżon X. – największy pszczelarz świata, „Gwiazdka Cieszyńska” 1863, nr 22.
Fleischer K., Über den Stand der Bienenzucht in Oberschlesien im Jahre 1776. Aus einem Bericht des Johann Riem, „Der Oberschlesier” 1931, nr 10.
Fuckner F., Der Bienenvater: Dr. Johannes Dzierzon und sein Lebenswerk, Ascheberg 1991.
Gärtner R., Schlesische Lebensbilder, t. 4, Breslau 1931.
Gładysz A., Jan Dzierżon – życie i dzieło, w: Jan Dzierżon w historii i współczesności pszczelarstwa, Opole 1981.
Gröschel B., Die Presse Oberschlesiens von den Anfängen bis zum Jahre 1945. Dokumentation und Strukturbeschreibung, Berlin 1993.
Hoffmann H., Das erste deutsche Buch über Bienenzucht von einem Schlesier, „Monatsschrift von und für Schlesien” 1829, t. 1.
Ignatowicz J., Katalog czasopism śląskich, t. 1–2, Wrocław 1960.
Inglot S., Śląska literatura rolnicza i czasopisma od XVI–XVIII w. jako źródła do dziejów wsi i rolnictwa, „Lud” 1960, t. 46.
Janczak J., Mikołaj Henelius jako geograf Śląska, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1958, nr 2.
Janczak J., Rozmieszczenie produkcji roślinnej i zwierzęcej na Śląsku na przełomie XVIII i XIX wieku, Wrocław 1964.
Kaiser F., Die Einführung der Italienischen Biene in Deutschland durch Johann Dzierzon im Jahre 1853, „Allgemeine Deutsche Imkerzeitung” 1975, nr 12.
Karłowicz L. , Z dziejów oświaty pszczelarskiej w Polsce, Lublin 1993.
Kostecki R., Die Entwicklung des Dzierzon-Kastens, „Allgemeine Deutsche Imkerzeitung” 1981, nr 12.
Krasicki K., Dzierżon (Jan ksiądz), w: Encyklopedia rolnictwa, t. 2, Warszawa 1874.
Lubina M., Książę pszczół, „Śląsk” 2004, nr 5.
Matuszkiewicz F., Nickel Jacob aus Sprottau, der Altmeister der schlesischen Bienenkunde, Sprottau 1933.
Mazak S., Dzieło, w: L. Brożek, A. Gładysz, S. Mazak, Jan Dzierżon. Studium monograficzne, Opole 1978.
Mazak S., Ta książka powstała na Śląsku i opisuje śląskie pszczelarstwo, „Pszczelarstwo” 1969, nr 7–8.
Mazak S. , Wykaz publikacji Jana Dzierżona, „Kwartalnik Opolski” 1956, nr 2.
Müllerott M., Neue Deutsche Biographie, t. 4, Berlin 1959.
Pax F., Bibliographie der Schlesischen Zoologie, t. 1, Breslau 1930.
Pax F., Bibliographie der Schlesischen Zoologie, t. 1–3, Breslau (Wrocław) 1930, 1935, 1957.
Podworski E., Materiały do biografii Jana Dzierżona, „Zaranie Śląskie” 1958, z. 3.
Polskie czasopisma pszczelarskie, w: Encyklopedia pszczelarska, Warszawa 1989.
Przywecka-Samecka M., Reiter J., Bibliografia polskich czasopism śląskich (do 1939 r.), Wrocław 1960.
Riem J., Neue Beobachtungen über die Bienen: in Briefen an Herrn Carl Bonnet von Franz Huberin, Dresden 1793.
Ruttner F., Johannes Dzierzon und die Deutsche Bienenzucht, „Allgemeine Deutsche Imkerzeitung” 1981, nr 11.
Sieboldv C.T.E., Wahre Parthenogenesis bei der Honigbiene, w: Wahre Parthenogenesis bei Schmetterlingen und Bienen. Ein Beitrag zur Fortpflanzungsgeschichte der Thiere, Leipzig 1856.
Świderski J.K., Ks. dr Jan Dzierżon i pszczoły, „Kwartalnik Opolski” 1961, nr 3.
Syniawa M., Biograficzny słownik przyrodników śląskich, t. 1,Katowice 2006.
Szramek E., Polski słownik biograficzny, t. 6, Kraków 1948.
Tomaszewski R., O bibliografii pszczelnictwa polskiego, „Biblioteka” 2008, nr 12.
Turowska-Bar I., Polskie czasopisma o wsi i dla wsi od XVIII w. do r. 1960, Warszawa 1963.
Waleszczuk Z., Prawda ponad wszystko, Dzierżoniów 2006.
License
Copyright (c) 2011 Roman Tomaszewski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.