Keywords
digital piracy
Sci-Hub
predatory journals
social-media services for scientists
scientific communication
How to Cite
Number of views: 1104
Number of downloads: 885
Abstract
This article proposes a new division of currently available forms of open access (OA), from the green road and gold OA, through diamond, brown and hybrid paths, up to undesirable pathological phenomena occurring in OA. A particular attention is given to the latter group with a presentation of the manifestations of digital piracy, social media networks for scientists termed as the black OA, and predatory journals and dishonesty in science. The debate on illegal ways of sourcing via OA currently under way in scientific circles shows that there is a growing need for an introduction of changes to be implemented in the open publishing model to prevent its further possible abuse.
References
Björk B.C., Gold, green, and black open access, „Learned Publishing” 2017, t. 30 (2), s. 173–175, https://doi.org/10.1002/leap.1096 [dostęp: 29.05.2018].
Bohannon J., Who’s afraid of peer review?, „Science” 2013, t. 342 (6154), s. 60–65, https://doi.org/10.1126/science.342.6154.60 [dostęp: 2.06.2018].
Bohannon J., The frustrated science student behind Sci-Hub, „Science” 2016, t. 352 (6285), s. 511, https://doi.org/10.1126/science.352.6285.511 [dostęp: 30.05.2108].
Bohannon J., Who’s downloading pirated papers? Everyone, „Science” 2016, https://doi.org/10.1126/science.aaf5664 [dostęp: 2.06.218].
Burdzik T., Drapieżne czasopisma jako przykład nieetycznego publikowania, „Filozofia i Nauka” 2017, t. 5, s. 131–149, https://doi.org/10.6084/m9.figshare.5155939 [dostęp: 30.05.2018].
Clark J., Predatory journals and developing country research, „In 5th WCRI” 2017, t. 3, https://wcrif.org/images/2017/documents/1.Monday.May.29.2017/3.Auditorium/J.Clark.Predatory.journals.and.research.in.developing.countries.pdf [dostęp: 29.05.2018].
Dunn A., Coiera E., Mandl K., Is Biblioleaks inevitable?, „Journal of Medical Internet Research” 2014, t. 16 (4), https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24755534 [dostęp: 10.06.2018].
Faust J.S., Sci-Hub: A Solution to the Problem of Paywalls, or Merely a Diagnosis of a Broken System, „Annals of Emergency Medicine” 2016, t. 68 (1), A15–A17, https://doi.org/10.1016/J.ANNEMERGMED.2016.05.010 [dostęp: 30.05.2018].
Henderson E., Pirate website offering millions of academic papers for free refuses to close despite lawsuit, „The Independent” 2016, https://www.independent.co.uk/news/science/pirate-website-offering-millions-of-academic-papers-for-freerefuses-to-close-despite-law-suit-a6875001.html [dostęp: 10.06.2018].
Himmelstein D.S. et al., Sci-Hub provides access to nearly all scholarly literature, „eLife” 2018, t. 7, https://doi.org/10.7554/eLife.32822 [dostęp: 29.05.2018].
Gutierrez F.R.S., Beall J., Forero D.A., Spurious alternative impact factors: The scale of the problem from an academic perspective, „BioEssays” 2015, http://doi.org/10.1002/bies.201500011 [dostęp: 10.06.2018].
Jalalian M., The story of fake impact factor companies and how we detected them, „Electronic Physician” 2015, t. 7 (2), s. 1069–1072, https://doi.org/10.14661/2015.1069-1072 [dostęp: 2.06.2018].
Kulczycki E., Kariera drapieżnych czasopism – przypadek Anny O. Szust, „Nauka” 2017, t. 3, s. 71–83, https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/19269 [dostęp:2.06.2018].
Laakso M., Björk B.C., Delayed open access: An overlooked high-impact category of openly available scientific literature, „Journal of the American Society for Information Science and Technology” 2013, t. 64 (7), s. 1323–1329, https://doi.org/10.1002/asi.22856 [dostęp: 25.05.2018].
Lawson S., Access, ethics and piracy, „Insights the UKSG Journal” 2017, t. 30 (1), s. 25–30, https://doi.org/10.1629/uksg.333 [dostęp: 10.06.2018].
Manca S., ResearchGate and Academia.edu as networked socio-technical systems for scholarly communication: a literature review, „Research in Learning Technology” 2018, t. 26, s. 1–16, https://doi.org/10.25304/rlt.v26.2008 [dostęp:10.06.2018].
McKenzie L., Sci-Hub’s cache of pirated papers is so big, subscription journals are doomed, data analyst suggests, „Science” 2017, https://doi.org/10.1126/science.aan7164 [dostęp: 10.06.2018].
Moher D., Srivastava A., You are invited to submit…, „BMC Medicine” 2015, t. 13 (1), s. 180, https://doi.org/10.1186/s12916-015-0423-3 [dostęp: 10.06.2018].
Omobowale A.O. et al., Peripheral scholarship and the context of foreign paid publishing in Nigeria, „Current Sociology” 2014, t. 62 (5), s. 666–684, https://doi.org/10.1177/0011392113508127 [dostęp: 2.06.2018].
Oxenham, S., Meet the Robin Hood of Science, 2017, http://bigthink.com//a-pirate--bay-for-science [dostęp: 30.05.2018].
Packer A.L. et al., SciELO – 15 Years of Open Access: an analytic study of Open Access and scholarly communication. UNESCO 2014, https://doi.org/10.7476/9789230012373 [dostęp: 3.06.2018].
Penn L., Alternative Ways of Obtaining Scholarly Articles and the Impact on Traditional Publishing Models from a UK/European Perspective, „Serials Review” 2018, t. 44 (1), s. 40–50, https://doi.org/10.1080/00987913.2018.1433906 [29.05.2018].
Perlin M.S., Imasato T., Borenstein D., Is predatory publishing a real threat? Evidence from a large database study, „Scientometrics” 2018, s. 1–19, http://doi.org/10.1007/s11192-018-2750-6 [dostęp: 2.06.2018].
Piwowar H. et al., The state of OA: a large-scale analysis of the prevalence and impact of Open Access articles, „PeerJ” 2018, t. 6, e4375, https://doi.org/10.7717/peerj.4375 [dostęp: 25.05.2018].
Rozkosz E., Serwisy społecznościowe dla naukowców (SSN) na przykładzie Research- -Gate i Academia.edu, „Forum Bibliotek Medycznych” 2014, t. 14 (2), http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Forum_Bibliotek_Medycznych/Forum_Bibliotek_Medycznych-r2014-t7-n2_pdf [dostęp: 2.06.2018].
Shamseer L. et al., Potential predatory and legitimate biomedical journals: can you tell the difference? A cross-sectional comparison, „BMC Medicine” 2017, t. 15 (1), s. 28, http://doi.org/10.1186/s12916-017-0785-9 [dostęp: 2.06.2018].
Shen C., Björk B.C., „Predatory” open access: a longitudinal study of article volumes and market characteristics, „BMC Medicine” 2015, t. 13 (1), s. 230, https://doi.org/10.1186/s12916-015-0469-2 [dostęp: 2.06.2018].
Siewicz K., Otwarty dostęp do publikacji naukowych. Kwestie prawne, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2012, http://repozytorium.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/335/K_Siewicz_Otwarty_dostep_do_publikacji_naukowych.pdf?sequence=4 [dostęp: 29.05.2018].
Sorokowski P. et al., Predatory journals recruit fake editor, „Nature” 2017, t. 543 (7646), s. 481–483, https://doi.org/10.1038/543481a [dostęp: 4.06.2018].
Swartz A., Guerilla Open Access Manifesto, https://openaccessmanifesto.wordpress.com/manifest-otwartego-dostepu/ [dostęp: 29.05.2018].
Sygocki W., Korzeniewska E., Impact Factor (IF) true or false?, „Przegląd Elektrotechniczny” 2018, t. 1 (1), s. 107–110, https://doi.org/10.15199/48.2018.01.27 [dostęp: 2.06.2018].
Xia J. et al., Who publishes in „predatory” journals?, „Journal of the Association for Information Science and Technology” 2015, t. 66 (7), s. 1406–1417, https://doi.org/10.1002/asi.23265 [dostęp: 2.06.2018].
License
Copyright (c) 2018 Małgorzata Rychlik, Monika Theus
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.