Keywords
history of Polish primers
religious texts in primers
Maciej Wirzbięta’ primers
How to Cite
Number of views: 336
Number of downloads: 197
Abstract
The article contains a description of a not recorded in the bibliography Polish-Latin elementary textbook Elementa Pverilis Institutionis (Cracow: Albrecht Górecki, 1692) from Russian State Archives of Ancient Documents (Moscow, Russia). The given edition marked the beginning of a line of primers, which survived until the twentieth century (ca. 44 editions). The specific features of the given line is bilingualism of all editions, laconic grammar part and extended part containing the religious texts. A comparison of the original version with subsequent editions of the primer (Cracow 1713, 1736, 1796 and Pochaiv s.a.) indicates multiple editing of the manual and enlargement of its religious content (new prayers and a catechism in the questions and answers form). An assumption is made that bilingual primer Elementaria institutio Latini sermonis, et pietatis Christianae (Cracow: Maciej Wirzbięta, 1575) could serve as a sample for Elementa 1692.References
Bragone M.C., Alfavitar radi učenija malych detej. Un abbecedario nella Russia del Seicento, Firenze 2008.
Estreicher K., Bibliografia polska, t. 16, Kraków 1898.
Gansiniec R., Gregorianki, „Pamiętnik Literacki” 1954, z. 2, s. 385–426.
Heppe H., Geschichte des deutschen Volksschulwesens, Gotha 1858 Korzo M., O tekstach religijnych w XVI-wiecznych elementarzach polskich, „Pamiętnik Literacki” 2015, z. 1, s. 169–182.
Košeleva O.E., Ustrašenie detej rozgami v russkih tekstah XVII veka: literaturnaâ tradiciâ ili real’nost’?, „Èlektronnyj naučno-obrazovatel’nyj žurnal Istoriâ” 2013, t. 4, nr 6 (22), http://history.jes.su/s207987840000603-2-1 [dostęp: 14.11.2016].
Nowakowski F. et al., Elementarz, w: Encyklopedya wychowawcza, red. J.T. Lubomirski et al., t. 3, Warszawa 1885.
Pilarczyk F., Elementarze polskie od ich XVI-wiecznych początków do II wojny światowej.
Próba monografii księgoznawczej, Zielona Góra 2003.
Sobolevskij A.I., Perervodnaâ literature Moskovskoj Rusi XIV–XVII vekov. Bibliografičeskie materialy, S. Petersburg 1903.
Strauss G., Luther’s House of Learning. Indoctrination of the Young in the German Reformation, Baltimore–London 1978.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.