Słowa kluczowe
biblioteka w Miłosławiu
biblioteka kolekcjonera sztuki w XIX wieku
księgozbiory Mielżyńskich
polskie księgozbiory prywatne w XIX wieku.
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 477
Liczba pobrań: 475
Abstrakt
Seweryn hr. Mielżyński należał do grona najwybitniejszych kolekcjonerów dzieł sztuki w XIX-wiecznej Wielkopolsce. W pałacu w Miłosławiu posiadał liczący 5000 tomów księgozbiór, który w zapisie testamentowym przekazał bibliotece Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego. Na podstawie kwerendy i poszukiwań w dziś istniejącym księgozbiorze Biblioteki PTPN udało się odnaleźć 287 tytułów w 368 tomach, pochodzących z biblioteki miłosławskiej Seweryna Mielżyńskiego. Tematyka zachowanych książek wskazuje, że hrabia z Miłosławia oraz jego żona Franciszka zakupywali przede wszystkim współczesną literaturę piękną, a więc książki służące głównie rozrywce, zadumie, przyjemności. Ponadto dużą grupę tematyczną w zachowanym księgozbiorze miłosławskim stanowią prace z zakresu sztuki, architektury i fotografii, obrazujące zainteresowania artystyczne Seweryna Mielżyńskiego i przydatne w jego działalności malarza i fotografa amatora. Osobną grupą były książki z historiografii i historii sztuki, niezbędne w rozwoju kolekcjonerskiej pasji Mielżyńskiego i wykorzystane przez niego w opracowaniu katalogu kolekcji obrazów europejskiego malarstwa dawnego w Miłosławiu.Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Biblioteka Kórnicka PAN, Dział Rękopisów, sygn. BK 11272/3, BK 7472.
Biblioteka Jagiellońska, Dział Rękopisów, sygn. 6521 IV.
Archiwum Biblioteki Polskiej w Paryżu, sygn. akc. 2353, sygn. BPP 1569, BPP 1572.
Archiwum Muzeum Narodowego w Poznaniu, sygn. 1414/49, 1414/50.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół Dokumenty i akta osób i rodzin, sygn. 157/1, 157/2.
Źródła drukowane
Skoraczewski F., Materyały do historyi Miłosławia, Poznań 1910.
Sprawozdanie z czynności Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego z roku 1882, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 1882, t. 12, s. 56.
Sprawozdania z czynności Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego od lipca 1866 do kwietnia 1869, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, t. 5, s. 366.
Sprawozdania z czynności Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego od kwietnia 1871 do grudnia 1872, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, t. 7, s. 253.
Wystawy Towarzystwa Sztuk Pięknych w Poznaniu (1837–1857). Materiały źródłowe, oprac. M. Warkoczewska, Warszawa–Poznań 1991.
W.M., O wystawie obrazów w Poznaniu, „Przyjaciel Ludu”, nr 45, 10.05.1845, s. 357.
Opracowania
Ars una species mille. 150 dzieł na 150-lecie Muzeum Narodowego w Poznaniu ze zbiorów Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (katalog wystawy), red. D. Suchocka, Poznań 2007.
Bałus W., Nowy system wiedzy, w: J.J. Winckelmann, Dzieje sztuki starożytnej, przeł. T. Zatorski, oprac. W. Bałus, Kraków 2012, s. XIII –XXVII.
Candolle A. de, Rapport sur les travaux de la Société, „Mémoires de la Société de physique et d’histoire naturelle de Genève” 1862, t. 16, s. 452–456.
Cicha D., Seweryn Mielżyński i jego kolekcja, w: Zbiory Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Muzeum Narodowym w Poznaniu (katalog wystawy), Poznań 1982, s. 25–32.
Dobrzyńska-Rybicka L., Biblioteka Towarzystwa Przyjaciół Nauk, w: Biblioteki wielkopolskie i pomorskie, red. S. Wierczyński, Poznań 1929, s. 39–72.
Gieszczyńska-Nowacka K., Kolekcjoner i artyści: Edward Rastawiecki wobec współczesnego środowiska artystycznego, w: Nowoczesność kolekcji, red. T.F. Rosset, A. Kluczewska-Wójcik, K. Lewandowska, Toruń 2010, s. 23–35.
Hellwig K., Von der Vita zur Künstlerbiographie, Oldenbourg 2005.
Jagielska-Burduk A., Szafrański W., Górska M.A., Wirtualna Galeria im. Mielżyńskich. Historia – idea – prawo, Poznań 2013.
Kieniewicz S., Łukaszewski Julian, w: Polski słownik biograficzny, t. 18, Kraków 1973, s. 551–552.
Kłudkiewicz K., Prowincjonalne centra – o kolekcjach sztuki w siedzibach arystokratycznych w Wielkopolsce w drugiej połowie XIX wieku, w: Centrum, prowincje, peryferia. Wzajemne relacje w dziejach sztuki, red. P. Gryglewski, K. Stefański, R. Wróbel, Łódź 2013, s. 301–322.
Kłudkiewicz K., Prywatne kolekcjonerstwo dzieł sztuki a kwestia ochrony dziedzictwa kulturowego – kiedyś i dziś, w: Imponderabilia ochrony dziedzictwa kulturowego, red. S. Kowalska, Poznań–Kalisz 2015, s. 147–175.
Kłudkiewicz K., Wybór i konieczność. Kolekcje polskiej arystokracji w Wielkopolsce na przełomie XIX i XX wieku, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Tadeusza J. Żuchowskiego w Instytucie Historii Sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, maszynopis, Poznań 2013.
Koehlerówna A., Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857–1957, „Roczniki Historyczne” 1957, t. 23, s. 381–430.
Kosmanowa B., Biblioteki polskie w Wielkim Księstwie Poznańskim, Poznań 1992.
Krawiec L., Lista członków Towarzystwa Demokratycznego Polskiego z lat 1832–1851, w: Materiały do biografii, genealogii i heraldyki polskiej, t. 1, Buenos Aires–Paryż 1963.
Krzepela J., Rody ziem pruskich, Kraków 1927.
Krzywka Ł., Sztuk-mistrz polski Leon Kapliński (1826–1873), Wrocław 1994.
Langendorf J.J., Dufour Guillaume-Henri, w: Dictionnaire historique de la Suisse, http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F3862.php [dostęp: 22.02.2015].
Maës G., Dutch art collections and connoisseurship in the eighteenth century: the contributions of Dezallier d’Argenville and Descamps, „Similous: Netherlands Quarterly for the History of Art” 2009/2010, t. 34, nr 3/4, s. 226–238.
Malinowska J., Seweryn Mielżyński i jego galeria miłosławska, maszynopis, praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. Krzysztofa Pomiana, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Nauk Historycznych, Katedra Sztuki i Kultury, Toruń 2002.
Marciniak R., Zbiory biblioteczne Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, w: Zbiory Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Muzeum Narodowym w Poznaniu (katalog wystawy), Poznań 1982, s. 33–37.
Martin F.R., Michiels Alfred (1813–1892), w: Dictionnaire critique des historiens de l’art actifs en France de la Révolution à la Première Guerre mondiale, red. P. Sénéchal, C. Barbillon, Paris, site web de l’Institut National d’Histoire de l’Art, 2009, http://www.inha.fr/spip.php?article2331 [dostęp: 26.05.2015].
Michel P., Dezallier d’Argenville’s „Abrégé de la vie des plus fameux peintres”: a guide for contemporary collectors or a survey of the taste for paintings of the northern schools?, „Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art” 2009/2010, t. 34, nr 3/4, s. 212–225.
Motty M., Przechadzki po mieście, t. 1, oprac. Z. Grot, Poznań 1999.
Murgia C., Gault de Saint-Germian, Pierre-Marie (1752–1842), w: Dictionnaire critique des historiens de l’art actifs en France de la Révolution à la Première Guerre mondiale, red. P. Sénéchal, C. Barbillon, Paris, site web de l’Institut National d’Histoire de l’Art, 2009, http://www.inha.fr/spip.php?article2331 [dostęp: 26.05.2015].
Orańska J., Seweryn Mielżyński jako artysta malarz (1804–1872) z okazji wystawy jego prac w galerji im. Mielżyńskich, „Dziennik Poznański”, nr 16, 20.01.1934, s. 2.
Polanowska J., Historiografia sztuki polskiej w latach 1832–1863, Warszawa 1995.
Płażewski I., Dzieje polskiej fotografii 1839–1939, Warszawa 2003.
Rogalanka A., Willa Mielżyńskich w Miłosławiu, „Studia i Materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza” 1962, t. 7, z. 1, s. 184–222.
Ryszkiewicz A., Zasługi Edwarda Rastawieckiego jako kolekcjonera i mecenasa, w: Mecenas, kolekcjoner, odbiorca, Warszawa 1984, s. 147–164.
Szlanta P., Narodziny nowoczesnej Szwajcarii, „Mówią wieki” 2008, nr 5, s. 25–28.
Trzeciakowski L., Posłowie polscy w Berlinie 1848–1928, Warszawa 2008.
Tyrowicz M., Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832–1863. Przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biograficzny, Warszawa 1964.
Wojtkowski A., Historia Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Poznaniu w latach 1857–1927, „Roczniki PTPN”, t. 50, s. 281–286.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Kamila Kłudkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.