Słowa kluczowe
implicit / explicit knowledge
grammar of sense
language consciousness and intuition
Jak cytować
Abstrakt
The paper proposes a reflection on the construction of grammatical competence in French as L2. We argue that grammatical competence embraces implicit and explicit knowledge, and results from the complementarity of conscious functions, closely linked to analogy and intelligence, and unconscious functions strictly connected with intuition. In the article, we show that an approach guaranteeing communicative success is connected to teaching formal aspects of language combined with meaning. In the first part, we discuss the specificity of both types of grammatical knowledge and refer to the concept of « grammar of sense » by P. Charaudeau. In the second part, some exercises and communication tasks combining analytical thinking and sense-oriented intuitive thinking are proposed.
Bibliografia
Bartning, I. / Schlyter, S. (2004). Itinéraires acquisitionnels et stades de développement en français L2. Journal of French Language Studies, 14 (3), 281–299.
Besse, H. / Porquier, R. (1991). Grammaire et didactique des langues. Paris : Crédif / Hatier.
Charaudeau, P. (1992). Grammaire du sens et l’expression. Paris : Hachette.
Charaudeau, P. (2001). De l’enseignement d’une grammaire du sens. Le Français aujourd’hui, 135 (4), 20–30. http://www.patrick-charaudeau.com/De-l-enseignement-d-une-grammaire,118.html [accès : 13.09.2022].
Conseil de l’Europe (2001). Cadre européen commun de référence pour les langues : apprendre, enseigner, évaluer. Paris : Didier.
Courtillon, J. (2001). La mise en œuvre de « la grammaire du sens » dans l’approche communicative. Analyse de grammaires et de manuels. Études de Linguistique Appliquée, 122 (2), 153–164, https://www.cairn.info/revue-ela-2001-2-page-153.htm [accès : 22.08.2021].
Ellis, N. (2005). At the interface : dynamic interactions of explicit and implicit knowledge. Studies in Second Language Acquisition, 27, 305–352.
Ellis, R. (2005). Measuring implicit and explicit knowledge in a second language : A psychometric study. Studies in Second language Acquisition, 27, 141–172.
Ellis, R. (2009). Implicit and explicit learning, knowledge and instruction. In : R. Ellis / S. Loewen / C. Elder / R. Erlam / J. Philp / H. Reinders (dir.), Implicit and explicit learning, knowledge and instruction (p. 3–25). Bristol : Multilingual Matters.
Ellis, R. (2014). Grammar teaching for learning language. http://babylonia.ch/fileadmin/user_upload/documents/2014-2/Ellis.pdf [accès : 22.07.2021].
Gasparini, S. (2004). Explicit versus implicit learning : Some implication for L2 teaching. European Journal of Psychology of Education, 19 (2), 203–219.
Kwapisz-Osadnik, K. (2018). Jest, był, będzie czy byłby? Zagadki czasów i trybów w języku francuskim. Katowice : Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Loewen, C. (2009). Grammaticality judgment test and the measurement of implicit and explicit L2 knowledge. In : R. Ellis / S. Loewen / C. Elder / R. Erlam / J. Philp / H. Reinders (dir.), Implicit and explicit learning, knowledge and instruction (p. 94–112). Bristol : Multilingual Matters.
López, C.D. / Fonseca, M. (2018). La grammaire : sa place dans l’enseignement-apprentissage des langues et sa démarche. Cuadernos de Lingüística Hispánica, 31, 139–151. http://www.scielo.org.co/pdf/clin/n31/0121-053X-clin-31-00139.pdf [accès : 18.08.2021].
Mystkowska-Wiertelak, A. (2017). Nauczanie gramatyki języka obcego oparte na recepcji i produkcji form językowych. Języki Obce w Szkole, 1. http://jows.pl/artykuly/nauczanie-gramatyki-jezyka-obcego-oparte-na-recepcji-i-produkcji-form-jezykowych [accès : 09.08.2021].
Mystkowska-Wiertelak, A. / Pawlak, M. (2012). Production-oriented and comprehension-based grammar teaching in the foreign language classroom. Heidelberg et al. : Springer.
Nadeau, M. / Fisher, C. (2011). Les connaissances implicites et explicites en grammaire : quelle importance pour l’enseignement? Quelles conséquences?. Bellaterra Journal of Teaching & Learning Language & Literature, 4 (4), 1–31.
Niestorowicz, T. (2018). Wiedza eksplicytna i implicytna w nabywaniu kompetencji gramatycznej w procesie przyswajania języka drugiego. Logopedia, 1, 169–178.
Pawlak, M. (2019b). Tapping the distinction between explicit and implicit knowledge : Methodological issues. In : B. Lewandowska-Tomaszczyk (dir.), Contacts and contrasts in educational contexts and translation (p. 45–60). Heidelberg : Springer.
Pawlak, M. (2019a). Skuteczne ocenianie gramatyki : od tradycyjnych testów do zadań komunikacyjnych. Neofilolog, 53 (2), 315–328.
Perruchet, P. / Pacton, S. (2004). Qu’apportent à la pédagogie les travaux de laboratoire sur l’apprentissage implicite?. Année Pédagogique, 104, 121–146.
Piegzik, W.A. (2019). La construction des connaissances implicites et explicites en langue étrangère : vers un développement harmonieux ou déséquilibré? Cas des étudiants polonophones étudiants en FLE développant le plurilinguisme. In : M.C. Ainciburu (dir.), Actas del IV Congreso Internacional Nebrija en Linqűística Aplicada a la Enseñanza de Lenguas (p. 163–174) Nebrija : Nebrija Procedia. https://www.nebrija.com/vida_universitaria/servicios/pdf-publicaciones/ActasIVCongresoSLANebrija.pdf [accès : 09.08.2021].
Piegzik, W.A. (2021). Od intuicji językowej do zachowań intuicyjnych w języku : na przykładzie języka francuskiego jako obcego. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN.
Piegzik, W.A. / Mitera, E. (2021). Saisir le vouloir-dire du français par des étudiants polonophones : quelles difficultés et quelles facilités?. Romanica Cracoviensia, 24 (4), 309–321.
Reber, A. (1989). Implicit learning and tacit knowledge. Journal of Experimental Psychology : General, 118, 219–235.
Schmidt, R. (2001). Attention. In : P. Robinson (dir.), Cognition and second language instruction (p. 3–32). Cambridge : Cambridge University Press.
Van Patten, B. (1996). Input processing and grammar instruction. Norwood, NJ : Albex Publishing Corporation.
Van Patten, B. (2007). Input processing in adult second language acquisition. In : B. VanPatten / J. Williams (dir.), Theories in second language acquisition (p. 115–135). Mahwah, NJ : Erlbaum.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Wioletta Piegzik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Glottodidactica są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Glottodidactica udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Glottodidactica pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).