Die Studentenbewegung 1968 im Spiegel d e r deutschen Presse. Ein Überblick über die Schlagzeilen zur Anti-Springer-Kampagne im April 1968
PDF

Zitationsvorschlag

Szczebrak, J. (2018). Die Studentenbewegung 1968 im Spiegel d e r deutschen Presse. Ein Überblick über die Schlagzeilen zur Anti-Springer-Kampagne im April 1968. Glottodidactica, 30, 247–264. https://doi.org/10.14746/gl.2005.30.15

Abstract

This article describes the attitudes of German press to the events of the student protest in West Berlin and West Germany in 1968. A number of headlines from five major German newspapers and magazines (from Das Bild to Neues Deutschland) have been chosen to illustrate how the same facts were differently interpreted by left-wing and right-wing journalists. The language of political propaganda is in the author"s focus of attention although the first part of the article also covers some historical aspects of the student revolt. Since the media played an active role in the revolt on both sides of the social conflict, this short analysis of the German press might be of interest to linguists and historians alike. Among the analyzed linguistic aspects of the headlines are the following: the degree of neutrality or objectivity vs. emotional bias, the use of quotations, irony, colloquialisms as well as the perspective and the content of the headlines as speech acts. On this basis the author tries to define the position of the five newspapers and magazines in the political debate about the events of 1968 which continues to this day.
https://doi.org/10.14746/gl.2005.30.15
PDF

Literaturhinweise

Bachem, Rolf (1979): Einführung in die Analyse politischer Texte. München.

Barańczak, Stanisław (1983): Czytelnik ubezwłasnowolniony. Paris.

Bergsdorf, Wolfgang (1978): Politik und Sprache. München.

Borgosz, Józef (1971): Bunt młodzieży na Zachodzie. Geneza - charakter - ideały. Warszawa

Bralczyk, Jerzy (1987): O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych. Upsala.

Brandt, Karl-Wemer (1986): Aufbruch in eine andere Gesellschaft: neue soziale Bewegungen in der Bundesrepublik. Frankfurt/Main.

Bröder, Friedrich (1969): Ein Sprachrohr des Rechtsradikalismus. Mainz.

Broński, Maciej (1981): Totalitarny język komunizmu. In: Teksty i preteksty. Paris.

Bude, Heinz; Kohli, Martin (1989): Radikalisierte Aufklärung. Studentenbewegung und Soziologie in Berlin 1965 bis 1970. München.

Daniel, Ute; Siemann, Wolfram (Hrsg.) (1994): Propaganda. Meinungskampf Verführung und politische Sinnstiftung 1789-1989. Frankfurt/Main.

Diesinger, Gerald; Gries, Rainer (Hg.) (1996): Propaganda in Deutschland. Zur Geschichte der politischen Massenbeeinflussung im 20. Jahrhundert. Darmstadt.

Dobek-Ostrowska, Bogusława; Fras, Janina; Ociepka, Beata (1997): Teoria i praktyka propagandy. Wrocław.

Ellwein, Thomas (1989): Krisen und Reformen. Die Bundesrepublik seit den sechziger Jahren. München.

Garlicki, Bolesław (1981): Selekcja informacji w dziennikarstwie. Kraków.

Glotz, Peter; Langerbucher, Wolfgang (1969): Der missachtete Leser. Köln.

Good, Colin (1985): Presse und soziale Wirklichkeit. Düsseldorf.

Grösser, Alfred (1970): Geschichte Deutschlands seit 1945. München.

Gudorf, Odilo (1981): Sprache als Politik. Köln.

Halter, Hans (1999): „Bürger, laßt das Gaffen sein!“. Die Apo und die Große Koalition. In: Der Spiegel 20/1999 - 21. Mai 1999.

Happenkamps, Hermann (1977): Information oder Manipulation? Tübingen.

Hundhausen, Carl (1975): Propaganda. Essen.

Jansa, Axel (1999): Pädagogik, Politik, Ästhetik: Paradigmenwechsel um „68. Frankfurt/Main.

Jansen, Bemdt; Klönne Arno (Hg.) (1968): Imperium Springer. Macht und Manipulation. Köln.

Kaltenbrunner, Gerd-Klaus (Hg.) (1976): Die Macht der Meinungsmacher. Die Freiheit zu informieren und informiert zu werden. München.

Kamińska-Szmaj, Irena (1994): Judzi, zohydza, ze czci odziera - język propagandy politycznej w prasie 1919-1923. Wrocław.

Karpiński, Jakub (1989): Mowa do ludu. Szkice o języku polityki. Warszawa.

Klemperer, Viktor (1947): LTI. Notizbuch eines Philologen. Berlin.

Koelbl, Susanne (2001): Wer war mein Vater?.In: Der Spiegel 7/2001 - 12. Februar 2001.

Kossecki, Józef (1972): Socjotechnika propagandy politycznej. In: Zeszyty Prasoznawcze, Nr. 3/1972.

Kot, Wiesław (1999): Lata 70. Od propagandy sukcesu do narodzin Solidarności. Poznań 1999.

Krause, Christian; Lehnert, Detlef; Scherer, Klaus-Jürgen (1980): Zwischen Revolution und Resignation.Bonn.

Kraushaar, Wolfgang (1999): 1968, das Jahr der Rebellion, ln: Der Spiegel 13/1999.

Krebs, Mario (1988): Ulrike Meinhof. Ein Leben im Widerspruch. Hamburg.

Kwiatkowski, Stanisław (1977): Słowo i emocje w propagandzie. Warszawa.

Langguth, Dieter (1972): Z badań nad oddziaływaniem prasy w NRD. In: Zeszyły Prasoznawcze Nr. 1/1972.

Linden, Peter (2000): Wie Texte wirken: Anleitung zur Analyse journalistischer Sprache. Berlin 2000.

Lippmann, Walter (1960): Public Opinion. New York.

Mackensen, Lutz (1968): Einige Bemerkungen über das Kraftfeld zwischen Sprache und Massenmedien. In: Deutsche Studien, März 68.

Mager, Friedrich; Spinnarke Ulrich (1968): Was wollen die Studenten? Frankfurt/Main.

May, Iwona (1983): Język a polityka - Język niemiecki w RFN. In: Przegląd Zachodni 1983/3.

Meyer, Gerd (1968): Warum protestiert die Jugend? ln: X-informationen. 1968/40.

Mrozowski, Maciej (1991): Między manipulacją a poznaniem. Warszawa 1991.

Noelle-Neumann, Elisabeth (Hg.) (1989): Fischer Lexikon. Publizistik, Massenkommunikation.Frankfurt/M.

Ortlieb, Heiz-Dietrich (1968): Die missverstandene Revolte. Hamburg.

Pisarek, Walery (1976): Język służy propagandzie. Kraków.

Reich, Hans (1968): Sprache und Politik. Untersuchungen zu Wortschatz und Wortwahl des offiziellen prachgebrauchs in der DDR. München.

Schopenhauer, Arthur (1976): Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów. Kraków.

Sztumski, Janusz (1980): Propaganda polityczna. Jej problemy i metody. Katowice.

Sztumski, Janusz (1990): Propaganda - je j problemy i metody. Katowice.

Szymoński, Rafał (1988): O urbanowszczyźnie i innych metodach manipulacji. Katowice.

Thomason, Oliver (2001): Historia propagandy. Warszawa.

Tomczak, Maria (1984): Przemoc i polityka. Poznań.

Varga, Karoly (1972): Wiadomości zagraniczne. In: Zeszyty Prasoznawcze Nr. 3/72.

Wagińska-Marzec, Maria (1996): Protest-song w Republice Federalnej Niemiec w okresie kontestacji młodzieżowej. Poznań.

Wandowski, Henryk (1971): Axel Springer- „król"prasy zachodnioniemieckiej. Warszawa.

Wenger, Klaus (1988): Kommunikation und Medien. München.

Wojtasik, Lesław (1979): Agitacja polityczna. Poradnik dla agitatora. Warszawa.

Wojtasik, Lesław (1986): Psychologia propagandy politycznej. Warszawa.

Zimmer, Dieter (1977): Wörter und Waffen. Politik als Sprachkampf. ln: D/'eZe;721.10.77.