Słowa kluczowe
motherhood
medicine
(re)construction of the meaning
health education
learning
Jak cytować
Abstrakt
The growing importance of medicine as a science, but also as a certain ideology, caused the medical supervision of different spheres of human life, not just those related to human health and the organism. Using the authority of medicine and its representants, medical discourse (re)constructs the meaning of motherhood, uses its own conceptual categories to describe the experience of performing the role of the mother, imposes their own interpretations of processes and problems inherent in this experience. In relation to the concept of Peter Conrad, author presents the selected practices of medicalization of motherhood and their possible consequences. In addition, the mother is shown as a person who learns in the context of experienced medicalization practices.Bibliografia
Bińczyk E. 2002. Nieklasyczna socjologia medycyny: praktyki medykalizacji jako praktyki władzy w ujęciu Michela Foucaulta. W W stronę socjologii zdrowia, 181-195. Lublin.
Cialdini R. 1999. Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, przeł. B. Wojciszke. Gdańsk.
Charońska E. 1997. Zarys wybranych problemów edukacji zdrowotnej. Warszawa.
Conrad P. 1992. „Medicalization and Social Control”. Annual Review of Sociology 18 (1): 209-232.
Cylkowska-Nowak M. 2008a. Dydaktyzm, pragmatyzm i cele edukacji zdrowotnej – ku Deweyʼowskiemu podejściu w nauczaniu zdrowia. W Edukacja zdrowotna. Możliwości, problemy, ograniczenia, 73-79. Poznań.
Cylkowska-Nowak M. 2008b. Między promocją zdrowia, profilaktyką a terapią – zasadnicze podejścia edukacji na rzecz zdrowia. W Edukacja zdrowotna. Możliwości, problemy, ograniczenia, 13-16. Poznań.
Domańska U. 2005. Medykalizacja i demedykalizacja macierzyństwa. W Zdrowie i choroba. Perspektywa socjologiczna, 311-322. Tyczyn.
Foucault M. 1998. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant. Warszawa.
GUS. 2008. Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia w 2007 roku. Warszawa.
GUS. 2010. Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia w 2009 roku. Warszawa.
GUS. 2012a. Rocznik Demograficzny 2012. Warszawa.
GUS. 2012b. Zdrowie i ochrona zdrowia w 2011 r. Warszawa.
Gromkowska-Melosik A. 2013. Kobieta epoki wiktoriańskiej. Tożsamość, ciało i medykalizacja. Kraków.
Illich I. 1976. Medical Nemesis. The Expropriation of Health. New York.
Jacyno M. 2007. Kultura indywidualizmu. Warszawa.
Lupton D. 1997. The Imperative of Health. Public Health and the Regulated Body. London.
Malewski M. 2000. „Modele pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi”. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja 1: 47-63.
Mazurek E. 2012. „Zaradny pacjent jako „biologiczny obywatel”. Znaczenie aktywności grup pacjenckich w promocji zdrowia”. Edukacja Dorosłych 2 (67): 179-186.
Mazurek E. 2013a. Biografie edukacyjne kobiet dotkniętych rakiem piersi. Wrocław.
Mazurek E. 2013b. Oblicza macierzyństwa naznaczonego trajektorią choroby. Nieformalne uczenie się matki-amazonki. W Macierzyństwo w relacjach auto/biograficznych i fotografiach kobiet, 81-101. Wrocław.
Nikodem M. 2010. Nieuleczalnie chora. Kobieta w całożyciowym procesie leczenia się. Wybrane aspekty medykalizacji kobiecego ciała w artykułach i reklamach czasopism kobiecych. W Świat (z) kolorowych czasopism, 219-234. Wrocław.
Nowakowska L. 2010. „W stronę humanizacji porodu. Projekt standardu opieki okołoporodowej w Polsce”. Zdrowie Publiczne 120 (4): 431-435.
Petryna A. 2004. „Biological Citizenship: The Science and Politics of Chernobyl-Exposed Populations”. The History of Science Society: 250-265.
Plucińska M. 2012. „Rodzajowe uwarunkowania procesu negocjowania statusu chorego”. Nowiny Lekarskie 81 (3): 293-298.
Podgórska J. 2005. „Betonowe położnictwo”. Polityka 43: 4-11.
Sikora A. 2012. Informacja o absencji chorobowej osób ubezpieczonych w ZUS w I półroczu 2012 roku. Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Warszawa.
Stefaniak K. 2011. Władza i tożsamość w komunikacji lekarz – pacjent. Wrocław.
Szarszewski A. 2011. Humanizacja i dehumanizacja medycyny. Historia i współczesność. W Humanizacja medycyny. Teoretyczne i praktyczne aspekty nauczania przedmiotów humanistycznych na uczelniach medycznych, 31-57. Kraków.
Urbańska S. 2009. Profesjonalizacja macierzyństwa jako proces odpodmiotowienia matki. Analiza dyskursów poradnika "Twoje Dziecko" z 2003 i 1975 roku. W Kobiety, feminizm, demokracja: wybrane zagadnienia z seminarium IFiS PAN z lat 2001-2009, 19-42. Warszawa.
Williams K., D. Umberson. 1999. „Medical Technology and Childbirth: Experiences of Expectant Mothers and Fathers”. Sex Roles: A Journal of Research 41 (3/4): 147-168.
Zierkiewicz E. 2013. Prasa jako medium edukacyjne. Kulturowe reprezentacje raka piersi w czasopismach kobiecych. Kraków.
Zola K.I. 1983. Socio-Medical Inquiries. Recollections, Reflections, and Reconsiderations. Philadelphia.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Emilia Mazurek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.