Słowa kluczowe
hybrid war
education (for security; antiterrorist)
security
integration of the (local) community
Jak cytować
Abstrakt
This article is a combination of reporting and analysis, constituting a relatively innovative approach in the scientific literature. It combines a report on a science-topical conference with the author’s attempt to weigh up and analyse the 16 years (as of 2017 – Z.M.) of the “war on terror” in terms of security (both external and internal) and the Republic of Poland’s raison d’état with particular emphasis on what are termed “contemporary challenges and threats”, dynamically occurring in the so-called “broad security environment” (in the perspective of Central and Eastern Europe
vs. the EU and NATO) (see: Summary and Conclusions). The author has used his own holistic analytical-synthetic and predictive method in accordance with the analytical paradigm proposed by Col. dr hab. Mirosław Banasik (Ph.D.), professor at UJK (Jan Kochanowski University in Kielce, Poland) (2018 – see especially: p. 13).
Bibliografia
Aleksandrowicz T.R. (2016), Podstawy walki informacyjnej, Warszawa.
Aleksandrowicz T.R. (2018), Świat w sieci. Państwa, społeczeństwa, ludzie. W poszukiwaniu nowego
paradygmatu bezpieczeństwa narodowego, wydanie drugie, Warszawa.
Aleksandrowicz T.R. (2020), Kluczowe megatrendy w bezpieczeństwie państwa XXI wieku, Warszawa.
Aleksandrowicz T.R. (2021), Zagrożenia dla bezpieczeństwa informacyjnego państwa w ujęciu systemowym.
Budowanie zdolności defensywnych i ofensywnych w infosferze, Warszawa.
Baluk W., Doroszko M. (red.) (2017), Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Ukrainie w latach 2014– 2016, Lublin.
Banasik M. (2018), Wojna hybrydowa i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa euroatlantyckiego, Warszawa.
Bandura A. (1973), Aggression: A Social Learning Analysis, Engelwood Cliffs.
Bandura A. (1977), Social Learning Theory, Englewood Cliffs.
Bandura A. (2007), Teoria społecznego uczenia się, Warszawa.
Bandura A., Ross D., Ross S.A. (1961), Transmission of Aggression through Imitation of Aggressive Models, The Journal of Abnormal and Social Psychology, 63(3), s. 575‒582.
Bandura A., Ross D., Ross S.A. (1963), Imitation of Film-Mediated Aggressive Models, The Journal of Abnormal and Social Psychology, 66(1), s. 3‒11.
Bartosiak J. (2016), Pacyfik i Eurazja. O wojnie, Warszawa.
Bartosiak J. (2018), Rzeczpospolita. Między lądem a morzem. O wojnie i pokoju, Warszawa.
Bednarek J., Andrzejewska A., Rojek M., Andrzejewski A., Małysz Z. (2019), Młodzież o zagrożeniach w cyberprzestrzeni i edukacji antyterrorystycznej, [w:] R. Bera, S.M. Kwiatkowski (red.),Młodzież wobec współczesnych zagrożeń w życiu społecznym. Wyzwania dla pedagogiki bezpieczeństwa, Warszawa, s. 128–196.
Bera R., Kwiatkowski S.M. (red.) (2019), Młodzież wobec współczesnych zagrożeń w życiu społecznym. Wyzwania dla pedagogiki bezpieczeństwa, Warszawa.
Białek T. (2005), Terroryzm – manipulacja strachem, Warszawa.
Bolechów B. (2002), Terroryzm w świecie podwubiegunowym. Przewartościowania i kontynuacje, Toruń.
Bolechów B. (2010), Terroryzm. Aktorzy, statyści, widownie, Warszawa.
Brzeski R. (2014), Wojna informacyjna – wojna nowej generacji, Komorów.
Chaliand G., Blin A. (red.) (2020), Historia terroryzmu. Od starożytności do Da’isz, Warszawa.
Cieślarczyk M., Skrabacz A. (red.) (2016), Morale, cz. I: Teoretyczne i metodologiczne aspekty badania zjawiska morale, Warszawa.
Clausewitz C. von (2010), O wojnie, Kraków.
Darczewska J. (2014), Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska – studium przypadku, Punkt widzenia, nr 42.
Darczewska J. (2015a), Diabeł tkwi w szczegółach. Wojna informacyjna w świetle doktryny wojennej Rosji, Punkt widzenia, nr 42.
Darczewska J. (2015b), Wojna informacyjna Rosji z Zachodem. Nowe wyzwanie?, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Wojna Hybrydowa, Wydanie Specjalne, s. 59–73.
Darczewska J. (2016), Rosyjskie siły zbrojne na froncie walki informacyjnej. Dokumenty strategiczne, Prace OSW, nr 57.
Dąbrowska K. (2017), Wychowawczy wymiar edukacji antyterrorystycznej, [w:] K. Liedel, P. Piasecka (red.), Bezpieczeństwo antyterrorystyczne. Świadomość społeczna i edukacja, Warszawa, s. 132–139.
Demedziuk S. (2017), Kluczowy instrument współczesnej, rosyjskiej geostrategii, czyli wojna hybrydowa na Ukrainie, [w:] O. Wasiuta, P. Mazur (red.), Wyzwania bezpieczeństwa międzynarodowego.
Księga pamiątkowa ku czci Jerzego Świecy, Stalowa Wola, s. 57–74.
Departament Transformacji Ministerstwa Obrony Narodowej (2008), Wizja Sił Zbrojnych RP – 2030, http://www.znp.wat.edu.pl/images/stories/Wizja_SZRP_2030.pdf, dostęp: 24.12.2017.
Depczyński M., Elak L. (2020), Rosyjska sztuka operacyjna w zarysie. Z przedmową generała Rajmunda T. Andrzejczaka, Warszawa.
Doroszewicz K. (1999), Skąd się bierze agresja w stosunkach międzyludzkich?, [w:] E. Stanisławiak, (red.), Szkice z psychologii społecznej, Warszawa, s. 199‒210.
Dyrda M. J. (2014), Psychospołeczne uwarunkowania morale w siłach zbrojnych, Warszawa.
Fałdowska M., Filipek A., Ważniewska J. (red.) (2016), Morale, cz. II: Morale w świetle wyników badań w procesie dydaktycznym, Warszawa.
Gasztold A., Gasztold P. (2020), The Polish Counterterrorism System and Hybrid Warfare Threats, Terrorism and Political Violence, s. 1–18.
Goban-Klas T. (2009), Media i terroryści. Czy zastraszą nas na śmierć?, Kraków.
Golicyn A. (2007), Nowe kłamstwa w miejsce starych. Komunistyczna strategia podstępu i dezinformacji, Warszawa.
Hajduk J., Stępniewski T. (2015), Wojna hybrydowa Rosji z Ukrainą: uwarunkowania i instrumenty, Studia Europejskie, 4, s. 135–152.
Herpen M.H. van (2014), Wojny Putina: Czeczenia, Gruzja, Ukraina 2014, Warszawa.
Hoffman B. (1999), Oblicza terroryzmu, Warszawa.
Hoffman F.G. (2007), Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars, Arlington.
Horgan J. (2008), Psychologia terroryzmu, Warszawa.
Horgan J. (2014), Psychology of Terrorism (revised and updated 2nd ed.), London. https://twitter.com/mblaszczak, dostęp: 12.09.2017.
Jakubczak R. (2020), Powszechna Obrona Terytorialna w bezpieczeństwie narodowym RP, Warszawa.
Jakubczak R., Królikowski H.M., Marczak J., Gąsiorek K. (2018), Działania nieregularne. Klucz do niepokonalnej potęgi obronnej Polski w XXI wieku, Warszawa.
Jarmoszko S. (2015), Militarne dziedzictwo a współczesne aplikacje strategii, Toruń.
Kahneman D. (2012), Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Poznań.
Kamieński Ł. (2009), Technologia i wojna przyszłości. Wokół nuklearnej i informacyjnej rewolucji w sprawach wojskowych, Kraków.
Kaplan R.D. (2012), Monsun. Ocean Indyjski i przyszłość amerykańskiej dominacji, Wołowiec.
Karolczak K. (2010), Terroryzm. Nowy paradygmat wojny w XXI wieku, Warszawa.
Kaszuba M., Minkina M. (2016), Imperialna gra Rosji, Warszawa.
Keegan J. (1998), Historia wojen, Warszawa.
Kisielewski T.A. (2017), Przesmyk suwalski. Rosja kontra NATO, Poznań.
Kołodziejczyk A., Cieślarczyk M. (2019), Czynnik X. Morale w życiu osobistym, w działalności społecznej i zawodowej, Warszawa.
Korybko A. (2015), Hybrid Wars: The Indirect Adaptive Approach to Regime Change, Moscow.
Legucka A. (2013), Geopolityczne uwarunkowania i konsekwencje konfliktów zbrojnych na obszarze poradzieckim, Warszawa.
Liedel K. (2015), Zagrożenia hybrydowe. Jak zmienia się środowisko bezpieczeństwa RP?, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Wojna Hybrydowa, Wydanie Specjalne, s. 51–58.
Loubier A. (2006), Grupy redukcyjne. Techniki sterowania i manipulacji wewnątrz stowarzyszeń, Komorów.
Lubina M. (2014), Niedźwiedź w cieniu Smoka. Rosja – Chiny 1991–2014, Kraków.
Łuczuk P. (2016), Cyberwojna i cyberterroryzm w kontekście ‘zderzenia cywilizacji’. Studium etyczno-moralne na wybranych przykładach, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, nieopublikowana rozprawa doktorska, Warszawa.
Łuczuk P. (2017), Cyberwojna. Wojna bez amunicji?, Warszawa.
Machiavelli N. (2005), Książę, Kraków.
Małysz Z. (2016), Sprawozdanie z eksperckiego seminarium dyskusyjnego „Jaka powinna być polska ustawa antyterrorystyczna?”, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, nr 15(8), s. 233–242.
Małysz Z. (2019), Gry komputerowe a agresywność i agresja/zachowania agresywne dzieci i młodzieży. Przyczynek do psychopedagogicznej analizy problemu, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, nr 579(4), s. 39–51.
Małysz Z. (2020), Towards a Redefinition of Islamic Suicide Terrorist’s Motivation: An „Altruistic” Terrorist Model, ATHENAEUM. Polish Political Science Studies, 67(3), s. 131–153.
Mazurkiewicz P. (2006), Przemoc w polityce, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Münkler H. (2004), Wojny naszych czasów, Kraków.
Olzacka E. (2012), „Kulturowy zwrot” w badaniu i prowadzeniu wojen – nowa perspektywa analityczna. Zeszyty Naukowe AON, nr 4(89), s. 305–320.
Olzacka E. (2016), Wojna a kultura. Nowożytna rewolucja militarna w Europie Zachodniej i Rosji, Kraków.
Pacek B. (2018), Wojna hybrydowa na Ukrainie, Warszawa.
Pacek B., Pacek P. (2019), Psychologia wojny hybrydowej, Warszawa–Siedlce.
Pacek B., Stochaj J., Piskorz A. (2019), Zagrożenia dla pokoju i bezpieczeństwa publicznego w ocenie badanej młodzieży, [w:] R. Bera, S.M. Kwiatkowski (red.), Młodzież wobec współczesnych zagrożeń w życiu społecznym. Wyzwania dla pedagogiki bezpieczeństwa, Warszawa, s. 45–127.
Pikulicka-Wilczewska A., Sakwa R. (red.) (2015), Ukraine and Russia: People, Politics, Propaganda and Perspectives, Bristol.
Plebaniak P. (red.) (2020), Sun Zi i jego Sztuka wojny. Filozofia i praktyka oddziaływania na bieg zdarzeń, Kraków.
Rácz A. (2016), Russia’s Hybrid War in Ukraine. Breaking the Enemy’s Ability to Resist, FIIA Report 43, Helsinki.
Sikora R. (2020), Wysokie morale – kluczowy atut husarii. Praktyka projektowania jednostek elitarnych na polu bitwy XVII wieku na przykładzie husarii, [w:] P. Plebaniak (red.), Sun Zi i jego Sztuka wojny. Filozofia i praktyka oddziaływania na bieg zdarzeń, Kraków, s. 514–524.
Skoneczny Ł. (2015), Wojna hybrydowa – wyzwanie przyszłości? Wybrane zagadnienia, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Wojna Hybrydowa, Wydanie Specjalne, s. 39–50.
Służby Specjalne, http://www.sluzbyspecjalne.com/, dostęp: 12.09.2017.
Sokała W., Zapała B. (red.) (2011), Asymetria i hybrydowość – stare armie wobec nowych konfliktów, Warszawa.
Studenna-Skrukwa M. (2014), Ukraiński Donbas. Oblicza tożsamości regionalnej, Poznań.
Surdyk K. (2017), Konflikt ukraiński w rozgrywkach geopolitycznych, Warszawa.
Sykulski L. (2015), Rosyjska koncepcja wojen buntowniczych Jewgienija Messnera, Przegląd Geopolityczny, t. 11, s. 103–112.
Sykulski L. (2017), Od Dugina do Putina. Wybrane wątki rosyjskiej geopolityki | Geopolityka #52, https://www.youtube.com/watch?v=W2WhSaOWxG8&spfreload=5, dostęp: 24.12.2017.
Sykulski L. (2018), Geopolityka a bezpieczeństwo Polski, Warszawa.
Sykulski L. (2019a), Diffused War as a Kind of Non-linear War, Przegląd Geopolityczny, t. 29, s. 137–146.
Sykulski L. (2019b), Rosyjska geopolityka a wojna informacyjna, Warszawa.
Sykulski L. (2019c), Russian Geopolitical Doctrine of „Velikiy Limitrof ”, European Journal of Geopolitics, (7), s. 67–79.
Sykulski L. (red.) (2020), Geopolityka Rosji i obszaru postsowieckiego, Warszawa.
Tomasiewicz J. (2009), Zło w imię dobra. Zjawisko przemocy w polityce, Warszawa–Bielsko-Biała.
Tzu S., Pin S. (2004), Sztuka wojny, Gliwice.
Volkoff V. (1999), Psychosocjotechnika. Dezinformacja. Oręż wojny, Komorów.
Wasiuta O. (2016), Geneza pojęcia i zmiany podejścia do wojny hybrydowej w zachodnim dyskursie politycznym i wojskowym, Przegląd Geopolityczny, t. 17, s. 26–40.
Wasiuta O., Mazur P. (red.) (2017), Wyzwania bezpieczeństwa międzynarodowego. Księga pamiątkowa ku czci Jerzego Świecy, Stalowa Wola.
Wasiuta O., Wasiuta S. (2017), Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Ukrainie, Kraków.
Weber M.M. (2000), Dynamika grupowa. Psychosocjotechniki – programowa walka z cywilizacją i Kościołem, Komorów.
Wojciszke B. (2006), Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa.
Wojciszke B. (2011/2019), Psychologia społeczna, Warszawa.
Wojnowski M. (2014), Terroryzm w służbie geopolityki. Konflikt rosyjsko-ukraiński jako przykład realizacji doktryny politycznej Aleksandra Dugina i koncepcji „wojny buntowniczej” Jewgienija Mesnera, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, nr 6(11), s. 58–90.
Wojnowski M. (2015a), „Zarządzanie refleksyjne” jako paradygmat rosyjskich operacji informacyjno-psychologicznych w XXI w., Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, nr 7(12), s. 11–36.
Wojnowski M. (2015b), Mit „wojny hybrydowej”. Konflikt na terenie państwa ukraińskiego w świetle rosyjskiej myśli wojskowej XIX–XXI wieku, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Wojna Hybrydowa, Wydanie Specjalne, s. 7–38.
Wrzosek M. (2018), Wojny przyszłości. Doktryna, technika, operacje militarne, Warszawa.
Żochowski P. (2015), Rosyjska „niewypowiedziana wojna” – konsekwencje dla sektora siłowego FR, Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego – Wojna Hybrydowa, Wydanie Specjalne, s. 74–84.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Zbigniew Małysz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.