Słowa kluczowe
feminine forms
linguistic androcentrism
language asymmetry in education
Jak cytować
Abstrakt
The purpose of the article is to discuss issues related to the gender-sensitive language used in education, as well as how feminine forms function in Polish language. In particular, the documents analyzed are those used at Adam Mickiewicz University in Poznan. The basic question that underlies the discussion here refers to gender-specific asymmetry in language and its impact on shaping reality.
Bibliografia
Adamowicz A. (2019), Społeczne i językowe potencjały kontrhegemoniczne, Avant, 11(3).
Beauvoir S. de (2017), Druga płeć, Warszawa.
Bojarska K. (2011), Wpływ androcentrycznych i inkluzywnych płciowo konstrukcji językowych na skojarzenia z płcią, Studia Psychologiczne, t. 49, z. 2.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H. (2008), Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa.
Duda M. (2016), Płeć języka polskiego, [w:] I. Chmura-Rutkowska, M. Duda, M. Mazurek, A. Sołtysiak-Łuczak (red.), Gender w podręcznikach. Projekt badawczy. Raport, t. 1, Warszawa.
Filipiak E. (2008), Człowiek – język – rzeczywistość (w kontekście pytań o efektywną edukację językową w szkole), Forum Dydaktyczne: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, nr 3/4.
Glen F., Hurrell K. (2012), Technical note: Measuring Gender Identity, Equality and Human Rights Commission https://www.equalityhumanrights.com/sites/default/files/technical_note_final.pdf, dostęp: 1.05.2020.
Gontarczyk E. (1995), Kobiecość i męskość jako kategorie społeczno-kulturowe w studiach feministycznych: perspektywa socjologiczno-pedagogiczna, Poznań.
Jadacka H. (2005), Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (2005), Lingwistyka płci: ona i on w języku polskim, Lublin.
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J. (red.) (2012), Oblicza płci: język, kultura, edukacja, Lublin.
Kawiorski S. (2014), Uwagi o przekładzie językowym, Podkarpackie Studia Biblioteczne, nr 3.
Kierownik: czasopismo Kat. Związku Młodzieży Żeńskiej i Kat. Związku Młodzieży Męskiej (1935), Rocznik XIV, nr 12, https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/410990/edition/348771/content, dostęp: 1.05.2020.
Kochman-Haładyj B. (2010), Seksizm językowy jako jeden z mechanizmów dyskryminacji kobiet, [w:] G.A. Kleparski, R. Kiełtyka (red.), Podkarpackie Forum Filologiczne, Jarosław.
Lipsitz-Bem S. (2000), Męskość, kobiecość: O różnicach wynikających z płci, przeł. S. Pikiel, Gdańsk.
Łaziński M. (2006), O panach i paniach: polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.
Przewodnik studenta, Pedagogika – Pedagogika specjalna 2016/2017, https://docplayer.pl/42161769-Przewodnik-studenta-pedagogika-pedagogika-specjalna-rok-akademicki-2016-2017-uniwersytet-im-adama- mickiewicza-w-poznaniu.html, dostęp: 1.04.2020.
Rada Języka Polskiego (2012), Stanowisko Rady Języka Polskiego w sprawie żeńskich form nazw zawodów i tytułów, XXXVII posiedzenie plenarne, Prezydium PAN, http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1359:stanowisko-rady-jzyka-polskiego-w-sprawie-eskich-form-nazw-zawodow-i-tytuow, dostęp: 1.04.2020.
Rada Języka Polskiego (2019), Stanowisko Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN w sprawie żeńskich form nazw zawodów i tytułów przyjęte na posiedzeniu plenarnym Rady 25 listopada 2019 r., http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1861:stanowisko-rjp-w-sprawie-zenskich-form-nazw-zawodow-i-tytulow&catid=98&Itemid=58, dostęp: 1.04.2020.
Regulamin studiów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2019), https://amu.edu.pl/studenci/przewodnik_studenta/regulamin-studiow, dostęp: 1.03.2020.
Richards Ch. i in. (2016), Non-Binary or Genderqueer Genders, International Review of Psychiatry, 48(1).
Sapir E. (1978), Kultura, język, osobowość, Warszawa.
Siatkowska E. (2012), Konkurencja czynników zewnętrznych i wewnętrznych w tworzeniu polskich i czeskich feminatywów (przyczynek do badań nad płcią kulturową), [w:] M. Karwatowska, J. Szpyra-Kozłowska (red.), Oblicza płci. Język, kultura, edukacja, Lublin.
Sikora K. (2007), Pierwsze kobiety na Uniwersytecie Jagiellońskim, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica, 3.
Skalski D. (2015), Krytyczno-konstruktywistyczna koncepcja socjalizacji ruchowej, Rocznik Naukowy, 113.
Wittgenstein L. (1970), Traktat logiczno-filozoficzny, przeł. B. Wolniewicz, Kraków.
Woźniak E. (2014), Język a emancypacja, feminizm, gender, Rozprawy Komisji Językowej, 60.
Wtorkowska M. (2019), O żeńskich formach nazw zawodów, tytułów i stanowisk w języku polskim, Slavistična revija, 67(2).
Zamojska E. (2010), Równość w kontekstach edukacyjnych: wybrane aspekty równości w polskich i czeskich podręcznikach szkolnych, Poznań.
Zamojska E. (2012), „Murzynek Bambo wiecznie żywy!”. Rzeczywistość politycznej poprawności w podręcznikach szkolnych, Przegląd Pedagogiczny, nr 2.
Ziemińska R. (2017), „Uwikłani w płeć” – od wytwarzania i reprodukowania męskości po formy przekraczania płci: Osoby interpłciowe: praktyki medyczne, ruch społeczny i problem trzeciej kategorii płciowej, Miscellanea Anthropologica et Sociologica (MAeS), 18(2).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Julia Sawicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.