Abstrakt
With the rapid increase in the diagnoses of diseases leading to dementia, the number of individuals providing informal care to those diagnosed with such diseases is on the rise. Caregivers of people with dementia are exposed to an elevated risk of experiencing loss, chronic stress, effort, and suffering, as well as a decreased quality of life. The greatest burden on the relatives of those affected is evident in the area of mental health. Caregivers are often referred to as “invisible patients”. This article presents the concept of a support group as a form of assistance for informal caregivers of dementia patients. It also discusses the formal characteristics of this form of assistance. The article outlines the goals, possibilities, and limitations of support groups compared to other forms of caregiver support. Furthermore, it discusses the basic rules and functioning styles of a support group, giving it a stable structure. Finally, the most common issues that arise in meetings led by the author of this article are presented, distinguishing between emotional conflicts and practical problems. The conclusion provides practical guidance for the moderator (facilitator) to enhance the effectiveness of the meetings. The methodological basis is the author’s own experience in running a support group for informal caregivers in the years 2003–2019 in Krakow.
Bibliografia
Alzheimer’s Association. (2023). 2023 Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimers & Dementia, 19(4), 1598–1695. DOI: https://doi.org/10.1002/alz.13016
Au, A., Lai, D.W.L., Biggs, S., Cheng, S.T., Haapala-Biggs, I., Chow, A., Gallagher-Thompson, D. (2020). Perspective-taking interventions for intergenerational caregivers of Alzheimer’s diseases. A randomized controlled trial. Research on Social Work Practice, 30(3), 306–319. DOI: https://doi.org/10.1177/1049731519864165
Barcikowska, M. (2013). Choroba alzheimera – rozpoznawanie. W: Diagnostyka i leczenie otępień. Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego (s. 58–81). Wydawnictwo Medisfera.
Basińska, M. (2013). Wsparcie społeczne a zmęczenie życiem codziennym u opiekunów osób chorych na Alzheimera. Psychogeriatria Polska, 10(2), 1–10.
Boss, P. (2013). Kochając osobę z demencją, Jak znaleźć nadzieję, zmagając się ze stresem i żalem (M. Barańska, tłum.). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Coutts, M., Melia, W., Huskins, L. (2009). Leaderlink. A resource for leaders of carer support groups (2nd edition). Alzheimer’s Australia NSW.
Dobrzańska-Socha, B. (1992). Propozycja profesjonalnego prowadzenia grup wsparcia. Nowiny Psychologiczne, 2, 77–87.
Dodziuk, A. (1989). Jak stworzyć własną grupę wsparcia. W: Ludzie pomagający ludziom. Zeszyt informacyjno-szkoleniowy. Studium Pomocy Psychologicznej.
Domagała, A. (2015). Narracja i jej zaburzenia w otępieniu alzheimerowskim. Wydawnictwo UMCS.
Etters, L., Goodall, D., Harrison, B.E. (2008). Caregiver burden among dementia patient caregivers. A review of the literature. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 20(8), 423–428. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1745-7599.2008.00342.x
Gabryelewicz, T., Kotapka-Minc, S., Mączka, M., Motyl, R., Sobów, T., Szczudlik, A., Kłoszewska, I., Barcikowska, M. (2006). Charakterystyka polskiej populacji osób z chorobą Alzheimera i ich opiekunów: Raport z badania obserwacyjnego EX-ON. Psychogeriatria Polska, 3(2), 75–84.
Grewiński, M. (2014). Jaki model superwizji służb społecznych w Polsce? W: M. Ferreira, M. Grewiński, J. Reis-Jorge (red.), Superwizja jako instrument rozwoju zawodowego w służbach społecznych (s. 87–99). Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Janusza Korczaka w Warszawie.
Grochmal-Bach, B. (2007). Cierpienie osób z otępieniem typu Alzheimera. Wydawnictwo WAM.
Janion, E. (2010). Wpływ choroby Alzheimera na życie rodziny. W: A. Nowicka, W. Baziuk (red.), Człowiek z chorobą Alzheimera w rodzinie i środowisku lokalnym (s. 123–134). Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Lockley, P. (2001). Praca grup wsparcia z rodziną uzależnionego dziecka (A. Matusiak, J. Zielińska, (tłum.). Katolicka Fundacja Pomocy Osobom Uzależnionym i Dzieciom.
McConaghy, R., Caltabiano, M.L. (2005). Caring for a person with dementia. Exploring relationships between perceived burden, depression, coping and well-being. Nursing & Health Sciences, 7(2), 81–91. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1442-2018.2005.00213.x
Nowicka, A. (2010). Psychospołeczne funkcjonowanie osób chorych na Alzheimera. W: A. Nowicka, J. Bąbka (red.), Człowiek i jego rodzina wobec utraty zdrowia i sprawności (s. 152–155). Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum.
Nuhu, F., Yusuf, A., Akinbiyi, A., Fawole, J., Babalola, O., Sulaiman, Z., Ayilara, O. (2010). The burden experienced by family caregivers of patients with epilepsy attending the government psychiatric hospital, Kaduna, Nigeria. The Pan African Medical Journal, 5(16), 14. DOI: https://doi.org/10.4314/pamj.v5i1.56176
Oyster, C.K. (2002). Grupy (A. Bezwińska-Walerjan, tłum.). Zysk i S-ka.
Pinquart, M., Sörensen, S. (2003). Differences between caregivers and noncaregivers in psychological health and physical health. A meta-analysis. Psychology and Aging, 18(2), 250–267. DOI: https://doi.org/10.1037/0882-7974.18.2.250
Rachel, W., Datka, W., Zyss, T., Zięba, A. (2014). Obciążenie opiekunów pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera. Gerontologia Polska, 22(1), 14–23.
Rachel, W., Turkot, A. (2015). Jak pomóc opiekunom pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera? Psychoterapia, 172(1), 59–71. DOI: https://doi.org/10.12740/PT/28915
Schulz, R., Sherwood, P.R. (2008). Physical and mental health effects of family caregiving. American Journal of Nursing, 108(9), 23–27. DOI: https://doi.org/10.1097/01.NAJ.0000336406.45248.4c
Shah, A.J., Wadoo, O., Latoo, J. (2010). Psychological distress in carers of people with mental disorders. British Journal of Medical Practitioners, 3(3), a327.
Snyder, L., Jenkins, C., Joosten, L. (2007). Effectiveness of support groups for people with mild to moderate Alzheimer’s disease. An evaluative survey. American Journal of Alzheimer’s Disease & Other Dementias, 22(1), 14–19. DOI: https://doi.org/10.1177/1533317506295857
Spisacka, S., Pluta, R. (2003). Charakterystyka demograficzna opiekunów pacjentów z chorobą Alzheimera. Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, 233, 163–168.
World Health Organization. (2012). Dementia. A public health priority. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/75263/9789241564458_eng.pdf?sequence=1
World Health Organization. (2023, 15 marca). Dementia. Key facts. WHO. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dementia
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Michał Gwiżdż
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.