Abstract
Authors of the modernism and the avant-garde willingly used the figure of the clown assessing a situation of the artist, balancing between the life and the death, the fall and the ascent, the sky and the hell, between the good and evil. The mask of the clown as the sign of the membership of authors and the art in other order, she protected from consequences of overstepping the taboo, but also became a symbolic exemplification of tragic existence (solitudes) of the artist and the decline in the culture in modern world (Jung 489–496, Starobinsky 308323, Bachtin 366–375). The novel Skerletna luda (Scarlet clown) from 1991 of the Serbian writer Boba Blagojević taking discussion about the human condition, the power and the homeland and entangling the art and the ideology will become a point of departure for reflecion on methods of masking and unmasking the subject of the titoist repression used by Yugoslav intellectals to the end of the eighties of the 20th century.
References
Ashcroft Bill, Griffiths Gareth, Tiffin Helen. Post-Colonial Studies. The Key Concepts. New York: Routledge, 2007.
Bachelard, Gaston. „Fenomenologia maski”. Przeł. Barbara Grzegorzewska. Maski. T. 2. Red. Janion Maria, Rosiek Stanisław. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1986. S. 14–24.
Bachtin, Michaił. „Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści”. Problemy literatury i estetyki. Przeł. Wincenty Grajewski. Warszawa: Czytelnik, 1982. S. 278–469.
Banac, Ivo. Sa Staljinom protiv Tita, informbirovski rascjepi u jugoslavenskom komunističkom pokretu. Zagreb: Globus, 1990.
Bekić, Darko. Jugoslavija u hladnom ratu. Zagreb: Globus, 1988.
Bela knjiga o agresivnim postupcima vlada SSSR-a, Poljske, Čehoslovačke, Mađarske, Rumunije, Bugarske i Albanije prema Jugoslaviji. Beograd: MIP FNRJ, 1951.
Bhabha, Homi. „Mimikra i ludzie. O dwuznaczności dyskursu kolonialnego”. Tłum. Tomasz Dobrogoszcz. Literatura na Świecie 1–2 (2008). S. 184–195. Bhabha, Homi. Of Mimicry and Man: the Ambivalence of Colonial Discourse’s Civility. The location of culture. London: Routledge, 1994. S. 85–92. Pierwodruk: October 28 (1984 – Spring). S. 125–133.
Blagojević, Boba. Skerletna luda. Prva knjiga koja se zove i druga knjiga. Beograd – Sremski Karlovci: Miltas – Izdavačka knjižarnica Stojana Novakovića, 1991.
Blagojević, Boba. Skerletna luda. Prva knjiga koja se zove i druga knjiga, Novi Sad – Sremski Karlovci – Beograd: Izdavačka knjižarnica Stojana Novakovića – Altera, 2002.
Callois, Roger. Mimicry and Legendary Psychasthenia. Przeł. John Shepley. October 31 (1984 – Winter). S. 16–32. Web. 19.02.2017. <http://www.tc.umn.edu/~stou0046/caillois.pdf> Pierwodruk: Mimetisme
et psychasthenie legendaire. Minotaure 7 (1935). S. 4–10.
Dedijer, Vladimir. Dokumenti o 1948. T. 1–3. Beograd: Izdavačka radna organizacija «Rad», 1980.
Dedijer, Vladimir. Izgubljena bitka Josifa Visarionoviča Staljina. Sarajevo: Svjetlost, 1969.
Dedijer, Vladimir. Novi prilozi za biografiju Broza Tita. T. 3. Beograd: Izdavačka radna organizacija «Rad», 1984.
Dedijer, Vladimir. Tito. New York: Simon and Schuster, 1953.
Domańska, Ewa. „Hermeneutyka przejścia (Wspomnienia z Rosji Jana Żarno)”. Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006. S. 131–159.
Domańska, Ewa. Obrazy PRL w perspektywie postkolonialnej. Studium przypadku. Web. 10.07.2016. <http://www.staff.amu.edu.pl/~ewa/Domanska,%20Obrazy%20PRL%20w%20perspektywie%20postkolonialnej.pdf>
Freud, Sigmund. „Nieświadomość”. Przeł. Marcin Poręba. Zofia Rosińska. Freud. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2002. S. 193–225.
Hirsch, Marianne. „Family Pictures: Maus, Mourning and Post-Memory”. Discours 2 (1992–93 – Winter). S. 3–29.
Hofman, Branko. Noc do jutra. Przeł. Joanna Pomorska. Warszawa: Czytelnik, 1988.
Isaković, Antonije. Ułamek sekundy 2. Przeł. Elżbieta Kwaśniewska. Warszawa: Czytelnik, 1990.
Jambrešić Kirin, Renata. „Izdajice su uvijek ženskog roda: političke zatvorenice u arhipelagu Goli”. Up&Underground 17–18 (2010). S. 231–242.
Jambrešić Kirin, Renata. „Komunističko totalitarno nasilje: žene na Golom otoku i sv. Grguru”. Sjećanja žena žrtava nacizma i nedemokratskih režima. Ured. Sandra Prlenda. Zagreb: Centar za ženske studije, 2009. S. 47–67.
Jambrešić Kirin, Renata. „Verbalno nasilje i razgradnja kolektivnih identiteta u iskazima političkih zatvorenika i ratnih zarobljenika (1945–1995)”. The Politics of Memorizing and Forgettimg: Reminiscences of the Second World War in Croatia. Bez miejsca i roku wydania. S. 39–57. Web. 10.08.2016. <http://rss.archives.ceu.hu/archive/00001140/01/148.pdf>
Jezernik, Božidar. Naga Wyspa. Gułag Tity. Przeł. Joanna Pomorska i Joanna Sławińska, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2013.
Jung, Carl Gustav. „Picasso”. Archetypy i symbole. Pisma wybrane. Przeł. Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik, 1976. S. 489–496.
Kołakowski, Leszek. „Kapłan i błazen (Rozważania o teologicznym dziedzictwie współczesnego myślenia)”. Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone z lat 1955–1968. T. 2. Przedmowa, wybór i opracowanie Zbigniew Mencel. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1989.
V. kongres Komunističke partije Jugoslavije: izvještaji i referati. Zagreb: Kultura, 1948.
VI. kongres KPJ/SKJ, Beograd: Kultura, 1952.
Kovač, Mirko. Drzwi żywota. Przeł. Grzegorz Łatuszyński. Łódź: Wydawnistwo Łódzkie, 1988.
Kranjec, Miško. Zgubljena vera. Ljubljana: Cankarjeva založba, 1954.
Kržavac Savo, Marković Dragan. Informbirо – šta je to? Jugoslavija je rekla ne. Beograd: Sloboda, 1976.
Kržavac Savo, Marković Dragan. Zavera informbiroa. Beograd – Ljubljana: Narodna knjiga – Partizanska
knjiga, OOUR Izdavačko-publicistička delatnost, 1987.
Lacan, Jaques. „The Line and Light”. The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis. The Seminar of Jacques Lacan. Book XI. Transl. Alan Sheridan, New York – London: W.W. Norton&Company, 1998. S. 91–104
Legutko, Ryszard. „Podzwonne dla błazna”. Bez gniewu i uprzedzenia. Szkice o książkach, ludziach i ideach. Paryż: AKTIS, 1989.
Mandić, Igor. Književno (st)ratište. Kritika hrvatske tekstualnosti 1991–96/97. Zagreb: NZMH, 1998.
Marković, Dragan. Istina o Golom otoku. Beograd: Narodna knjiga – Partizanska knjiga, 1987.
Marković, Milivoje. Preispitivanja. Informbiro i Goli otok u jugoslovenskom romanu. Beograd: Narodna knjiga, 1986.
Mihailović, Dragoslav. Kiedy kwitną tykwy. Przeł. Dorota Jovanka Cirlić. Warszawa: PIW, 1979.
Petranović, Branko. Istorija Jugoslavije 1918.-1988. T. 3. Beograd: Nolit, 1988.
Pleterski Janko et al. Povijest Saveza komunista Jugoslavije. Beograd: Izdavački centar Komunist, Narodna knjiga, Rad, 1985.
Radonjić, Radovan. Izgubljena orijentacija. Beograd: Radnička štampa, 1985.
Radonjić, Radovan. „O broju informbirovaca se ipak znalo”. Matica 58 (2014 – ljeto). S. 23–52.
Radonjić, Radovan, Otoci i kamenolomi. Politički eseji, Titograd: NIO Univerzitetska riječ, 1986.
Ribnikar, Jara. Nedovršeni krug. Beograd: Novo pokoljenje, 1954.
Starobinsky, Jean. „Portret artysty jako linoskoczka”. Przeł. Aleksandra Olędzka-Frybesowa. Literatura na Świecie 9 (1976). S. 308–323.
Svirčev, Žarka. Is-povest stranosti ili poetičke transgresije Bobe Blagojević. Web. 15.10.2016. <http://www.academia.edu/16959720/Ispovest_stranosti_ili_poeti%C4%8Dke_transgresije_Bobe_Blagojevi%C4%87>
Štrbac, Čedomir. Jugoslavija i odnosi između socijalističkih zemalja. Sukob KPJ i Informbiroa. Beograd: Institut za međunarodnu politiku i privredu, 1975.
Štrbac, Čedomir. Svedočanstva o 1948. Fragmenti za istoriju. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 1989.
Sznajderman, Monika. „«Tam, gdzie Bóg nie ukończył swego dzieła». Szkic o królu, błaźnie i nowej demiurgii”. Polska Sztuka Ludowa 51, 1–2 (1997). S. 124–131.
Taczyńska, Katarzyna. „Diskurs o logoru Goli otok – ženska perspektiva”. Knjiženstvo 4 (2014). Web. 23.09.2016. <http://www.knjizenstvo.rs/magazine.php?text=130>
Todorić, Gordana. „Verski pokret Sabataja Cvija i jedna književna afera, tri stotine godina kasnije”. Religija i tolerancija 24 (2015). S. 301–308.
Wańkowicz, Melchior. Karafka La Fontaine’a. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1984.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license