Keywords
Tales of Ise
ōchō monogatari
Ariwara Narihira
poem tale
mukashi otoko
miyabi
courtly elegance
How to Cite
Abstract
The aim of this article is to introduce Ise monogatari (Tales of Ise) – the most outstanding example of the court tales genre called uta monogatari (lyrical prose). Amongst court tales (ōchō monogatari), uta monogatari proves to be an extremely original type of prose, in which the storyline plays a secondary role while the world described is mostly depicted through the poetic re-creation of reality. The element that links all the episodes of Ise monogatari into a whole is the figure of mukashi otoko, “a Man of Old”, implying Ariwara Narihira (825–880), a poet and nobleman. The article presents the main characteristics of the genre, the worldview and social background, the reasons for which this literary work is identified with the beauty of courtly elegance, miyabi.
References
Bowring Richard. The Ise monogatari: A Short Cultural History, Harvard Journal of Asiatic Studies 12 (1992).
Cranston Edwin A. The Dark Path: Images of Longing in Japanese Love Poetry, Harvard Journal of Asiatic Studies 35 (1975).
Czermińska Małgorzata. „Podróż jako budowanie tożsamości. Rekonstrukcja narracji niekompletnych”. Narracja i tożsamość II, antropologiczne problemy literatury. Red. Włodzimierz Bolecki, Ryszard Nycz. Warszawa: IBL, 2004.
Dziesięć tysięcy liści. Przeł. Wiesław Kotański. Warszawa: PWN, 2012.
Fukui Teisuke. „Ise monogatari” (Opowieści z Ise). Nihon koten bungaku zenshū (Zbiór wszystkich dzieł klasycznej literatury japońskiej), T. 8. Tōkyō: Shōgakukan, 1972.
Hara Kunito. Ise monogatari bungeishiteki kenkyū (Studia na temat historii badań literackich nad Opowieściami z Ise). Tōkyō: Shintensha Kenkyū Saisho, 2001.
Hara Kunito. Ise monogatari no genpūkei no yukue o tazunete (Pierwotny krajobraz Opowieści z Ise, w poszukiwaniu miłości). Tōkyō: Yūseidō, 1985.
Hinata Kazumasa. „Uta monogatari no tenkai” (Rozwój opowieści do pieśni). Nihon bungeishi, kodai (Historia literatury japońskiej, starożytność). T. 2. Tōkyō: Kawade Shobō, 1986.
Ikeda Kikan. Ise monogatari ni tsuite no kenkyū (O badaniach na temat Opowieści z Ise). Tōkyō: Ōzakisan Shoten, 1960.
Katagiri Yōichi. Ise monogatrai no kenkyū, kenkyūhen (Badania na temat Opowieści z Ise, tom badawczy). Tōkyō: Meiji Shoin, 1968.
Katagiri Yōichi. Ise monogatrai no kenkyū, shiryōhen (Badania na temat Opowieści z Ise, tom źródeł badawczych). Tōkyō: Meiji Shoin, 1969.
Ki no Tsurayuki. „Kanajo” (Wprowadzenie). Kokinwakashū (Zbiór pieśni dawnych i dzisiejszych). Tōkyō: Kadokawa Bunko, 1989.
Ki no Yoshimochi. „Manajo” (Wprowadzenie). Kokinwakashû (Zbiór pieśni dawnych i dzisiejszych). Tōkyō: Kadokawa Bunko, 1989.
Kojiki, czyli księga dawnych wydarzeń. Przekł. Wiesław Kotański. Warszawa: PIW, 1986.
Kuboki Tetsuo. „Ise monogatari no uta, ke no uta ni kansuru ikkōsatsu” (Poematy z Opowieści z Ise, rozważania na temat liryki osobistej). Ise monogatari to Utsuho monogatari (Opowieści z Ise i Opowieści z dziupli). Kokubungaku 2 (1998).
Marra Michele. The Aesthetics of Discontent, Politics and Reclusion in Medieval Japanese Literature. Honolulu: University of Hawaii Press, 1991.
Mitani Kuniaki. Ōken no monogatari kōzō, ōken e no okashi aruiwa kishu ryūritan to irogonomi (Struktura dworskich opowieści, wykroczenie wobec władzy cesarskiej lub motyw wygnania a irogonomi/wysublimowane pożądanie). Kokubungaku 10 (1999).
Mostow Joshua S. “Modern Construction of Tales of Ise: Gender and Courtliness”. Inventing the Classics, Modernity, National Identity and Japanese Literature. California: Stanford Univeristy Press, 2000.
Nihongo gogen jiten (Słownik etymologiczny języka japońskiego). Słownik elektroniczny Casio, 2004
Murasaki Shikibu. Genji monogatari (Opowieść o księciu Genjim). T.11-15. Tōkyō: Shōgakukan, 1972.
Ōchō monogatari no hikkei (Wprowadzenie do opowieści dworskich). Red. Fujii, Sadakazu. Bessatsu kokubungaku (1987).
Sagoromo monogatari (Opowieść o Sagoromo). Tōkyō: Iwanami Shoten, 1975.
Taketori monogatari (Opowieść o zbieraczu bambusów), T. 8. Tōkyō: Shōgakukan, 1972.
Waka no kaishaku to kanshō jiten (Słownik interpretacji i rozumienia poezji japońskiej waka). Red. Inoue M., Mukawa Ch. Tōkyō: Kasama Shoin, 1999.
Watanabe Hideo. „Koten kaishaku ni okeru kindai to zenkindai, Kokinwakashūjo no „waka hasseiron” no rikai o megutte” (Nowożytność i prenowożytność w interpretacji literatury klasycznej. Wstęp do Kokinshū a teoria rozwoju poezji waka). Analecta Nipponica 2 (2012).
Yamada Seiichi. Ise monogatari no seiritsu to denpon no kenkyū (Badania na temat powstania i wersji odpisu Opowieści z Ise). Tōkyō: Sakurafūsha, 1972.
Yamato monogatari (Opowieści z Yamato). T. 8. Tōkyō: Shōgakukan, 1972.
Yanagita Tadanori. „Mukashi otoko no seisei, Kokinshū Ariwara uta o kaishite” (Narodziny dawnego mężczyzny, na podstawie poematów Ariwary zamieszczonych w Kokinshū). Ise monogatari to Utsuho monogatari (Opowieści z Ise i Opowieści z dziupli). Kokubungaku 2 (1998).
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license