Abstract
Based on archival correspondence between the two poets, the sketch reconstructs the
early period of Jerzy Ficowski’s interest in the Romani people, together with his acquaintance
with Julian Tuwim and the latter’s benevolent albeit ambivalent – highly ideologised - patronage.
In the period’s Stalinist political context, the mutual intellectual attraction of the two personalities
had also negative consequences. The precarious situation that involved Ficowski-the researcher
crossing the borders of insular Romani customs and, simultaneously, introducing the
Romani poet Bronisława Wajs (Romani name: Papusza) into the official literary mainstream
tainted by ideology, was, therefore, particularly dramatic. Ostracism of the Romani community,
which eventually banished Papusza, proved to be the price for presenting her poetry to a wider
range of readers. The ensuing sense of threat she experienced eventually led to a mental disorder.
References
Myślę, więc nie ma mnie. Z Jerzym Ficowskim rozmawia Lidia Ostałowska [1994]. W: Wcielenia Jerzego Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956-2007. Wyb., oprac. i wstępem opatrzył P. Sommer. Sejny 2010, s. 652.
Ficowski Jerzy, Tańcowała Małgorzatka z Cyganami. W idem: Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie. Warszawa, Nisza 1986, s. 193.
Tuwim Julian, Cicer cum caule czyli groch z kapustą. Panopticum i archiwum kultury. „Problemy” 1949, nr 11, s. 779.
Ficowski Jerzy, Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe. Warszawa, PIW 1953.
Wspomnienia o Julianie Tuwimie. Red. W. Jedlicka i M. Toporowski. Warszawa 1963, s. 351.
Mróz Lech, Od Cyganów do Romów. Z Indii do Unii Europejskiej. Warszawa, Wydawnictwo DiG 2007, s. 211–216.
Bartosz Adam, Dokumenty do dramatu Papuszy – rok 1954. „Rocznik Tarnowski” 2012, t. 17.
Tuwim Julian, Cyganie (Rozmowa z Jerzym Ficowskim). „Problemy” 1950, nr 10.
Ficowski Jerzy, Rozmowa o Cyganach. „Życie Warszawy” 1953, nr 299 z 16 XII s. 5 (rozmawiał M.W.)
Bartosz Adam, Jerzy Ficowski – Sownakuno (1924–2006). „Literatura Ludowa” 2006, nr 6, s. 74.
Matywiecki Piotr, Twarz Tuwima. Warszawa, W.A.B. 2008, s. 365–368.
Tuwim Julian, Listy do przyjaciół-pisarzy. Oprac. T. Januszewski. Warszawa, Czytelnik 1979, s. 447.
Kandziora Jerzy, Socjalistyczne pierwiastki wczesnej poezji Jerzego Ficowskiego. W: Literatura i socjalizm. Red. K. Chmielewska, D. Krawczyń- ska, G. Wołowiec. Warszawa, IBL PAN 2012.
Ficowski Jerzy, Karty z raptularza. „Świat” 1955, nr 19–36, 38
Ficowski Jerzy, Wspominki starowarszawskie. Karty z raptularza. Warszawa, Czytelnik 1959.
Sawicka Jadwiga, Julian Tuwim. Warszawa 1986, s. 261–272.
Budził się od własnego krzyku. „Gazeta Świąteczna” 2006, nr 211 z 9/10 IX, s. 26.
Nieznany list Jerzego Ficowskiego, Warszawa 1979.
http://www.polskie radio.pl/8/755/Artykul/364583,Jerzy-Ficowski-%E2%80%93-refleksje-i-wspomnienia (data dostępu: 13 IX 2012).
Braun Andrzej, Pamflet na rówieśników czyli o tchórzostwie. „Nowa Kultura” 1952, nr 9 z 2 III s. 4.
Tuwim Julian, Wierszy wybrane. Oprac. M. Głowiński. Wyd. 4 rozsz. Wrocław 1986, s. XLIV.
Tuwim Julian, Nieszczęsny Cagliostro. Nieznane teksty Juliana Tuwima. Szkic biograficzny. Oprac. i przypisy T. Cieślak. Łódź 2003.
Jerzy Ficowski. Bibliografia za lata 1947–2009. Oprac. J. Kandziora. Sejny 2010, s. 4, 14, 32.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license