SORCERER’S APPRENTICE (JERZY FICOWSKI AND JULIAN TUWIM MEET ON A GYPSY TRAIL)
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Keywords

Jerzy Ficowski
Julian Tuwim
Bronisława Wajs (Papusza)
Gypsies
Romani people
poetry
Stalinism

How to Cite

Kandziora, J. (2014). SORCERER’S APPRENTICE (JERZY FICOWSKI AND JULIAN TUWIM MEET ON A GYPSY TRAIL). Porównania, 14, 221–235. https://doi.org/10.14746/p.2014.14.10968

Abstract

Based on archival correspondence between the two poets, the sketch reconstructs the
early period of Jerzy Ficowski’s interest in the Romani people, together with his acquaintance
with Julian Tuwim and the latter’s benevolent albeit ambivalent – highly ideologised - patronage.
In the period’s Stalinist political context, the mutual intellectual attraction of the two personalities
had also negative consequences. The precarious situation that involved Ficowski-the researcher
crossing the borders of insular Romani customs and, simultaneously, introducing the
Romani poet Bronisława Wajs (Romani name: Papusza) into the official literary mainstream
tainted by ideology, was, therefore, particularly dramatic. Ostracism of the Romani community,
which eventually banished Papusza, proved to be the price for presenting her poetry to a wider
range of readers. The ensuing sense of threat she experienced eventually led to a mental disorder.

https://doi.org/10.14746/p.2014.14.10968
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

References

Myślę, więc nie ma mnie. Z Jerzym Ficowskim rozmawia Lidia Ostałowska [1994]. W: Wcielenia Jerzego Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956-2007. Wyb., oprac. i wstępem opatrzył P. Sommer. Sejny 2010, s. 652.

Ficowski Jerzy, Tańcowała Małgorzatka z Cyganami. W idem: Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie. Warszawa, Nisza 1986, s. 193.

Tuwim Julian, Cicer cum caule czyli groch z kapustą. Panopticum i archiwum kultury. „Problemy” 1949, nr 11, s. 779.

Ficowski Jerzy, Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe. Warszawa, PIW 1953.

Wspomnienia o Julianie Tuwimie. Red. W. Jedlicka i M. Toporowski. Warszawa 1963, s. 351.

Mróz Lech, Od Cyganów do Romów. Z Indii do Unii Europejskiej. Warszawa, Wydawnictwo DiG 2007, s. 211–216.

Bartosz Adam, Dokumenty do dramatu Papuszy – rok 1954. „Rocznik Tarnowski” 2012, t. 17.

Tuwim Julian, Cyganie (Rozmowa z Jerzym Ficowskim). „Problemy” 1950, nr 10.

Ficowski Jerzy, Rozmowa o Cyganach. „Życie Warszawy” 1953, nr 299 z 16 XII s. 5 (rozmawiał M.W.)

Bartosz Adam, Jerzy Ficowski – Sownakuno (1924–2006). „Literatura Ludowa” 2006, nr 6, s. 74.

Matywiecki Piotr, Twarz Tuwima. Warszawa, W.A.B. 2008, s. 365–368.

Tuwim Julian, Listy do przyjaciół-pisarzy. Oprac. T. Januszewski. Warszawa, Czytelnik 1979, s. 447.

Kandziora Jerzy, Socjalistyczne pierwiastki wczesnej poezji Jerzego Ficowskiego. W: Literatura i socjalizm. Red. K. Chmielewska, D. Krawczyń- ska, G. Wołowiec. Warszawa, IBL PAN 2012.

Ficowski Jerzy, Karty z raptularza. „Świat” 1955, nr 19–36, 38

Ficowski Jerzy, Wspominki starowarszawskie. Karty z raptularza. Warszawa, Czytelnik 1959.

Sawicka Jadwiga, Julian Tuwim. Warszawa 1986, s. 261–272.

Budził się od własnego krzyku. „Gazeta Świąteczna” 2006, nr 211 z 9/10 IX, s. 26.

Nieznany list Jerzego Ficowskiego, Warszawa 1979.

http://www.polskie radio.pl/8/755/Artykul/364583,Jerzy-Ficowski-%E2%80%93-refleksje-i-wspomnienia (data dostępu: 13 IX 2012).

Braun Andrzej, Pamflet na rówieśników czyli o tchórzostwie. „Nowa Kultura” 1952, nr 9 z 2 III s. 4.

Tuwim Julian, Wierszy wybrane. Oprac. M. Głowiński. Wyd. 4 rozsz. Wrocław 1986, s. XLIV.

Tuwim Julian, Nieszczęsny Cagliostro. Nieznane teksty Juliana Tuwima. Szkic biograficzny. Oprac. i przypisy T. Cieślak. Łódź 2003.

Jerzy Ficowski. Bibliografia za lata 1947–2009. Oprac. J. Kandziora. Sejny 2010, s. 4, 14, 32.