Schlagworte
Poemat o miejskiej rzeźni
zwierzęta
Żydzi
Zagłada
Zitationsvorschlag
Abstract
Przedmiotem artykułu jest interpretacja Poematu o miejskiej rzeźni zapomnianego poety Tadeusza Śliwiaka. Poeta swoim utworem i postawieniem znaku równości pomiędzy rzeźnią a obozem koncentracyjnym, cierpieniem Żydów i zwierząt hodowlanych, wkroczył w temat, który współcześnie jest chętnie podejmowany. Próbując zrozumieć „pierwsze prawo wilka” i „ostatnie prawo człowieka”, uświadamia sobie, że granice pomiędzy „ludzkim” i „zwierzęcym” nie istnieją, że należy pogodzić się z obecną w człowieku animalistyczną częścią istnienia, nieuprawniającą go do uważania siebie za istotę nadrzędną. W obliczu wojny, śmierci, Zagłady wszyscy cierpią tak samo, zamiennie wchodzą w role katów i ofiar, a w ostatecznym rozrachunku
stają się wobec siebie równi. stają się wobec siebie równi.
Literaturhinweise
Celan Paul (1988), Wiersze, wybór, przeł., posł. Feliks Przybylak, Kraków.
Cioran Emilè (2004), Zeszyty 1957–1972, słowo wstępne Simone Boué, przeł. i opatrzył przypisami Ireneusz Kania, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Coetzee John Maxwell (2006a), Życie zwierząt. Poeci i zwierzęta, przeł. Zbigniew Batko, w: tenże, Elizabeth Costello, Znak, Kraków, s. 109–136.
Coetzee John Maxwell (2006b), Życie zwierząt. Filozofowie i zwierzęta, przeł. Zbigniew Batko, w: tenże, Elizabeth Costello, Znak, Kraków, s. 72–108.
Czechowicz Józef (1970), Wybór poezji, oprac. Tadeusz Kłak, Zakład Narodowy im. Ossolinskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Dziadosz Dariusz (2012), Samuel [hasło], w: Encyklopedia katolicka, t. 17: Republika – Serbia, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin, s. 998–999.
Janowski obóz we Lwowie, w: Polski słownik judaistyczny, https://tinyurl.com/5xcudysk [dostęp: 7.05.2020].
Jarzyna Anita (2019), Post-koine. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Wydawnictwo Uniwersytetu Łodzkiego, Łódź.
Krupiński Piotr (2016), Dlaczego gęsi krzyczały? Zwierzęta i Zagłada w literaturze polskiej XX i XXI wieku, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Kryska Sławomir (1966), Poemat o miejskiej rzeźni, „Kultura”, nr 27, s. 8.
Loba Mirosław (2017), Zagłada, ofiara i zwierząt w myśli Elisabeth de Fontenay, „Narracje o Zagładzie”, nr 3, s. 42–50.
Patterson Charles (2003), Wieczna Treblinka, przeł. Roman Rupowski, Vega! POL, Opole.
Pieńkosz Konstanty (1986), Świat nadziei paradoksalnej, w: Śliwiak Tadeusz, Koń maści muzycznej, wstęp i wybór Konstanty Pieńkosz, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 5–13.
Sandauer Artur (1981), Poezja tragicznego ładu (Rzecz o Tadeuszu Śliwiaku), w: tenże, Zebrane pisma krytyczne. Studia o literaturze współczesnej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, s. 467–483.
Singer Peter (2018), Droga przez fermę przemysłową. Czyli co się przydarzyło twojemu obiadowi, kiedy był jeszcze zwierzęciem, w: tenże, Wyzwolenie zwierząt, przedmowa Yuval Noah Harari, przeł. Anna Alichniewicz, Anna Szczęsna, Marginesy, Warszawa, s. 174–256.
Sobolczyk Piotr (2009), „Ty jesteś krowa a ja Żyd”. Tadeusza Śliwiaka Holocaust zwierząt, „Pogranicza”, nr 5, s. 28–40.
Szaj Patryk (2017), Niepokoje. Tadeusz Różewicz wobec tzw. zwierząt hodowlanych, „Narracje o Zagładzie”, nr 3, s. 121–138.
Śliwiak Tadeusz (1965), Poemat o miejskiej rzeźni, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Śliwiak Tadeusz (1975), Wstęp, w: Poezje wybrane, wyboru dokonał i wstępem opatrzył Tadeusz Śliwiak, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, s. 5–11.
Śliwiak Tadeusz (1988), Od autora, w: tenże, Poezje wybrane, wstęp i wybór Tadeusz Śliwiak, posłowie Jan Pieszczachowicz, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa, s. 5–8.
Ubertowska Anna (2013), Natura u kresu (ekocyd). Podmiotowość po katastrofie, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 33–44.
Lizenz
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license