Krajobraz i krajobrazy w liryce Czesława Miłosza, Friedricha Hölderlina i Johannesa Bobrowskiego
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Ключевые слова

liryka krajobrazowa
tradycja antyczna i pośredniowieczna
Europa sarmacka i zachodnia
II wojna światowa
sposoby wierszowania

Как цитировать

Fieguth, R. (2017). Krajobraz i krajobrazy w liryce Czesława Miłosza, Friedricha Hölderlina i Johannesa Bobrowskiego. Porównania, 10, 87–108. https://doi.org/10.14746/p.2012.10.11258

Аннотация

Autor omawia szereg wierszy krajobrazowych Cz. Miłosza z różnych okresów jego twórczości, porównując je z wybranymi utworami wirtemberczyka, F. Hölderlina oraz tylżyckiego poety J. Bobrowskiego. Każdy z nich stale wraca w poezji do krajobrazu dzieciństwa, utraconego nie tylko za sprawą wojny (Miłosz i Bobrowski), ale też przez egzystencjalne wyobcowanie (Hölderlin) i który przyświeca im jako znak ojczyzny niebiańskiej. Hölderlina, Miłosza i Bobrowskiego łączy wspólna opozycja do konwencji wierszowania ich epok i ich literatur ojczystych, a dwu ostatnich ponadto wspólna tęsknota do stron nadniemieńskich. Wojenna poezja Miłosza o równinach mazowieckich dziwnie współbrzmi z „sarmacką” poezją Bobrowskiego, wyrosłą z doświadczeń tego samego okresu. Opisywanie europejskich, a szczególnie amerykańskich krajobrazów przeobraża się u Miłosza w tworzenie krajobrazów mieszanych, amerykańsko-litewskich albo gigantycznie panoramicznych o dobitnych akcentach mitycznych i metafizycznych, które w innych wcieleniach odnaleźć można także u dwu pozostałych poetów. Te paralele i „wspólne miejsca” zawdzięczamy nie tylko eksplicytnym nawiązaniom jednych do drugich, ale również wspólnej tradycji biblijnej, antycznej i pośredniowiecznej oraz wysoce trudnemu, a jednak bliskiemu geograficznie, sąsiedztwu.

https://doi.org/10.14746/p.2012.10.11258
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Библиографические ссылки

Bobrowski Johannes, Gesammelte Werke. Hg. v. E. Haufe, Bd. 1–6, Stuttgart 1987.

Hölderlin Friedrich, Gedichte. Hg. von J. Schmidt. Frankfurt am Main 1992.

Miłosz Czesław, Wiersze wszystkie. Kraków, Znak 2011.

Günter Grass, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Tomas Venclova, Die Zukunft der Erinnerung. Hg. von M. Wäldle. Göttingen 2001.

Buras Jacek St., Bibliographie deutscher Literatur in polnischen Übersetzungen. Vom 16. Jahrhundert bis 1994, Wiesbaden 1996.

Pieśń duchów nad wodami. Przeł. J. Trzynadlowski, w: J.W. Goethe, Poezje. Red. Z. Żygulski. Zakład im. Ossolińskich, Wrocław 1960, t. II, s. 10.

Le paysage dans la littérature italienne: de Dante à nos jours. Sous la dir. de Giuseppe Sangirardi. Dijon 2006.

Stierle Karlheinz, Francesco Petrarca. Ein Intellektueller im Europa des 14. Jahrhunderts. München 2003.

Haufe Eberhard, Erläuterungen der Gedichte und der Gedichte aus dem Nachlass. Stuttgart 1998.

Tgahrt Reinhard, Johannes Bobrowski oder Landschaft mit Leuten: eine Ausstellung des Deutschen Literaturarchivs im SchillerNationalmuseum Marbach am Neckar. Marbach am Neckar 1993.

Menninghaus Winfried, Hälfte des Lebens: Versuch über Hölderlins Poetik. Frankfurt am Main 2005.

Kopczyńska Z., Mayerowa M. R.(red.), Poetyka. Zarys encyklopedyczny. Dział 3, Wersyfikacja, t. 4, Wrocław 1957.

Oinas Felix J., KarelianFinnish Negative Analogy: A Construction of Slavic Origin. „The Slavic and East European Journal”, Winter 1976, nr 4, vol. 20, 379–386.

Hölderlin Friedrich, Ister (Der Ister), w: idem, Co się ostaje, ustanawiają poeci. 100 najsłynniejszych wierszy w przekładzie Antoniego Libery, Gdańsk 2009, s. 162–164

Zinke Detlef, Patinirs „Weltlandschaft”: Studien und Materialien zur Landschaftsmalerei im 16. Jahrhundert, Frankfurt a.M. 1977.

Paulussen Markus, Brueghel Jan d.Ae. Weltlandschaft und enzyklopädisches Stilleben, Aachen: Diss. RheinischWestfälische Technische Hochschule 1997.

Die Entdeckung der Landschaft: Meisterwerke der niederländischen Kunst des 16. & 17. Jahrhunderts: Staatsgalerie Stuttgart, 15. Oktober 2005 – 5. Februar 2006. Red. E. Wiemann; J. Gaschke, M. Stocker, Köln 2005.

Tekst Panegyricus Messallae na <http://www.hsaugsburg.de/~harsch/Chronologia/Lsante01/Tibullus/ tib_cor4.html#1>.