Między niebem i ziemią. Relacje między człowiekiem i jego przestrzenią jako element psychologicznych rozgrywek Bolesława Prusa z jego współczesnością
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Ključne besede

przestrzeń
uwaga
pamięć
historia i teraźniejszość
nowoczesność

Kako citirati

Jauksz, M. (2012). Między niebem i ziemią. Relacje między człowiekiem i jego przestrzenią jako element psychologicznych rozgrywek Bolesława Prusa z jego współczesnością. Porównania, 11, 111–123. https://doi.org/10.14746/p.2012.11.11179

Povzetek

Celem artykułu jest ukazanie kluczowego momentu w rozwoju Ignacego Rzeckiego, bohatera Lalki Bolesława Prusa. Autor, przypominając młodzieńcze lata bohatera, zwraca uwagę na jego udział w kampanii węgierskiej roku 1848 i znaczenie tego momentu, który ukazał młodemu subiektowi przepaść miedzy ideałem a rzeczywistością i dał Rzeckiemu umiejętność trafnego osądu późniejszych wydarzeń. Doświadczenie wojenne uczyniło z niego wprawnego uczestnika warszawskiego zgiełku późnych lat siedemdziesiątych i porte parole autora, gdyż obaj, będąc po swojemu artystami, starają się skierować uwagę innych ludzi na interesujące ich rzeczy i sprawy.

https://doi.org/10.14746/p.2012.11.11179
PDF (Język Polski)
EPUB (Język Polski)
MOBI (Język Polski)

Literatura

Prus Bolesław, Lalka. Opr. J. Bachórz. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1998.

Jedlicki Jerzy, Dzieje inteligencji polskiej do roku 1918. Błędne koło 1832–1864. Warszawa, Neriton 2008, s. 51.

Kulczycka-Saloni Janina, Bolesław Prus. Warszawa, Wiedza Powszechna 1964, s. 130.

Taine Hipolit, Historya literatury angielskiej. Cz. I. Przeł. E. Orzeszkowa. Warszawa 1900, s. 12.

Berman Marshall, „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności. Przeł. M. Szuster. Wstęp A. Bielik-Robson. Kraków, Universitas 2006, s. 17.

Bachórz Józef, Najważniejszy dzień w życiu Ignacego Rzeckiego, w: Spotkania z „Lalką”. Mendel studiów i szkiców nad powieścią Bolesława Prusa. Gdańsk, słowo/obraz terytoria 2010, s. 157.

Skarbek Fryderyk, Dzieje Polski, cz. III, Królestwo polskie po rewolucji listopadowej. Poznań 1877, s. 142.

Crary Jonathan, Zawieszenia percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna. Przeł. Ł. Zaremba i I. Kurz. Red. I. Kurz. Warszawa, Wydawnictwo UW 2009, s. 41.

Stendhal, Pustelnia parmeńska. Przeł. T. Żeleński (Boy). Warszawa, Akant 1985, s. 46–47.

Prus Bolesław, Listy. Oprac. K. Tokarzówna. Warszawa 1959, s. 24.

Blin Georges, Stendhal i problemy powieści. Przeł. Z. Jarymko-Pytowska. Warszawa 1972, s. 126.

Brandes Georg, Główne prądy literatury XIX stulecia. Szkoła romantyczna we Francji. Warszawa 1885, s. 204.

Kalinka Walerian, Galicya i Kraków pod panowaniem austriackim. Kraków, Księgarnia Akademicka 1898, s. 14.

Tomkowski Jan, Mój pozytywizm. Warszawa, IBL PAN 1993, s. 154.

Simmel Georg, Most i drzwi. Wybór esejów. Przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa, Oficyna Naukowa 2006, s. 115.

Buck-Morrs Susan, The Dialectics of Seeing: Walter Benjamin and the Arcades Project. Cambridge: 1991, s. 136.

Prus Bolesław, Literackie notatki o kompozycji. Wybór i oprac. A. Martuszewska. Gdańsk, słowo/obraz terytoria 2008, s. 164.