Słowa kluczowe
land soiling
protection of agricultural and forest land
land use policy
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the considerations is to determine how the concept of land take and the related EU target of no net land take by 2050 function in the law (especially in Poland), and then to assess to what extent the perception of this formula in the law is relevant to the model of land protection and whether it has the potential to increase the effectiveness of the legal regulation in this respect. Land take is a concept that describes one of the main threats to the protection of land as an environmental resource. First attempts to incorporate this formula into the legal system of land protection have already been made. In European Union law, this was done by setting the goal of no net land take target by 2050. This objective, however, is neither binding nor specified in secondary legislation. The concept of land take and the target related to it may have a positive impact on the effectiveness of the land protection system. However, it is essential that the legal instruments are integrated and are of a binding character. The Polish legal system has reiterated the concept of indirect land take, and no national target in this respect has been adopted. This model is an example confirming the thesis that special and extensive legal regulations do not always guarantee that the protection measures are effective. Also, while it illustrates the importance of integrating individual legal regulations, it shows as well that the weaknesses of one of them (in Poland the inefficiency of spatial planning) cannot be compensated for by developed instruments in another area of law.
Bibliografia
Aksoy E. et al. (2017), Assessing and analysing the impact of land take pressures on arable land, “Solid Earth” No. 8(3).
Attardi R. et al. (2015), The multidimensional assessment of land take and soil sealing, in: O. Gervasi et al. (eds.), International Conference on Computational Science and Its Applications, Heidelberg.
Barbosa A. et al. (2017) Modelling built-up land take in Europe to 2020: an assessment of the Resource Efficiency Roadmap measure on land, “Journal of Environmental Planning and Management” No. 60(8).
Bielska A. et al. (2015), Problematyka ochrony gruntów rolnych w procesie suburbanizacji, “Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich” No. IV/1.
Bieluk J. (2015), Instrumenty finansowe ochrony gruntów rolnych i leśnych, “Prawo” 2015, No. 318.
Bieluk J., Łobos-Kotowska D. (2015), Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa.
Bojarski P. (2006), Dualizm prawnej ochrony ziemi, in: H. Lisicka (ed.), Prawo i polityka w ochronie środowiska. Studia z okazji 40-lecia pracy naukowej J. Sommera, Wrocław.
Bommarco R., Kleijn D., Potts S.G. (2013), Ecological intensification: harnessing ecosystem services for food security, “Trends in Ecology & Evolution” No. 28(4).
Butler S.J., Vickery J.A., Norris K. (2007), Farmland biodiversity and the footprint of agriculture, “Science” No. 315.
Ciechanowicz J. (1998), Prawna ochrona gruntów rolnych w Polsce, in: S. Prutis (ed.), Polskie prawo rolne u progu Unii europejskiej, Białystok.
Ciechanowicz-McLean J., Wysokińska K. (2018), Prawna ochrona gruntów rolnych i leśnych w Polsce, in: Administracja a środowisko. Prace dedykowane prof. zw. dr. hab. Markowi Górskiemu z okazji jubileuszu 45-lecia pracy naukowej, Szczecin.
Colsaet A., Laurans A.Y., Levrel H. (2018), What drives land take and urban land expansion? A systematic review, “Land Use Policy” No. 79.
Congedo L. et al. (2017), Monitoring of land consumption: an analysis of loss of natural and agricultural areas in Italy, “Annali di Botanica” No. 7.
Czechowski P., Marciniuk K. (2019), Ochrona gruntów rolnych, in: P. Czechowski (ed.), Prawo rolne, Warszawa.
Desrousseaux M. et al. (2018), Artificialised Land and Land Take: What Policies Will Limit Its Expansion and/or Reduce Its Impacts? in: H. Ginzky et al. (eds.), International Yearbook of Soil Law and Policy 2018, Heidelberg.
Fogel A. (2012), Zmiana przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, “Człowiek i Środowisko” No. 4(36).
Foley J.A. et al. (2005), Global consequences of land use, “Science” No. 309.
Gardi C. et al. (2015), Land take and food security: assessment of land take on the agricultural production in Europe, “Journal of Environmental Planning and Management” No. 58(5).
Geisen S., Wall D.H., Putten W.H. van der (2019), Challenges and opportunities for soil biodiversity in the Anthropocene, “Current Biology” No. 29(19).
Geszprych M. (2012), Antynomie aksjologiczne w ochronie gruntów rolnych i leśnych, “Człowiek i Środowisko” No. 4(36).
Glæsner N., Helming K., De Vries W. (2014), Do current European policies prevent soil threats and support soil functions?, “Sustainability” No. 6(12).
Godfray H. et al. (2010), Food security: the challenge of feeding 9 billion people, “Science” No. 327.
Gomiero T. (2016), Soil degradation, land scarcity and food security: Reviewing a complex challenge, “Sustainability” No. 8.
Górski M. (2009), Prawna ochrona powierzchni ziemi i odpowiedzialność za szkody wyrządzone w powierzchni ziemi, “Geologia” No. 35.
Goździewicz-Biechońska J. (2017). Nowe paradygmaty ochrony ziemi jako zasobu środowiska w prawie rolnym, “Przegląd Prawa Rolnego” No. 2.
Goździewicz-Biechońska J. (2018), Przeciwdziałanie degradacji ziemi i gleby jako globalne wyzwanie dla prawa, “Przegląd Prawa Rolnego” No. 1(22).
Halleux J.M., Marcinczak S., Krabben E. van der (2012), The adaptive efficiency of land use planning measured by the control of urban sprawl. The cases of the Netherlands, Belgium and Poland, “Land Use Policy” No. 29(4).
Jędruszko A.B. (2007), Europeizacja gospodarki przestrzennej w Polsce – zarys propozycji założeń nowej ustawy, “Problemy Rozwoju Miast” No. 1–2.
Karpiuk M. (2013), Normatywne aspekty ograniczenia przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, “Studia Iuridica Lublinensia” No. 20.
Kijowski D.R. (2012), Ochrona gruntów rolnych – prawda czy fikcja?, in: J. Bieluk, A. Doliwa, A. Malarewicz-Jakubów, T. Mróz (eds.), Z zagadnień prawa rolnego, cywilnego i samorządu terytorialnego. Księga jubileuszowa Profesora Stanisława Prutisa, Białystok.
Klat E., Klat-Wertelecka L. (1999), Ochrona gruntów rolnych a miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, “Rejent” No. 9.
Kozinska P., Michalski A. (2018) Ochrona gruntów rolnych i leśnych w ramach systemu ocen oddziaływania na środowisko, “Człowiek i Środowisko” No. 41(1).
Kremer E. (1997), Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r., “Przegląd Sądowy” No. 5.
Król M.A. (1994), Europejskie systemy prawa ochrony ziemi a polskie rozwiązania prawne, “Studia Prawno-Ekonomiczne” vol. L.
Król M.A. (1997), Instrumenty prawne ochrony jakościowej gruntów rolnych, “Studia Prawno-Ekonomiczne” vol. LV.
Król M.A. (1998), Przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze i ich wyłączenie z produkcji rolnej w procesie planowania przestrzennego, “Samorząd Terytorialny” No. 7–8.
Król M.A. (1998), Regulacje prawne ekologicznych podstaw ochrony powierzchni ziemi, in: S. Prutis (ed.), Polskie prawo rolne u progu Unii Europejskiej, Białystok.
Król M.A. (2005), Wpływ regulacji prawno-rolnej na zakres korzystania z gruntu rolnego, „Studia Prawno-Ekonomiczne” vol. LXXII
Król M.A. (2018), Review of the Legislation Regulating the Use of Land: Legal and Administrative Issues, “Studia Iuridica Lublinensia” No. 27(4).
Lal R. (2015), Restoring soil quality to mitigate soil degradation, “Sustainability” No. 7(5).
Lambin E.F., Meyfroidt P. (2011), Global land use change, economic globalization, and the looming land scarcity, “Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America” No. 108(9).
Louwagie G. et al. (2017), Impact of land take and soil sealing on biodiversity, in: “Urban Expansion, Land Cover and Soil Ecosystem Services” No. 9.
Majewski A. (2006), Ewolucja prawnej ochrony gruntów rolnych, “Gdańskie Studia Prawnicze” No. 15.
Marciniuk K. (2011), Inwestycje budowlane na gruntach rolnych położonych w granicach administracyjnych miast, “Studia Iuridica Agraria” No. 9.
Meyfroidt P., Rudel T.K., Lambin E.F. (2010), Forest transitions, trade, and the global displacement of land use, “Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA” No. 107.
Naumann S. et al. (2018). Land Take and Soil Sealing – Drivers, Trends and Policy (Legal) Instruments: Insights from European Cities, in: H. Ginzky et al. (eds.), International Yearbook of Soil Law and Policy 2018, Heidelberg.
Oliveira E., Leuthard J., Tobias S. (2019), Spatial planning instruments for cropland protection in Western European countries, “Land Use Policy” No. 87.
Pastuszko R. (2019), Dostęp do zasobu gruntów rolnych w procesie globalizacji, Lublin.
Poniży L. (2008), Presja urbanizacyjna i jej wpływ na zmiany przestrzennej struktury użytkowania ziemi na wybranych obszarach podmiejskich Poznania, “Problemy Ekologii Krajobrazu” vol. XII.
Prutis S. (2012), Instrumenty planowania przestrzennego w rolnictwie (założenia modelowe a rzeczywistość), “Studia Iuridica Agraria” vol. 10.
Radecki W. (2012), Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Komentarz, Warszawa.
Smith P. et al. (2015), Biogeochemical cycles and biodiversity as key drivers of ecosystem services provided by soils, “Soil Discussions” No. 2(1).
Staszewska S. (2009), Bariery rozwoju przymiejskich obszarów wiejskich, “Studia Obszarów Wiejskich” vol. XVII.
Szalewska M. (20180, Należność i opłata roczna za wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej – uwagi de lege lata i de lege ferenda, “Człowiek i Środowisko” No. 40(2).
Tobias S. et al. (2018). Soil sealing and unsealing: State of the art and examples, “Land Degradation & Development” No. 29(6).
Vejchodská E., Pelucha M. (2019), Environmental charges as drivers of soil sealing? The case of the Czech charge for agricultural land loss, “Land Use Policy” No. 87.
Weinzettel J. et al. (2013), Affluence drives the global displacement of land use, “Global Environmental Change” No. 23(2).
Woźniak M. (2018), Ochrona interesu publicznego wobec interesu indywidualnego na gruntach rolnych i leśnych – zagadnienia wybrane, “Człowiek i Środowisko” No. 41(1).
Zdanowicz A. (2012), Zmiana przeznaczenia gruntów rolnych klas I–III na cele nierolnicze w kontekście stosowania tzw. obiedni, “Człowiek i Środowisko” No. 4(36).
Ziembiński Z. (1983), Szkice z metodologii szczegółowych nauk prawnych, Warszawa.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.