Słowa kluczowe
zwierzęta gospodarskie
ubój zwierząt
ogłuszenie zwierząt
Jak cytować
Abstrakt
Głównym celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, w jaki sposób przejawia się ochrona dobrostanu zwierząt gospodarskich w momencie dokonywania ich uboju. Analiza zarówno aktów prawa międzynarodowego, europejskiego, jak i krajowego pozwala dostrzec zasadę, że życie zwierząt stanowi prawnie chronione dobro. Prawodawca przewidział jednak od niej pewne wyjątki, m.in. ubój zwierząt gospodarskich ze względu na konieczność pozyskiwania niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego. Ochrona zwierząt gospodarskich podczas ich uśmiercania sprowadza się do ochrony ich dobrostanu i na tyle humanitarnego ich traktowania, na ile jest to możliwe w takiej sytuacji. Podstawowym środkiem ochrony jest obowiązek ogłuszenia zwierząt, czyli skutecznego uniewrażliwienia ich na bodźce otoczenia. Odstępstwo od niego przewidziane jest tylko w przypadku uboju rytualnego. Kwestia ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania, a także skutecznej kontroli tej procedury nastręcza wielu problemów.
Bibliografia
Cartoni Mancinelli A., Dal Bosco A., Mattioli S., Ranucci D., Castellini C. (2018), Mobile poultry processing unit as a resource for small poultry farms: planning and economic efficiency, animal welfare, meat quality and sanitary Implications, „Animals” nr 8(12).
Gabriel-Węglowski M. (2008), Przestępstwa przeciwko humanitarnej ochronie zwierząt, Toruń.
Gębska M., Gołębiewska B., Grontkowska A. (2018), Dobrostan zwierząt gospodarskich. Od teorii do praktyki, Warszawa.
Girasole M., Chirollo C., Ceruso M., Vollano L., Chianese A., Cortesi M.L. (2015), Optimization of stunning electrical parameters to improve animal welfare in a poultry slaughterhouse, „Italian Journal of Food Safety” nr 4(3).
Goździewicz-Biechońska J., Jachnik E. (2021), Legal Status of the Animal as a Determinant of Its Humanitarian Protection, „Studia Iuridica Lublinenisia” nr 3(30).
Jachnik E. (2016), Prawne aspekty uboju rytualnego, „Przegląd Prawa Rolnego” nr 1(18).
Kojzar K., „To nie są zwierzęta wystawowe”. Co zdarzyło się w ubojni w Witkowie?, https://oko.press/to-nie-sa-zwierzeta-wystawowe-co-sie-zdarzylo-w-ubojni-w-witkowie-rzeznia-odc-1/ [dostęp: 12.09.2021].
McNulty P., Grace P.M. (2009), Encyclopedia of life support systems. Agricultural mechanization and automation, Oxford.
Miele M. (2016), Killing Animals for Food: How Science, Religion and Technologies Affect the Public Debate About Religious Slaughter, „Food Ethics” t. 1.
Mroczek R. (2020), Analiza wpływu regulacji związanych z „wygaszaniem” branży futrzarskiej w Polsce (m.in. w zakresie zagospodarowania przez nią odpadów poubojowych) np. w zakresie ewentualnego wzrostu cen mięsa i wędlin czy następstw likwidacji uboju rytualnego – dla rolnictwa w Polsce i innych branż (m.in. spadku poziomu rentowności poszczególnych działów gospodarki), ekspertyza, https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatinicjatywypliki/8575/4/209_ekspertyzaks.pdf [dostęp: 31.08.2021].
Mroczek R. (2021), Ubój religijny zwierząt rzeźnych w Polsce, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” nr 1(366).
Mroczkowski S., Frieske A. (2016), Regulacje użytkowania zwierząt, Bydgoszcz.
Nind F., Bro-Jorgensen O., Meisser A., Udo A.W., Zemljic B. (2017), Slaughter of Animals without Prior Stunning, FVE Position Paper, Brussels, https://www.veterinaire.fr/fileadmin/user_upload/documents/outils-et-services/Index_juridique/Premiere_lettre_de_M_a_Z/Religious_slaughter_and_food_chain.pdf [dostęp: 14.06.2021].
Radecki W. (2015), Ustawy o ochronie zwierząt. Komentarz, Warszawa.
Urban-Chmiel R. (2013), Kryteria dobrostanu zwierząt podczas uboju w świetle dyrektywy nr 1099/2009 obowiązującej od 1 stycznia 2013 r., „Życie Weterynaryjne” nr 2(88).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Eliza Jachnik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.