„Wszystkie twoje, nasze, wasze dzienne sprawy […] to są sprawy polityczne”. O zaangażowaniu we współczesnej poezji kobiet na przykładzie wierszy pogrudniowych

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: lis 6, 2019
DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2019.17.4
Słowa kluczowe:
contemporary poetry, women’s poetry, engaged poetry, martial law in Poland, everyday life tactics, Wisława Szymborska, Krystyna Miłobędzka

Main Article Content

Joanna Grądziel-Wójcik
Adam Mickiewicz University in Poznań
https://orcid.org/0000-0001-9770-6234

Abstrakt

An important, though underestimated theme in Polish poetry written by women is the thread of poetry engaged in social and political matters, thematizing the connection between literature and civic life. Poetesses are often accused of not rooting their works in history and of unwillingness to bring up current topics. Yet the problem is not the lack of interest in history and its political and social dimension, but the distinct way of its conceptualization, the relationship between the individual – though not always revealing its sex – subjective “I” in relation to history and challenges of its times. That is manifested, among others, in poems by Wisława Szymborska, Krystyna Miłobędzka, Bogusława Latawiec and Urszula Kozioł, which, to a different degree, exhibit the strategies of personalization, autobiographication, somatization and trivialization, characteristic of women’s poetry regarding the martial law period in Poland.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Numer
Nr 17 (2019): Sztuka i demokracja
Dział
Sztuka i demokracja

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Poznańskich Studiów Slawistycznych pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Referencje

  1. Barańczak, S. (1988). Przed i po: szkice o poezji krajowej przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Londyn: Aneks.
  2. Borkowska, G., Czapliński, P., Dunin, K., Zaleski, M. (2006). Panel dyskusyjny. W: Literatura zaangażowana – koncepcje, programy, realizacje. Czy potrzebna nowa definicja? Red. E. Ziętek-Maciejczyk, P. Cieliczko. Warszawa: Fundacja na rzecz Badań Literackich IBL PAN, s. 167–185.
  3. Borowiec, J. (2009). Szare światło. Rozmowy z Krystyną Miłobędzką i Andrzejem Falkiewiczem. Wrocław: Biuro Literackie.
  4. Brach-Czaina, J. (1997). Wprowadzenie. W: Od kobiety do mężczyzny i z powrotem. Rozważania o płci w kulturze. Red. J. Brach-Czaina, Białystok: Trans Humana, s. 7–11.
  5. Brach-Czaina, J. (2006). Szczeliny istnienia. Kraków: „eFKa”.
  6. Certeau, M. (2008). Wynaleźć codzienność. Sztuki działania. Przeł. K. Thiel-Jańczuk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  7. Dabert, D. (1998). Zbuntowane wiersze. O języku poezji stanu wojennego. Poznań: Wydawnictwo WiS.
  8. Dąbrowska, D. (1998). Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce w latach 1980––1990. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
  9. Dąbrowska, D. (2012). Udomowiony świat. O kobiecym doświadczaniu historii. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
  10. Dębska, A., Dąbrowska, D. (1999). „Zbuntowane wiersze: o języku poezji stanu wojennego”, Dobrochna Dabert, Poznań 1998; „Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce w latach 1980–1990”, Szczecin 1998: [recenzja]. „Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej” nr 5, s. 363–367.
  11. Grądziel-Wójcik, J. (2016). Przymiarki do istnienia. Wątki i tematy poezji kobiet XX i XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  12. Grądziel-Wójcik, J. (2017). Nowe Kobiety? O projektach kobiecości we współczesnej twórczości poetek. W: Nowa Kobieta – figury i figuracje. Red. I. Iwasiów, A. Krukowska, A. Zawiszewska. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US, s. 363–382.
  13. Kaniewska, B., Legeżyńska, A., Śliwiński, P. (2005). Literatura polska XX wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
  14. Kozioł, U., (2011). Fuga 1955–2010. Wrocław: Biuro Literackie.
  15. Latawiec, B. (1992). Powidok. Wiersze z lat 1980–1991. Warszawa: Wydawnictwo PEN.
  16. Latawiec, B. (2012). Żalnik po polsku. W: B. Latawiec. Zegary nie do zatrzymania. Literackie portrety, listy, szkice. Mikołów: Instytut Mikołowski, s. 292–298.
  17. Legeżyńska, A., Śliwiński, P. (2000). Poezja polska po 1968 roku. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  18. Ligęza, W. (2016). Wstęp. W: W. Szymborska. Wybór poezji. Wstęp i oprac.W. Ligęza. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. IV–CCLXXXIX.
  19. Łukasiewicz, J. (1993). Żalnik. W: J. Łukasiewicz. Rytm, czyli powinność. Szkice o książkach i ludziach po roku 1980. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, s. 173–179.
  20. Mikołajczak, M. (2000). Podjąć przerwany dialog. O poezji Urszuli Kozioł. Kraków: Universitas.
  21. Miłobędzka, K. (2006). Zbierane 1960–2005. Wrocław: Biuro Literackie.
  22. Nasiłowska, A. (2007). Literatura okresu przejściowego 1975–1996. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  23. Nyczek, T. (1997). 22 x Szymborska. Poznań: Wydawnictwo a5.
  24. Przymuszała, B. (2017). Wstęp. W: Formy zaangażowania. Pisarki i pisarze w kulturze XX i XXI wieku. Red. M. Brzóstowicz-Klajn, G. Pertek, B. Przymuszała. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
  25. Skalmowski, J. (1992). Powidok. „Arkusz” nr 13.
  26. Skoczek, A. (2004). Poezja świadectwa i sprzeciwu: stan wojenny w twórczości wybranych polskich poetów. Kraków: Wydawnictwo SMS.
  27. Szymańska, A. (1990). Szarowiersze. „Przegląd Powszechny” nr 5.
  28. Szymborska, W. (2010). Wiersze wybrane. Wybór i układ Autorki. Wydanie nowe, uzupełnione. Kraków: Wydawnictwo a5.