Abstrakt
The article consists of three parts. In the first part, the author interprets the poem of A. Blok as a modernist variant of a “Petersburg Text”, in the second – proposes and explains the formula of the “translation functionalism”, and in the third part, uses it in the analysis of the three Polish translations of The Twelve. The author proves that each of the translators: Wacław Denhoff-Czarnocki, Seweryn Pollak and Wiktor Woroszylski choose a different principle of coherence of the text.This is shown both in the modeling of the city area as well as the social features of the characters. Consequently, three different interpretations of enigmatic epilogue are created, in which the revolutionaries are preceded by Christ carrying a “bloody flag”.Bibliografia
Annienski, J. (1971). Petersburg. Przeł. J. Tuwim. W: Antologia nowoczesnej poezji rosyjskiej. Oprac. W. Dąbrowski, A. Mandalian, W. Woroszylski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Błok, A. (1951). Dwunastu. Przeł. W. Denhoff-Czarnocki. W: Dwa wieki poezji rosyjskiej. Antologia. Oprac. M. Jastrun, S. Pollak. Warszawa: „Czytelnik” Spółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa.
Błok, A. (1971). Dwunastu. Przeł. W. Woroszylski. W: Antologia nowoczesnej poezji rosyjskiej 1880–1967. Oprac. W. Dąbrowski, A. Mandalian, W. Woroszylski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Błok, A. (1974). Dzienniki 1901–1921. Przeł. M. Leśniewska. Przedmowa J. Szymak-Reiferowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Błok, A. (1987). Dwunastu. Przeł. S. Pollak. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Brodski, J. (2006). Przewodnik po przemianowanym mieście. Przeł. A. Mietkowski. W: J. Brodski. Mniej niż ktoś. Eseje. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Dąbrowski, W., Mandalian, A., Woroszylski, W. (oprac.) (1971). Antologia nowoczesnej poezji rosyjskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Hejwowski, K. (2016). Iluzja przekładu. Przekładoznawstwo w ujęciu konstruktywnym. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Jastrun, M., Pollak, S. (oprac.) (1951). Dwa wieki poezji rosyjskiej. Antologia. Warszawa: „Czytelnik” Spółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa.
Krycka-Michnowska, I. (2015). O sobie, Rosji i duszy rosyjskiej. Dzienniki Zinaidy Gippius. Katowice: „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe.
Legeżyńska, A. (1999). Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Na materiale powojennych tłumaczeń z A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa, A. Błoka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Sobieska, A. (2015). Wokół Aleksandra Błoka. Z dziejów polskich fascynacji kulturą i literaturą rosyjską. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo.
Stankiewicz, E. (1996a). Poetyka i strukturalna lingwistyka. W: E. Stankiewicz. Poetyka i sztuka słowa. Przeł. P. Wawrzyszko. Kraków: TAiWPN „Universitas”, s. 35–68.
Stankiewicz, E. (1996b). Polifoniczna struktura poematu „Dwienadcat’” Błoka. Przeł. P. Wawrzyszko. W: E. Stankiewicz. Poetyka i sztuka słowa. Kraków: TAiWPN „Universitas”, s. 215–238.
Stu trzydziestu poetów. Wybór poezji narodów radzieckich. (1957). Wybór i oprac. S. Pollak. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Toporow, W. (2000). Petersburg i tekst petersburski literatury rosyjskiej. Wprowadzenie do tematu. W: W. Toporow. Miasto i mit. Wyb., przekł. i wstęp B. Żyłko. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
Toury, G. (2009). Metoda opisowych badań nad przekładem. W: G. Toury, Współczesne teorie przekładu. Antologia. Red. P. Bukowski, M. Heydel. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 206–222.
Блок, A. (1976). Двенадцать. Москва: „Chudożestwiennaja Litieratura”.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Studia Slawistyczne udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 roku w Poznańskich Studiów Slawistycznych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).