Słowa kluczowe
literary translation
Miljenko Jergović
Bosnia and Herzegovina literature
Jak cytować
Abstrakt
The paper discusses the issue of cultural memory in a translation of literary text. Based on material of Miljenko Jergović’s story Gurbet and its Polish translation, the article shows how elements of source cultural memory present in the original text are being “lost” when translated to other language and culture. The term of “losing memory” is used figuratively to present the consequences of a translator’s (conscious and/or unconscious) decisions on which specific features of source culture are to be preserved (foreignization) or not (domestication) in the target text. These decisions influence the image of source culture that the reader of the translation can “produce” in the wake of reading. For instance, Polish translation of the story “Gurbet” only partly preserves the memory of Christian-Islamic and Slavic-Ottoman intercultural (or even transcultural) coexistence in the region of Bosnia and Herzegovina, which is one of the main topics and motifs of Miljenko Jergović’s works. As a result, Polish reader cannot produce the same image of the source culture as the reader of the original.Bibliografia
Assmann, J. (2008). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przeł. A. Kryczyńska-Pham. Red. R. Traba. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Czerwiński, M. (2011). Dialog znaków i kodów: między oryginałem a polskim przekładem powieści Miljenko Jergovicia Ruta Tannenbaum. „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 2, cz. 1. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 83–105.
Ecler-Pasku, M. (2015). Dialog swojskości i obcości w powieści Most na Drinie Ivo Andricia a modyfikacja znaczeń ewokowanych nazw własnych w przekładzie na język polski. „Przekłady Literatury Słowiańskich” t. 6, cz. 1. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 173–198.
Gaszyńska-Magiera, M. (2011). Recepcja przekładów literatury iberoamerykańskiej w Polsce w latach 1945–2005 z perspektywy komunikacji międzykulturowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Giergiel, S. (2012). Ocalić pamięcią. Praktyki pamięci i zapominania we współczesnej prozie postjugosłowiańskiej. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Jergović, M. (2007). Drugi poljubac Gite Danon. Zagreb: V.B.Z.
Jergović, M. (2016). Drugi pocałunek Gity Danon. Przeł. M. Waligórski. Stronie Śląskie – Wrocław: Biuro Literackie.
Karahasan, Dž. (1995). Sarajewska sevdalinka. Przeł. D. Ćirlić–Straszyńska, J. Pomorska. Sejny: Pogranicze.
Kodrić, S. (2012). Mape novih identiteta: O kulturalnom pamćenju i reprezentaciji prošlosti u bošnjačkoj/bosanskohercegovačkoj književnosti 20. stoljeća (Na primjeru austrougarske teme). W: Topografia tożsamości, t. 1. Red. B. Zieliński. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 127–138.
Kurtok, A. (2016). Bibliografia przekładów literatury chorwackiej w Polsce w 2015 roku. W: Bibliografia przekładów słowiańskich (2015). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 7, cz. 2. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 27–29.
Lewicki, R. (2002). Obcość w odbiorze przekładu. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Marii Skłodowskiej-Curie.
Łoś, T., Majdzik, K. (2014). Bibliografia przekładów literatury chorwackiej w Polsce w latach 2007–2012. W: Bibliografia przekładów słowiańskich (2007–2012). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 4, cz. 2. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 49–91.
Majdzik, K. (2014). Bibliografia przekładów literatury chorwackiej w Polsce w 2013 roku. W: Bibliografia przekładów słowiańskich (2013). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 5, cz. 2. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 41–42.
Majdzik, K. (2015). Bibliografia przekładów literatury chorwackiej w Polsce w 2014 roku. W: Bibliografia przekładów słowiańskich (2014). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 6, cz 2. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 40–43.
Małczak, L. (2012). Bibliografia przekładów literatury chorwackiej w Polsce w latach 1990–2006. W: Bibliografia przekładów słowiańskich (1990–2006). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 1, cz. 3. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 147–203.
Pilarska, J. (2014). Wielowymiarowa tożsamość współczesnych Bośniaków. Wrocław: Wydawnictwo Alta.
Popovič, A. (1971). Rola odbiorcy w procesie przekładu literackiego. Przeł. J. Sławiński. W: Problemy socjologii literatury. Red. J. Sławiński. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 205–219.
Saryusz-Wolska, M., Traba, R. (red.), Kalicka, J. (współpr.) (2014). Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Stanios, I. (2012). Transkulturowość oryginału w przekładzie (na przykładzie powieści Derwisz i śmierć Mešy Selimovicia). „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 3, cz. 1. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 45–62.
Tokarz, B. (2011). Zamiast wstępu. „Przekłady Literatur Słowiańskich” t. 2, cz. 1. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 13–21.
Welsch, W. (1998). Transkulturowość. Nowa koncepcja kultury. W: Filozoficzne konteksty koncepcji rozumu transwersalnego. Wokół koncepcji Wolfganga Welscha. Red. R. Kubicki. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 195–222.
Wołek-San Sebastian, K. (2011). „Trzecia kultura” a problemy przekładu nowszej literatury chorwackiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zekić, M. (2016). Muslimanski odgovor izazovima Okcidenta. Islamizacija Zapada ili vesternizacija islamskog svijeta. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.