Abstrakt
This paper demonstrates the influence of common sense on the perception of facts from the past. In order to understand the mechanisms of reduction, instrumentalisation and banalisation of the Holocaust in popular culture, we need to understand the influence of common sense on the understanding and misunderstanding of the past, represented in this paper by the testimonies of the massacre of 1500 Jews in the forest of Niesłusz-Rudzica.
The main premise of the paper is that common sense is the dominant form of knowledge and the description of reality, which is reproduced by the mechanisms at function in popular culture. This paper is an example of ‘archaeological’ work in this context.
Bibliografia
Assmann, A. (2009). Przestrzenie Pamięci: Formy i Przemiany Pamięci Kulturowej. In: Pamięć Zbiorowa i Kulturowa. Współczesna Perspektywa Niemiecka. Ed. M. Saryusz-Wolska. Kraków: Universitas, pp. 101–143.
Atran, S. and Douglas M. (2008). The Native Mind and the Cultural Construction of Nature. Boston: MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/7683.001.0001
Barrett, J.L. (1999). Theological Correctness: Cognitive Constraint and the Study of Religion. “Method and Theory in the Study of Religion,” 11, no. 4, pp. 325–339. DOI: https://doi.org/10.1163/157006899X00078
Cała, A. (2005). Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Cole, T. (1999). Selling the Holocaust: From Auschwitz to Schindler; How History is Bought, Packaged and Sold. New York: Routledge.
Dąbrowska, D. (1955). Zagłada skupisk żydowskich w Kraju Warty w okresie okupacji hitlerowskiej. “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego,” no. 13–14, pp. 122–184.
Filipkowski, P. (2010). Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Geertz, C. (1983). Local knowledge. Further Essays in Interpretative Anthropology. New York: Basic Books, Inc.
Gergen, K.J. (2005). Narrative, Moral Identity and Historical Consciousness: a Social Constructionist Account, https://tinyurl.com/3b8cfzzz.
Glowacka-Penczynska, A., and others (2015). The First to be Destroyed: The Jewish Community of Kleczew and the Beginning of the Final Solution. Boston: Academic Studies Press.
Hilberg, R. (2007). Sprawcy, ofiary, świadkowie. Zagłada Żydów 1933–1945. Trans. by J. Giebułtowski. Warszawa: Cyklady.
[Hilberg, R. (1992). Perpetrators, Victims, Bystanders: The Jewish catastrophe, 1933–1945. New York: Aaron Asher Books].
Katz, F.E. (1982). Implementation of the Holocaust: The Behavior of Nazi Officials. “Comparative Studies in Society and History,” no. 24, pp. 510–529. DOI: https://doi.org/10.1017/S0010417500010112
Kaźmierczak, M. (2015). Cywilizacja zachodnioeuropejska na peryferiach. Przykłady myślenia potocznego w dokumentach ze śledztwa w sprawie zagłady Żydów z powiatu konińskiego. In: Kulturowy bricolage (po)nowoczesnej Europy Zachodniej. Eds. G. Gajewska, M. Tomczak. Gniezno: Wydawnictwo Naukowe CONTACT, pp. 139–169.
Kloch, Z. (2006). Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego wPolsce po 1989 roku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Leszczyński, J. (1972). Z dziejów zagłady Żydów w Kraju Warty (szkice do genezy ludobójstwa hitlerowskiego). “Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce,” no. 82, pp. 57–81.
Longerich, P. (1998). Politik der Vernichtung: Eine Gesamtdarstellung der nationalsozialistischen Judenverfolgung. München: Piper.
Novick, P. (1999). The Holocaust in American Life. Boston: Houghton Mifflin, p. 392.
Slone, J.D. (2004). Theological Incorrectness. Why Religious People Believe What They Shouldn’t. Oxford: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/0195169263.001.0001
Sulima, R. (2000). Antropologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tych, F. (2009). Potoczna świadomość Holokaustu wPolsce – jej stan i postulaty edukacyjne. In: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania. Eds. P. Czapliński, E. Domańska. Poznań: Poznańskie Studia Polonistyczne, pp. 41–55.
Welzer, H. (2009). Materiał, z którego zbudowane są biografie. In: Pamięć zbiorowa i kulturowa. Ed. M. Saryusz-Wolska, Kraków: Universitas, pp. 39–58.
White, H. (1999). Figural Realism: Studies in the Mimesis Effect. Baltimore: The Johns Hopkins University Press,
White, H. (2009). Realizm figuralny w literaturze świadectwa. In: H.White. Proza historyczna. Ed. E. Domańska. Kraków: Universitas, pp. 201–219.
Testimonies were read and copied in the archive of the Institute of National Remembrance, Poznań Branch, signature: 13/10/Zn, volumes 1–2 and signature: IPN GK 163/26.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Marek Kaźmierczak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.