Słowa kluczowe
Madame
myth
psychoanalysis
culture
Sigmund Freud
Hippolytus
Oedipus
Jak cytować
Abstrakt
The article is a psychoanalytically oriented analysis of the use of the myth of Hippolytus and Phaedra in A. Libera’s novel Madame. The function of the myth in the novel is presented in terms of the categories of reinterpretation and prefiguration as well as in the context of its ancient sources. Libera brings together the myth of Hippolytus and the myth of Oedipus by emphasizing the role of the symbolic mother and the narrative constitutes a defense against both Oedipal and pre-Oedipal conflicts. The end of the novel is an attempt at a positive resolution of the Oedipal tensions in the narrative by means of sublimation and symbolization, in the context of the Freudian conception of drives and culture.Bibliografia
Antoni Libera; Madame; myth; psychoanalysis; culture; Sigmund Freud; Hippolytus; Oedipus Abraham K., A Short study of the development of the libido, viewed in the light of mental disorders, [w:] K. Abraham, Selected Papers, przeł. D. Bryan, A. Strachey, London 1927.
Abraham K., The Spider as a dream symbol, [w:] K. Abraham, Selected Papers, przeł. D. Bryan, A. Strachey, London 1927.
Bachofen J.J., Matriarchat. Studium na temat ginajkokracji świata starożytnego podług natury religijnej i prawnej, przeł. R. Reszke, Warszawa 2007.
Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, przeł. D. Danek, Warszawa 2010.
Caldwell R., The psychoanalytic interpretation of Greek myth, [w:] Approaches to Greek Myth, ed. L. Edmunds, Baltimore–London 2014.
Chasseguet-Smirgel J., Creativity and Perversion, New York 1984.
Cichowicz S., Owoc słodkiej fikcji, „Nowe Książki” 1999, nr 1.
Dybel P., Urwane ścieżki. Przybyszewski – Freud – Lacan, Kraków 2000.
Edmunds L., Freud and the father: Oedipus complex and Oedipus myth, “Psychoanalysis and Contemporary Thought” 1985, nr 8.
Eliot T.S., Seneca in Elizabethan translation, [w:] T.S. Eliot, Selected Essays, London 1966.
Fakhry Davids M., Father in the internal world. From boy to man to father, [w:] The Importance of Fathers. A Psychoanalytic Re-evaluation, eds. J. Trowell, A. Etchegoyen, New York 2002.
Fenichel O., The Psychoanalytic Theory of Neurosis, New York 1995.
Ferenczi S., Thalassa: a Theory of Genitality, London 1989.
Freud A., Ego i mechanizmy obronne, przeł. M. Ojrzyńska, Warszawa 2012.
Freud S., ‘Ja’ i ‘to’, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VIII: Psychologia nieświadomości, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Kultura jako źródło cierpień, [w:] S. Freud, Dzieła, t. IV: Pisma społeczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Dlaczego wojna?, [w:] S. Freud, Dzieła, t. IV: Pisma społeczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Fetyszyzm, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VIII: Psychologia nieświadomości, Warszawa 2009.
Freud S., Kilka psychicznych skutków anatomicznej różnicy płci, [w:] S. Freud, Dzieła, t. V: Życie seksualne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Kulturowa moralność seksualna a współczesna nerwowość, [w:] S. Freud, Dzieła, t. IV: Pisma społeczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Leonarda da Vinci wspomnienie z dzieciństwa, [w:] S. Freud, Dzieła, t. X: Sztukiplastyczne i literatura, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Mojżesz Michała Anioła, [w:] S. Freud, Dzieła, t. X: Sztuki plastyczne i literatura, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., O dziecięcych teoriach seksualnych, [w:] S. Freud, Dzieła, t. V: Życie seksualne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., O szczególnym typie wyboru obiektu u mężczyzny, [w:] S. Freud, Dzieła, t. V: Życie seksualne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Objaśnianie marzeń sennych, [w:] S. Freud, Dzieła, t. I, przeł. R. Reszke, Warszawa 2007.
Freud S., Popędy i ich losy, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VIII: Psychologia nieświadomości, Warszawa 2009.
Freud S., Przyszłość pewnego złudzenia, [w:] S. Freud, Dzieła, t. IV: Pisma społeczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Totem i tabu, [w:] S. Freud, Dzieła, t. IV: Pisma społeczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Trzy rozprawy z teorii seksualnej, [w:] S. Freud, Dzieła, t. V: Życie seksualne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Upadek kompleksu Edypa, [w:] S. Freud, Dzieła, t. V: Życie seksualne, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Uwagi na temat dwóch zasad procesu psychicznego, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VIII: Psychologia nieświadomości, Warszawa 2009.
Freud S., Wstęp do psychoanalizy, przeł. S. Kemperówna, W. Zaniewicki, Warszawa 1994.
Freud S., Z historii nerwicy dziecięcej, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VI: Dwie nerwice dziecięce, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Freud S., Żałoba i melancholia, [w:] S. Freud, Dzieła, t. VIII: Psychologia nieświadomości, Warszawa 2009.
Grunberger B., Narcissism: Psychoanalytic Essays, New York 1979.
Hadot P., The Present Alone is Our Happiness. Conversations with Jeannie Carlier and Arnold I. Davidson, przeł. M. Djaballah, Stanford 2009.
Huelle P., KPP i duch Racine’a, „Tygodnik Powszechny” 1998, nr 39.
Jung C.J., Symbole przemiany: analiza preludium do schizofrenii, przeł. R. Reszke, Warszawa 1998.
Kernberg O.F., Object-relations Theory and Clinical Psychoanalysis, New York 1976.
Klein M., Uwagi na temat niektórych mechanizmów schizoidalnych, [w:] M. Klein, Zawiść i wdzięczność, Pisma, t. III, przeł. A. Czownicka, H. Grzegołowska-Klarkowska, Gdańsk 2007.
Kołakowski L., Główne nurty marksizmu, cz. 3: Rozkład, Poznań 2001.
Lacan J., Écrits. A Selection, przeł. B. Fink, New York–London 2002.
Lévi-Strauss C., Antropologia strukturalna, przeł. K. Pomian, Warszawa 2000.
Libera A., Madame, Kraków 2010.
Mann T., Czarodziejska góra, przeł. J. Kramsztyk, Wrocław 1995.
Markiewicz H., Literatura a mity, [w:] H. Markiewicz, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989.
Neumann E., Wielka Matka. Fenomenologia kobiecości, kształtowanie nieświadomości, Warszawa 2008.
Pucci P., Oedipus and the Fabrication of the Father: Oedipus Tyrannus in modern criticism and philosophy, Baltimore 1992.
Roisman H.M., The Veiled Hippolytus and Phaedra, “Hermes” 1999, nr 127, 4.
Stabryła S., Mit, człowiek, literatura, Warszawa 1991.
Szczuka K., Forma i chłopiec, „Res Publica Nowa” 1999, nr 1–2 [124–125].
Turkle S., Psychoanalytic Politics: Freud’s French Revolution, New York 1978.
Ulicka D., Czekanie na opowieść, „Nowe Książki” 1999, nr 1.
Whitebook, J. Perversion and Utopia: Study in Psychoanalysis and Critical Theory, Cambridge 1995.
Żart, ironia, muzyka i głębsze znaczenie. Z Antonim Liberą rozmawia Władysław Rajcher, „Nowe Książki” 1999, nr 1.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).