Protest kobiet. Wizerunek katolicyzmu w wytwórczości współczesnych polskich reżyserek
PDF

Słowa kluczowe

contemporary Polish cinema
female directors
image
Catholicism

Jak cytować

Kornacki , K. (2021). Protest kobiet. Wizerunek katolicyzmu w wytwórczości współczesnych polskich reżyserek. Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication, 30(39), 157–182. https://doi.org/10.14746/i.2021.39.08

Abstrakt

In the second decade of the 20th century (especially in the years 2016-2020), a significant number of films by Polish female directors were released in which Catholicism and the Catholic Church were attacked. They were: W imię… [In the Name of…], Body/ciało [Body], Twarz (Mug) and Córka boga [The Other Lamb] – all directed by Małgorzata Szumowska; Dzikie róże [Wild Roses] by Anna Jadowska, Pokot [Spoor] by Agnieszka Holland and Kasia Adamik, Wieża. Jasny dzień [Tower. A Bright Day] by Jagoda Szelc, Powrót, [Back Home] by Magdalena Łazarkiewicz, Maryjki [Marygoround] by Daria Woszek, as well as a documentary Komunia  [Communion] by Anna Zamecka. The polemic related to the above-mentioned movies commented on the religiosity of Catholics and the quality of the institutional church (priests, hierarchies, methods of ministering and teaching), religious control and repression of corporeality and sexuality (including female sexuality), and Catholicism as the foundation of the patriarchal system. These films also feature elements of the "positive program", a proposal for a new cultural paradigm (new spirituality), organized around Nature, with the suggestion of matriarchy. From the point of view of social communication, the content and poetics of above-mentioned the films were similar, according to the author, to the content of the protests of the Ogólnopolski Strajk Kobiet (Polish Women's Strike), which demonstrated in 2016 and 2020 against the tightening of abortion laws.

https://doi.org/10.14746/i.2021.39.08
PDF

Bibliografia

Adamiak E.,, Macierzyństwo Boga i Maryi w teologii feministycznej, „Salvatoris Mater” 1999, nr 1, s. 256–271

Adamiak E., O co chodzi w teologii feministycznej, <http://labo-old.wiez.pl/teksty.php?o_co_chodzi_w_teologii_feministycznej&p=1>, [dostęp: 12.02.2021]

Adamiak E., Poza Bogiem Ojcem, [w:] Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku, red. J. Majewski, J. Makowski, t. 3, Warszawa 2006, s. 82–90

de Beauvoir S., Druga płeć, przeł. G. Mycielska, N. Leśniewska, Warszawa 2003

Czaja D., Dlaczego jest tak, jak jest. Poema naiwne, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 18 (lato), s. 6–22

Czerkawski P., Droga do dojrzałości. Mówi Anna Zamecka, reżyserka „Komunii”, <https://film.dziennik.pl/news/artykuly/536333,komunia-wywiad-anna-zamecka.html>, [dostęp 15.01.021]

Demski M, Dróżdż D., „Nie mam zamiaru już niczego udawać”. Wywiad z Jagodą Szelc, <http://ekrany.org.pl/kino_wspolczesne/nie-mam-zamiaru-juz-niczego-udawac-wywiad-z-jagoda-szelc/>, [dostęp: 14.12.2021]

Dorosłe dzieci mają żal. Z Anną Zamecką rozmawia Magdalena Karst-Adamczyk, „Gazeta Wyborcza – Wysokie Obcasy”, 2016, nr 48 [wersja online, dostęp: 15.01.2021]

Dróżdż D., Ta wyzwalająca menopauza, „Gazeta Wyborcza” 2020, nr 201 [wersja online, dostęp: 13.01.2021]

Felis P., Jak znaleźć światło w ciemnej historii – rozmowa z Anne Fontaine, reżyserką filmu Niewinne, <https://wyborcza.pl/1,76842,19743366,jak-znalezc-swiatlo-w-ciemnej-historii-rozmowa-z-anne-fontaine.html>, [dostęp 15.01.2021]

Fiedorczuk J., Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Gdańsk 2015

Gajewska A., Hasło: feminizm, Poznań 2008

Guszkowski P., Wszyscy mówili do jej brzucha. Wywiad z Olgą Bołądź, „Gazeta Wyborcza 2020, nr 121 [wersja online, dostęp 12.02.2021]

Kiciński A., Katecheza osób z autyzmem, <https://www.niedziela.pl/artykul/102255/nd/Katecheza-osob-z-autyzmem>, [dostęp: 15.12.2020]

Kłys T., Film fikcji i jego dominanty, Warszawa 1999

Komunia, jako metafora wkroczenia w dorosłość. Z Anną Zamecką, reżyserką filmu Komunia, rozmawia Artur Zaborski, „Magazyn Filmowy SFP”, 2016, nr 11, s. 47

Kozicka D., Wstęp, [w:] „Chamuły”, „gnidy”, „przemilczacze”. Antologia dwudziestowiecznego pamfletu polskiego, wybór, wstęp i opracowanie D. Kozicka, Kraków 2010

Minde A., Pochwała odmienności, <https://www.nowehoryzonty.pl/artykul.do?id=2406>, [dostęp: 15.01.2021]

Neusch M., U źródeł współczesnego ateizmu, przeł. A. Turowiczowa, Paryż 1980

Podsiadło M., Body/ciało/cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej, „Kwartalnik Filmowy” 2020, nr 111, s. 23–38, DOI 10.36744/kf.408

Podsiadło M., Ekokrytyczny trójgłos w kinie polskich reżyserek filmowych, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu”, 2019, nr 3, <https://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/pleograf/polskie-kino-kobiet/18/ekokrytyczny-trojglos-w-kinie-polskich-rezyserek-filmowych/691>, [dostęp: 12.02.2021]

Przylipiak M., Poetyka kina dokumentalnego, Gdańsk – Słupsk 2004

Rodzina: mamy tylko siebie. Z Anną Zamecką rozmawia Mariola Wiktor, „Kino” 2016, nr 12, s. 50–52

Rozmowa reż. Anny Zameckiej z widzami Kina Zorza (Rzeszów), <https://www.youtube.com/watch?v=0dYyQwRwEw8&t=41s>, [dostęp: 15.01.2021]

Smoliński S., Między polityką zwierząt a zwierzęcą polityką: nie-ludzka podmiotowość w Pokocie Agnieszki Holland, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu” 2011, nr 2, <https://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/pleograf/agnieszka-holland/12/miedzy-polityka-zwierzat-a-zwierzeca-polityka-nie-ludzka-podmiotowosc-w-pokocie-agnieszki-holland/640>, [dostęp:12.02.2021]

Sosna K., Jak przygotować dzieci z niepełnosprawnością intelektualną do I Komunii Świętej, Gniezno 2009

Szumowska. Kino to szkoła przetrwania. Rozmawia Agnieszka Wiśniewska, Warszawa 2012

Urzykowski T., "Módlmy się o prawo do aborcji" na mszy na Saskiej Kępie. Strajk Kobiet protestuje dziś w kościołach, <https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,26432902,ogolnopolski-strajk-kobiet-protestuje-w-kosciolach-to-odpowiedz.html>, [dostęp: 30.01.2021]

Varga K., O, w mordę! Czyli Szumowska wali na odlew, „Gazeta Wyborcza – Duży Format”, 2018, nr 12 [wersja online, dostęp: 15.01.2021]

W ciemnym świecie odrobina dobra. Z Magdaleną Łazarkiewicz, reżyserką filmu Powrót, rozmawia Bartosz Marzec, „Kino” 2019, nr 4., s. 39–40

Wiśniewska A., Kobiety w Polsce robią mniej niż jedną szóstą filmów pełnometrażowych, <https://krytykapolityczna.pl/kultura/film/kino-kobiet-raport-2018>, dostęp 23.01.2021

Zbiór zasad etyki i tradycji łowieckiej Polskiego Związku Łowieckiego, <https://www.pzlow.pl/storage/2019/10/zbior_zasad_Etyki.pdf>, [dostęp: 14.01.2021]

Zwierzchowski P., Ritual and Family: Preparation for First Communion in Pamiętaj abyś dzień święty święcił (Remember to Keep Holy the Lord’s Day) by Maciej Cuske and Komunia (Communion) by Anna Zamecka, „Studia Religiologica” 51 (2) 2018, s. 129–138, DOI 10.4467/20844077SR.18.009.9749

Żebrowski M., Prorokini, <http://czaskultury.pl/czytanki/prorokini/>, [dostęp: 12.02.2021]