Keywords
Cultural life
Bookselling
Readership
How to Cite
Number of views: 301
Number of downloads: 213
Abstract
Tomasz Szumski, hitherto known in the literature as a secondary school teacher and the author of textbooks, was also the owner of a bookshop and a lending library attached to it. Both were in operation between 1809 and 1824. Their establishment was apparently effected by a deliberate wish to create an establishment that would counterbalance the influence of German bookshops in the town and would offer Polish and foreign literature (mainly French) to as wide circles of readers as possible. Additionally, it was intended to be a bookshop that would provide support to the general public with selling textbooks and assigned reading texts for youths. For Szumski himself, the bookshop was also a source of considerable extra income. Szumski’s intention was to sell as much of the current publishing output from Warsaw, Cracow, Lvov, Wrocław (then Breslau) and Vilna as possible. He also provided subscriptions to a great number of titles of newspapers and periodicals. He did not neglect the marketing issues involved in his line of business and published numerous book catalogues and kept the press well informed about his new acquisitions. In terms of its size, the bookshop was not a big place and, at the time of its forced closure effected by an administrative writ issued by the German authorities, nearly 2,500 titles were on offer. Following its closure it was repossessioned and bought by the German bookseller Ernst S. Mittler.References
Dohnalowa T., Poglądy Polaków na pracę w Wielkopolsce w latach 1795–1816. w: Studia z dziejów poglądów na pracę do roku 1914, red. C. Łuczak, Poznań 1982.
„Gazeta Poznańska” 1809, nr 101.
„Gazeta Poznańska” 1810, nr 79.
„Gazeta Poznańska” 1811, nr 19.
„Gazeta Poznańska” 1811, nr 85.
„Gazeta Poznańska” 1812, nr 29.
„Gazeta Poznańska” nr 98 z 9.12.1809
„Gazeta Poznańska”, dodatek do nr. 32 z 1811.
„Gazeta Poznańska”, dodatek do nr. 32 z 1811.
„Gazeta Poznańska”, dodatek do nr. 6 z 1810.
„Gazeta Poznańska”, dodatek do nr. 8 z 1810.
„Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego” (dalej: GWKP), dodatek do nr. 67 z 1816.
GWKP, 1817, nr 77.
GWKP, 1821, nr 52.
GWKP, 1821, nr 80.
GWKP, dodatek do nr. 31 z 1821.
GWKP, dodatek do nr. 46 z 8.06.1816.
GWKP, dodatek do nr. 51 z 1817.
GWKP, dodatek do nr. 80 z 1817.
GWKP, dodatek do nr. 88 z 1824.
Jarochowski K., Literatura poznańska w pierwszej połowie bieżącego stulecia, Poznań 1880.
Jazdon A., Wydawcy poznańscy 1815–1914. Kształtowanie środowiska i repertuaru wydawniczego, Poznań 2012.
Karwowski S., Historia Wielkiego Księstwa Poznańskiego, t. 1, Poznań 1918.
Katalog Xiążek Polskich, Francuzkich i Łacińskich, będących do czytania i sprzedania u Tomasza Szumskiego, Nauczyciela przy Gimnazyum, Poznań 1810.
Kędelski M., Stosunki ludnościowe w latach 1815–1918, w: Dzieje Poznania, t. 2, red. Topolski J., Trzeciakowski L., Warszawa–Poznań 1994.
Maciejewski J., Kultura w pierwszej połowie XIX wieku, w: Dzieje Wielkopolski, t. 2: Lata 1793–1918, Poznań 1973.
Motty M., Przechadzki po mieście, oprac., wstęp Z. Grot, t. 1, Poznań 1999.
Nowy katalog książek polskich, francuskich i łacińskich, z dodatkiem książek nowoprzybyłych, będących do czytania i przedania u…, Poznań 1817.
Nowy katalog książek polskich, francuskich i łacińskich, z dodatkiem książek nowoprzybyłych będących do przedania i czytania za opłatą miesięczną u… Wydany w miesiącu lutym, Poznań 1820.
Nowy katalog Xiążek Polskich, Francuzkich i Łacińskich będących do przedania i czytania u Tomasza Szumskiego, Poznań 1811.
Słowiński L., Z tradycji polonistyki poznańskiej. Tomasz Szumski (1778–1840), „Studia Polonistyczne” R. V, 1978.
Szumski T., Uwiadomienie i Proiekt dla Szanownych Przyjaciół literatury Polskiey, Poznań 1819.
Uwiadomienie i Proiekt dla Szanownych Przyiacioł literatury Polskiej z dnia 3 czerwca 1819 roku.
Walentynowicz M., Szumski Tomasz, s. 884. 60 GWKP, dodatek do nr. 88 z 1824. Anons w krótszej formie został powtórzony jeszcze w nr. 95 z 27.11.1824.
Walentynowicz M., Szumski Tomasz, w: Słownik pracowników książki polskiej, Warszawa–Łódź 1972.
Walentynowicz M., Tradycje wypożyczalni książek w Poznaniu, „Kronika Miasta Poznania” 1960, nr 4.
Walentynowicz M., w artykule Wypożyczalnie książek w Księstwie Poznańskim „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1960, nr 1.
Wąsicki J., Poznań jako miasto tzw. Prus Południowych (1793–1806).
Wojtkowski A., „Korespondent poznański” (Projekt czasopisma z r. 1808), „Kronika Miasta Poznania” R. 3, 1925, nr 10.
Zalewski Z., Z dziejów walki o handel Polski. Stuletnia praca Towarzystwa Młodzieży Kupieckiej w Poznaniu 1821–1921. Jako przyczynek do historji gospodarczej Wielkopolski napisał…, Poznań 1921.
License
Copyright (c) 2012 Artur Jazdon
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.