Keywords
State Archives in Poznań
archives
records and library of the St. John parish in Leszno
access to collections
How to Cite
Number of views: 551
Number of downloads: 365
Abstract
The article discusses problems surrounding access to the collections of the library and the archives of St. John Church in Leszno. These resources, historically important for the history of the town, the Unity of the Bohemian Brethren as well as the history of the protestant movement in Poland and Europe, have been a significant source on the relevant topics for researchers since the eighteenth century. In the nineteenth century, following the development of the research into the life and the output of Jan Amos Komensky and the Bohemian Brethren, the need for better access to these materials became more apparent. On the basis of available archival sources from the 19th–20th centuries, the author shows who and for what purpose used the archives and the library collections from the former church of the Bohemian Brethren church in Leszno.
References
Archiwum Państwowe w Poznaniu: Akta Braci Czeskich: sygn. 1730, 1731, 1733, 2644; Parafia ewangelicko-reformowana w Lesznie, sygn. 864, 942–944; Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu, sygn. 401.
Albrecht O., Zur Bibliographie und Textkritik des Kleinen Lutherschen Katechismus, „Archiv für Reformationsgeschichte” 1903/1904, s. 247–278; 1904/1905, s. 209–249; 1905/1906, s. 209–291.
Bahlke J., Listy, książki, podróże edukacyjne. Komunikacja uczonych w Europie wczesnego Oświecenia, w: Budowanie mostów. Daniel Ernest Jabłoński w Europie wczesnego Oświecenia, red. J. Bahlcke, B. Dybaś, H. Rudolph, Leszno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa 2010, s. 291–305.
Bečková M., Bieńkowski T., Čapková D., Znajomość dzieł Jana Amosa Komeńskiego na ziemiach czeskich, słowackich i polskich od połowy XVII wieku do naszych czasów, Warszawa: PAN 1991.
Bickerich W., Anhang. Die Einforderung von Druckschriften aus der Bibliothek des Lissaer Gymnasiums nach Warschau im Jahre 1807, w: W. Bickerich, Aus den warschauer Archiven, „Aus Posens kirchlicher Vergangenheit. Jahrbuch des Evangelischen Vereins für die Kirchengeschichte der Provinz Posen” 1917–1918, s. 90–93.
Bickerich W., Lissa und Herrnhut. Ein Beitrag zur Geschichte der Pietismus in Provinz Posen, Lissa 1908.
Bielecka J., Bracia czescy w Lesznie. Organizacja i działalność (1550–1817), „Rocznik Leszczyński” 1978, s. 170–172.
Bielecka J., Inwentarz zespołu akt braci czeskich w Wielkopolsce, Poznań: Archiwum Państwowe 1977.
Brambora J., K opětnému oživeni idei Komenského ve vlastibu privni polovině XIX. stoleti, „Studia Comeniana et Historica” 1978, t. 18, s. 5–34.
Horský J., Řezníková L., Paměť a inedita. Společnství paměti, w: Figurace paměti. J.A. Komenský v kulturach vzpomínání 19. a 20. Století, Praha: Scriptorium 2014, s. 27–54.
Janeczek M., Archiwalne starodruki – mało znany wycinek zespołu Akt Braci Czeskich, „Przegląd Archiwalno-Historyczny” 2014, t. 1, s. 175–200.
Janeczek M., Katalog starych druków Archiwum Państwowego w Poznaniu, Poznań: Archiwum Państwowe 2016.
Luthers Katechismen, Leipzig 1915.
Machnikowski S., Dzieje gimnazjum leszczyńskiego 1555–1920, Leszno: Drukarnia Leszczyńska 1937.
Machnikowski S., Kalwiński Kościół św. Jana w Lesznie, „Ziemia Leszczyńska” 1934–1935, z. 1, s. 1–7.
Machnikowski S., Pastor D. Jan Wilhelm Adam Bickerich, „Głos Leszczyński” 1934, nr 11 z 16.01.
Meyer D., Z Herrnhut w Nowy Świat. Daniel Ernest Jabłoński – towarzysz Nicolausa Ludwiga von Zinzendorfa i wygnańców morawskich, w: Budowanie mostów. Daniel Ernest Jabłoński w Europie wczesnego Oświecenia, red. J. Bahlcke, B. Dybaś, H. Rudolph, Leszno: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa 2010, s. 189–201.
Migoń K., Bibliologia – nauka o kulturze książki, w: Encyklopedia książki, red. A. Żbikowska-Migoń, M. Skalska-Zlat, t. 1, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2017, s. 24.
Müller J.T., Geschichte und Inhalt der Acta Unitatis Fratrum (sogenannte Lissaer Folianten), „Zeitschrift für Brüdergeschichte” 1913, t. 7, s. 65–113.
Novak B., Staronový rukopis Truchlivégo, „Acta Comeniana. Archiv pro bádaní o životě Jana Amose Komenského” 1959, t. 18, z. 1, s. 56–62.
Regesten der in den Hanschriftenbänden Acta Unitatis Fratrum I–IV überlieferten Texte, oprac. J. Bahlke et al., Wiesbaden: O. Harrasowitz Verlag 2018.
Skutil J., Velkopolský archív českých brati, „Acta musei Moravae” 1989, t. 74, s. 283–300.
Słownik biograficzny Leszna, red. B. Głowinkowska, A. Konior, Leszno: Leszczyńskie Towarzystwo Kulturalne 2004.
Strobel N., Johann Gottlieb Elsner – teolog reformowany pomiędzy Prusami a Polską, w: Reformacja i tolerancja. Jedność w różnorodności? Współistnienie różnych wyznań na ziemi wschowskiej i pograniczu wielkopolsko-śląskim, red. M. Małkus, K. Szymańska, Wschowa–Leszno: Stowarzyszenie Czas A.R.T, Muzeum Okręgowe w Lesznie 2015, s. 183–198.
Szymańska K., Dwa spojrzenia na dzieje małych ojczyzn pogranicza wielkopolsko-śląskiego. Przykład Leszna, w: Europa Środkowo-Wschodnia w perspektywie interdyscyplinarnej, Warszawa: Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej, Uniwersytet Warszawski 2015, s. 100–102.
Szymańska K., Losy księgozbiorów parafii ewangelickich w Lesznie, w: Dziedzictwo utracone – dziedzictwo odzyskane, red. A. Kamler, D. Pietrzkiewicz, Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR 2014, s. 201–221.
Szymańska K., Podróże po Europie w XVII i XVIII wieku, Leszno: Muzeum Okręgowe w Lesznie 2005.
Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno: Księgarnia Adama Krajewicza 1922.
Tagebuch Adam Samuel Hartmanns… über Seine Kollektenreise durch Deutschland, die Niederlande, England u. Frankreich in den 1657–1659, red. R. Prümers, Posen: Historische Gesellschaft für die Provinz Posen 1900.
Tichy J., Ś.p. Prof. Dr Jarosław Bidlo [nekrolog], „Ziemia Leszczyńska” 1937, z. 4, s. 242–250.
Volf J., Zakoupeni lešnenských komenian do Prahy, „Časopis narodniho Musea” 1928, t. 102, s. 193–208.
Volf J., Zakoupeni lešnenských komenian do Prahy (II), „Archiv Jana Amose Komenského” 1938, t. 14, s. 158–183.
Wojtkowski A., Wilhelm Bickerich (1867–1934), „Reformacja w Polsce” 1934, t. 6, s. 21–24.
Zur Vorgeschichte der Weimarer Lutherausgabe, w: Lutherschriften zur Vierhundertjahrfeier des Reformators, veröffentlicht von den Mitarbeitern der Weimarer Lutherausgabe, Weimar 1917, s. 29–65.
Żbikowska-Migoń A., Historia książki w XVIII wieku. Początki bibliologii, Warszawa: PWN 1989.
License
Copyright (c) 2019 Kamila Szymańska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie Biblioteka, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu od 2015 roku są udostępniane na
licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku pod następującymi warunkami:
- uznania autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
- na tych samych warunkach — remiksując utwór, przetwarzając go lub tworząc na jego podstawie, należy swoje dzieło rozpowszechniać na tej samej licencji, co oryginał.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowy.
Jeżeli autor artykułu nie jest przekonany, że może wykorzystywać cudze utwory (np. ilustracje, fotografie, tabele) w ramach cytatu we własnej tekście musi dostarczyć do redakcji czasopisma zgodę od uprawnionych podmiotów.
Prawa są zastrzeżone do wszystkich tekstów opublikowanych przed rokiem 2015.