„Samopublikowanie”: stara metoda – nowy sens w dobie e-science

Abstrakt

Poruszane w tekście zagadnienia wiążą się z problematyką budowy nowych systemów informacyjnych w nauce, które w piśmiennictwie określa się mianem e-library, library 2.0, e-science, Web 2.0 etc. Artykuł mówi o koniecznych zmianach zachowań ludzi nauki w zakresie publikowania w kontekście wspomnianych kierunków rozwoju komunikacji naukowej. Autor przewiduje, że budowa nowych systemów informacyjnych spopularyzuje samopublikację (self-publishing) tekstów naukowych, która zdynamizuje rozwój repozytoriów o otwartym dostępie (open access). Zjawisko samopublikacji wpłynie także na zmianę metod oceny publikacji naukowych. Ich ocena będzie mogła się dokonywać przez automatyczne obliczanie cytowalności. Stopniem uzyskiwanych cytowań będzie można także parametryzować teksty opublikowane przez autorów w repozytoriach już po pozytywnej ocenie peer review. Ponadto, jak twierdzi autor, zjawisko samopublikacji powinno spopularyzować blogosferę w nauce, a w tym kontekście z pewnością pojawi się nawyk bezpośredniego komentowania wzmianek uczonych o własnych pracach badawczych przez specjalistów reprezentujących te same dyscypliny. Taka wymiana informacji będzie możliwa dzięki rozpowszechnieniu się samopublikacji i powinna w pełni zastąpić organizowanie drogich konferencji naukowych, w których udział bierze najczęściej tylko część środowiska. Autor uważa, że na marginesie zasygnalizowanych zmian pojawią się także zjawiska niepożądane, których przejawem z pewnością będzie „wykluczenie” najstarszych generacji uczonych, z uwagi na niemożność opanowania przez nich nowych technologii.