Pasek boczny artykułu
Treść głównego artykułu
Abstrakt
The history of the “Sokol” (eng. Falcon) Gymnastic Society in Vilnius covers various
periods and political circumstances. The “Falcon’s nest” was founded during Russian captivity and
was initially an illegal organization. The Russian authorities kept a close eye on the Society’s activities,
and therefore the Board and activists exercised considerable caution.
The “Sokol” of Vilnius launched proper gymnastics, sports as well as cultural and educational
activities in 1919 after Poland regained independence. It was a time of its successful development.
In addition to sports activities, the Vilnius “Sokol” undertook a wide range of cultural and educational
activities, such as running a library, a reading room, a choir and an orchestra, organizing patriotic
lectures as well as national and family evenings, publishing brochures, magazines and calendars,
and taking an active part in celebrating Polish holidays and public festivities. The “Sokol” Gymnastic
Society was also a mainstay of Polish identity in Vilnius.
To many Poles today, particularly young people, the “Sokol” Gymnastic Society is an integral part of
Polish life in Lithuania. After many difficulties with registration and harassment by the independent
Lithuanian state, the “Falcon’s nest” worked intensively with youth promoting Polish culture and
national identity, as well as falconry. As it was 100 years ago, the organization focuses on the reflection
on the much needed harmony between the human body and spirit.
The history of Poland and Lithuania, as well as the history of sports in these territories, are alive in
falconry.
Szczegóły artykułu
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- Bogucki A ., Na rubieżach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1904–1939 – „Sokół” wileński redutą polskości, „Magazyn Wileński” 1991, nr 15/16.
- Bogucki A ., „Sokół” wileński redutą polskości na rubieżach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1904–1939, „Sokół” 1991, nr 2/5.
- Bogucki A ., Sokół wileński redutą polskości na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej, „Wileńskie Rozmaitości” 1992, cz.1, nr 4; cz. 2, nr 5, 1992; cz. 3, nr 6.
- Bogucki A ., 140-lecie Sokolstwa Polskiego 1867–2007, „Niepodległość i Pamięć” 2007, nr 14/2 (26), s. 355–366.
- Bogucki A ., 130-lecie Sokolstwa Polskiego 1867–1997 – Przyczynek do dziejów za lata 1939–1997, Bydgoszcz 1998.
- Bogucki A ., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Litwie 1904–2008, „Świat Inflant” 2008, nr 6(58), Rok 5.
- Bogucki A ., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Pomorzu 1893–1939, Bydgoszcz 1997.
- Bogucki A ., ZTG „Sokół” w Polsce 1997–2002, Bydgoszcz 2005.
- Bogucki A ., ZTG „Sokół” w Polsce 2002–2004, Bydgoszcz 2004.
- Bogucki A ., Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 1989–1993, Bydgoszcz 1993.
- Kawalec T., Sport na Wileńszczyźnie na przełomie lat 1921–1922, „Ilustrowany Tygodnik Sportowy” 1921, nr 15.
- Kołoszewska Z., Śladami gniazda Sokoła, „Tygodnik Wileńszczyzny”, dostępny w: http://www. tygodnik.lt/201531/bliska3.html [dostęp: 30.10.2022].
- Małolepszy E., Wychowanie fizyczne, sport, przysposobienie wojskowe, zloty, w: Zarys dziejów Sokolstwa, red. E. Małolepszy, Z. Pawluczuk, Częstochowa 2001, s. 129–132.
- Mażul H., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Wilnie liczy sto lat!, „Magazyn Wileński” 2005, grudzień.
- Nowakowski A ., Reaktywowanie działalności „Sokoła” w Polsce po r. 1989. Problemy organizacyjno-prawne, w: Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, red. L. Nowak, t. 6, Gorzów Wlkp. 2004, s. 463–470.
- Orlewicz-Musiał M., Kurek A., 130 lat turystycznej działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie (1885–2015), Kraków 2017.
- Pawluczuk Z., Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Lublinie w latach 1906–1939, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio F, 2002, vol. 57, s. 139–165.
- Pieszko A ., „Sokół” z orłem w parze – Michała Sienkiewicza treściwe 80 lat, „Kurier Wileński” 2013, 6 września.
- Senkevičius M., Mikonis S., Eišiškės, Vilnius 2002.
- „Sokół” w Środzie – historia, dostępny w: http://www.sredzkiearchiwalia.pl/sokol-w-srodzie-historia/ [dostęp: 16.06.2022].
- Stawicki R., Zarys historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – w 150. rocznicę powstania (1867–2017), Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji, Kancelaria Senatu, Warszawa 2017 .
- Zimoch K., Wileński „Ilustrowany Tygodnik Sportowy” (1921–1922). Z dziejów polskiej prasy sportowej na Wileńszczyźnie w dwudziestoleciu międzywojennym, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2022, t. 25, z. 1 (65).
- Żdanowicz Z., Świecki zakon rycerski – uroczysta akademia z okazji 100-lecia sportu polskiego na Litwie, „Kurier Wileński” 2005, 6 grudnia.
Referencje
Bogucki A ., Na rubieżach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1904–1939 – „Sokół” wileński redutą polskości, „Magazyn Wileński” 1991, nr 15/16.
Bogucki A ., „Sokół” wileński redutą polskości na rubieżach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1904–1939, „Sokół” 1991, nr 2/5.
Bogucki A ., Sokół wileński redutą polskości na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej, „Wileńskie Rozmaitości” 1992, cz.1, nr 4; cz. 2, nr 5, 1992; cz. 3, nr 6.
Bogucki A ., 140-lecie Sokolstwa Polskiego 1867–2007, „Niepodległość i Pamięć” 2007, nr 14/2 (26), s. 355–366.
Bogucki A ., 130-lecie Sokolstwa Polskiego 1867–1997 – Przyczynek do dziejów za lata 1939–1997, Bydgoszcz 1998.
Bogucki A ., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Litwie 1904–2008, „Świat Inflant” 2008, nr 6(58), Rok 5.
Bogucki A ., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Pomorzu 1893–1939, Bydgoszcz 1997.
Bogucki A ., ZTG „Sokół” w Polsce 1997–2002, Bydgoszcz 2005.
Bogucki A ., ZTG „Sokół” w Polsce 2002–2004, Bydgoszcz 2004.
Bogucki A ., Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce 1989–1993, Bydgoszcz 1993.
Kawalec T., Sport na Wileńszczyźnie na przełomie lat 1921–1922, „Ilustrowany Tygodnik Sportowy” 1921, nr 15.
Kołoszewska Z., Śladami gniazda Sokoła, „Tygodnik Wileńszczyzny”, dostępny w: http://www. tygodnik.lt/201531/bliska3.html [dostęp: 30.10.2022].
Małolepszy E., Wychowanie fizyczne, sport, przysposobienie wojskowe, zloty, w: Zarys dziejów Sokolstwa, red. E. Małolepszy, Z. Pawluczuk, Częstochowa 2001, s. 129–132.
Mażul H., Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Wilnie liczy sto lat!, „Magazyn Wileński” 2005, grudzień.
Nowakowski A ., Reaktywowanie działalności „Sokoła” w Polsce po r. 1989. Problemy organizacyjno-prawne, w: Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, red. L. Nowak, t. 6, Gorzów Wlkp. 2004, s. 463–470.
Orlewicz-Musiał M., Kurek A., 130 lat turystycznej działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie (1885–2015), Kraków 2017.
Pawluczuk Z., Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Lublinie w latach 1906–1939, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio F, 2002, vol. 57, s. 139–165.
Pieszko A ., „Sokół” z orłem w parze – Michała Sienkiewicza treściwe 80 lat, „Kurier Wileński” 2013, 6 września.
Senkevičius M., Mikonis S., Eišiškės, Vilnius 2002.
„Sokół” w Środzie – historia, dostępny w: http://www.sredzkiearchiwalia.pl/sokol-w-srodzie-historia/ [dostęp: 16.06.2022].
Stawicki R., Zarys historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – w 150. rocznicę powstania (1867–2017), Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji, Kancelaria Senatu, Warszawa 2017 .
Zimoch K., Wileński „Ilustrowany Tygodnik Sportowy” (1921–1922). Z dziejów polskiej prasy sportowej na Wileńszczyźnie w dwudziestoleciu międzywojennym, „Rocznik Historii Prasy Polskiej” 2022, t. 25, z. 1 (65).
Żdanowicz Z., Świecki zakon rycerski – uroczysta akademia z okazji 100-lecia sportu polskiego na Litwie, „Kurier Wileński” 2005, 6 grudnia.