Słowa kluczowe
educational discourse
formalized educational discourse
ideology
critical discourse analysis
rhetorical discourse analysis
topoi
Jak cytować
Abstrakt
The paper attempts at presenting diversity in discourse research and defining educational discourse in its new cognitive-procesual aspect. The analysis is concentrated on formalized educational discourse undergoing ideological influences through mass, public and government supervised education. For the detailed discussion multiperspective method including critical and rhetorical analysis has been proposed acknowledging the separateness of makro and discursive strategies together with their topoi in the common ideological – cognitive mean.
Bibliografia
Barthes R. (1977). Analiza retoryczna, przeł. K. Falicka. „Pamiętnik Literacki” z. 2.
Bartmiński J. (2010). Pojęcie językowego obrazu świata i sposoby jego operacjonalizacji (tekst w druku). cyt. za: Czachur W. (2011). Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji. „Tekst i dyskurs – text und diskurs” nr 4.
Bauman Z. (1998). Ideologia. [W:] Encyklopedia socjologii t. 1. Warszawa.
Benveniste É. (1966). Problèmes de linguistique générale. Paris.
Bernstein B. (1990). Odtwarzanie kultury, przeł. Z. Bokszański, A. Piotrowski. Warszawa.
Bourdieu P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. P. Biłos. Warszawa.
Bourdieu P., Passeron J.-C. (1990). Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman. Warszawa.
Charaudeau P. (2001). Langue, discours et identité culturelle. “Etudes de Linguistique Appliquée” No. 123/124. Paris.
Chilton P. (2008). Brakujące ogniwo KAD: moduły, amalgamaty i instynkt krytyczny. [W:] A. Duszak, N. Fairclough (red.). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, przeł. J. Piotrowski. Kraków.
Czachur W. (2011). Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji. „Tekst i dyskurs – text und diskurs” nr 4.
Dąmbska-Prokop U. (1997). Śladami tłumacza. Częstochowa-Kraków.
Dessons G. (2006). Émile Benveniste: L’invention du discours. Paris.
Dobrzyńska T. (1991). Tekst. Próba syntezy. „Pamiętnik Literacki” z. 2.
Duszak A. (1998). Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa.
Evert G. (1993). Habermas i edukacja (wpływ Habermasa na anglosaską literaturę pedagogiczną). [W:] Z. Kwieciński (red.). Nieobecne dyskursy. cz. III, przeł. Z. Melosik. Toruń.
Fairclough N., Wodak R. (2006). Krytyczna analiza dyskursu, przeł. A. Ostolski. [W:] A. Jasińska-Kania, L. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa.
Fauconnier G. (1999). Mappings in Thought and Language. Cambridge.
Fleischer M. (1994). Problemy i hipotezy systemowej teorii kultury. Wrocław.
Foucault M. (1966). Les mots et les choses. Une archéologie des sciences humaines. Paris.
Foucault M. (1971). L’ordre du discours. Paris.
Foucault M. (1977). Archeologia wiedzy, tłum. A. Siemek. Warszawa.
Gajda S. (1999). Współczesny dyskurs naukowy. [W:] S. Gajda (red.). Dyskurs naukowy – tradycja i zmiana. Opole.
Gajda S. (2001). Nowe społeczności dyskursywne a edukacja komunikacyjna. [W:] J. Bralczyk, K. Osiołek-Kłosińska (red.). Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Warszawa.
Gill A.M., Whedbee K. (2001). Retoryka, przeł. G. Grochowski. [W:] T.A. Van Dijk (red.). Dyskurs jako struktura i proces. Warszawa.
Grabias S. (1994). Język w zachowaniach społecznych. Lublin.
Grzegorczykowa R. (1998). Głos w dyskusji o pojęciu tekstu i dyskursu. [W:] J. Bartmiński, B. Boniecka (red.). Tekst. Problemy teoretyczne. Lublin.
Grzmil-Tylutki H. (2007). Gatunek w świetle francuskiej teorii dyskursu. Kraków.
Guzik B. (2003). Powinnościowy model języka w dyskursie edukacyjnym. Kraków.
Habermas J. (2004). Działanie komunikacyjne i detranscendentalizacja rozumu, przeł. W. Lipnik. Warszawa.
Hymes D.L. (1980). Socjolingwistyka i etnografia mówienia. [W:] Język i społeczeństwo. Wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński. Warszawa 1980, s. 41–82.
Jastrzębski J. (2011). Ideologia i komunikacja. O edukacji, pedagogice i mediach. Wrocław.
Jaźwiński R. (2008). Historiozoficzne meandry mitu „nowego państwa”(mitu założycielskiego). [W:] B. Szklarski (red.). Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Warszawa.
Jeziński M. (2008). O mitotwórczej roli słowa w dyskursie politycznym. [W:] B. Szklarski (red.). Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Warszawa.
Kawka M. (1999). Dyskurs szkolny. Zagadnienia języka. Kraków.
Krakowiak T. (2008). Analiza dyskursu – próba nakreślenia pola badawczego. [W:] A. Horolets (red.). Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń.
Kress G. (1985). Linguistic Process in Sociocultural Practice. Oxford.
Kurcz I. (1992). Język a psychologia. Warszawa.
Kurczab H. (1999). Dyskurs edukacyjny. [W:] Z. Budrewicz, M. Jędrychowska (red.). Z uczniem pośrodku. Podmiotowa dydaktyka literatury, języka, kultury. Kraków.
Labocha J. (1996a). Tekst, wypowiedź, dyskurs. [W:] S. Gajda, M. Balowski (red.). Styl a tekst. Opole.
Labocha J. (1996b). Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy. [W:] T. Rittel, J. Ożdżyński (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Langacker R. (1995). Wykłady z gramatyki kognitywnej. Lublin.
Libura A. (2006). Przestrzenie mentalne w dyskursie poetyckim. [W:] G. Habrajska, J. Ślósarska (red.). Kognitywizm w poetyce i stylistyce. Kraków.
Lichański J.Z. (2007). Dzieje polskiej retoryki i myśli retorycznej: ocena stanu badań, określenie perspektyw badawczych i próba oceny miejsca polskiej refleksji nad retoryką w perspektywie komparatystycznej. [W:] B. Sobczak, H. Zgółkowa, (red.). Perspektywy polskiej retoryki. Poznań.
Lisowska-Magdziarz M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Kraków.
Meighan R. (1993). Socjologia edukacji, przeł. E. Kiszkurno-Koziej. Toruń.
Nocoń J. (2009). Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana. Opole.
Numan D. (1993). Introducing Discours Analysis. London.
Pêcheux M. (1988). Discourse – structure or event. [W:] C. Nelson, L. Grossberg (red.). Marxism and the Interpretation of Culture. London.
Perelman Ch. (1995). Nowa retoryka i wartości, przeł. T. Pajor. [W:] J. Z. Lichański (red.). O retoryce. Wybrane zagadnienia z teorii literatury. Warszawa.
Puzynina J. (2008). Ideologia w języku polskim. [W:] I. Kamińska-Szmaj, T. Piekot, M. Poprawa (red.). Ideologie w słowach i obrazach. Wrocław.
Ricoeur P. (1989). Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, przeł. P. Graff, K. Rosner. Warszawa.
Rittel T. (1996). Słowo w dyskursie edukacyjnym na temat wartości, [w:] T. Rittel (red.) Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Rittel T., Rittel S.J. (2015). Dyskurs edukacyjny. Zagadnienia – znaczenia – terminy. Wybór i opracowanie. Kraków.
Rypel A. (2012). Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego. Na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918–2010. Bydgoszcz.
Schulz R. (2003). Wykłady z pedagogiki ogólnej. Perspektywy światopoglądowe w wychowaniu t. 1. Toruń.
Skowronek B. (1999). O dialogu na lekcjach w szkole średniej. Analiza pragmatyczno-językowa. Kraków.
Skudrzyk A. (2005). Czy zmierzch kultury pisma? O synestezji i analfabetyzmie funkcjonalnym. Katowice.
Szacki J. (1991). Ideologia. [W:] A. Kłoskowska (red.). Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Pojęcia i problemy wiedzy o kulturze. Wrocław.
Tillmann K.-J. (1996). Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, przeł. G. Bluszcz, B. Miracki. Warszawa.
Van Dijk T.A. (2001). Badania nad dyskursem. [W:] T.A. Van Dijk (red.). Dyskurs jako struktura i proces, przeł. G. Grochowski. Warszawa.
Wiśniewska H. (2005). Dyskurs edukacyjny jako neologizm w nauczaniu integrującym. [W:] E. Kozak-Czyżewska, D. Dybel, B. Kepa (red.). Współczesne tendencje rozwoju pedagogiki wczesnoszkolnej. Kielce.
Witkowska M. (2004). Dyslingwistyczna definicja dyskursu. „Dialogi Polityczne” nr 3–4.
Wodak R. (2008). Dyskurs populistyczny: retoryka wykluczenia a gatunki języka pisanego. [W:] A. Duszak, N. Fairclough, (red.). Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. przeł. J. Wawrzyniak, A. Wójcicki. Kraków.
Wodak R., Koller V. (red.). (2008). Handbook of Communication in the Public Sphere. Berlin.
Wodak R., Krzyżanowski M. (red.). (2011). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa.
Zając M. (1996). Niektóre psychologiczne aspekty badań nad dyskursem edukacyjnym. [W:] T. Rittel (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Zawadowski L. (1966). Lingwistyczna teoria języka. Warszawa.
Ziomek J. (1986). O współczesności retoryki. [W:] J. Sławiński (red.). Teoretycznoliterackie tematy i problemy. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
Żydek-Bednarczuk U. (2005). Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu. Kraków.
Żydek-Bednarczuk U., Zeler B. (1996). Strategia i komunikacja w dyskursie edukacyjnym. [W:] T. Rittel, J. Ożdżyński (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Agnieszka Rypel
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.