Dyskurs edukacyjny, weredykcja i pedagogie – od konstelacji związków dyskursu i edukacji do aleturgicznej analizy praktyki edukacyjnej
PDF
PDF (English)

Słowa kluczowe

educational discourse
discursive pedagogics
pedagogy
alethurgy
confession
Foucault

Jak cytować

Ostrowicka, H. (2019). Dyskurs edukacyjny, weredykcja i pedagogie – od konstelacji związków dyskursu i edukacji do aleturgicznej analizy praktyki edukacyjnej. Kultura-Społeczeństwo-Edukacja, 12(2), 153–172. https://doi.org/10.14746/kse.2017.12.7

Abstrakt

The article consists of two major parts. Part one is devoted to the reconstruction of the relationships between the domain of discourse and the domain of education in the semantic field of the term “educational discourse”. Based on the analysis of two types of sources (empirical research and the lexicon of contemporary pedagogics), a constellation of functional, thematic, genre and ontological links is shown. In the second part of the article, a reflection on the last of the approach is developed. Referring to Foucault’s lectures at the Collège de France in 1979-1980 period, the potential of the category of alethurgy and confession as research instruments of pedagogy and discursive practice is shown.

https://doi.org/10.14746/kse.2017.12.7
PDF
PDF (English)

Bibliografia

Bacchi C., Bonham J. (2014). Reclaiming Discursive Practices as an Analytic Focus: Political Implications. „Foucault Studies” 17.

Bührmann A.D., Diaz-Bone R., Gutiérrez Rodriguez E., Kendall G., Schneider W., Tirado F.J. (eds.) (2007). “Forum Qualitative Sozialforschung: From Michel Foucault’s Theory of Discourse to Empirical Discourse Research” 8(2).

Czyżewski M., Marynowicz-Hetka E., Woroniecka G. (red.). (2013). Pedagogizacja życia społecznego. „Societas/Communitas” 2.

Fejes A., Nicoll K. (eds.). (2015). Foucault and a Politics of Confession in Education. London.

Fendler L. (2008). Educationalising trends in societies of control: assessments, problem-based learning and empowerment. [W:] P. Smeyers, M. Depaepe (eds.). Educational Research: The Educationalization of Social Problems. “Educational Research” 3, DOI 10.1007/978-1-4020-9724-9 1.

Foucault M. (1977). Archeologia wiedzy. Przeł. A. Siemek. Warszawa.

Foucault M. (1995). Historia seksualności. Przeł. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski. Warszawa.

Foucault M. (2012). Hermeneutyka podmiotu. Wykłady w Collège de France 1981–1982. Przeł. M. Herer. Warszawa.

Foucault M. (2014). Rządzenie żywym. Wykłady w Collège de France 1979–1980, przeł. M. Herer. Warszawa.

Foucault M. (2016). Odpowiedź na pytanie. Przeł. Aleksandra Charędziak. „Praktyka Teoretyczna” 4 (22). DOI: 10.14746/prt.2016.4.3.

Głowiński M. (red.) (1980). Język i społeczeństwo. Warszawa.

Gutman H. (1988). Rousseau’s confessions: A technology of the self. [W:] L. Martin, H. Gutman (eds.). Technologies of the Self. London.

Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Podręcznik akademicki. Warszawa.

Howarth D. (2008). Dyskurs. Przeł. A. Gąsior-Niemiec. Warszawa.

Höhne T. (2003). Pädagogik der Wissengesellschaft. Bielefeld.

Koszyk M., Machowska J. (1996). Profilowanie pojęć w dyskursie edukacyjnym o tematyce religijnej. [W:] T. Rittel (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.

Kwieciński, Z. (1992). Socjopatologia edukacji. Warszawa.

Kwieciński Z. (2004). Problem pedagogii nurtów głównych i pobocznych. „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 3.

Leipold S., Winkel G. (2013). Discursive Agency: Towards an actor-centered analysis of political discourses. Referat przedstawiony na 1. International Conference on Public Policy (ICPP 2013). Grenoble, France.

Mead G.H. (1975). Umysł, osobowość i społeczeństwo. Przeł. Z. Wolińska. Warszawa.

Męczkowska A. (2006). Podmiot i pedagogika. Od oświeceniowej utopii ku pokrytycznej dekonstrukcji. Wrocław.

Milerski B., Śliwerski B. (red.). (2000). Pedagogika. Leksykon. Warszawa.

Milewski S. (1996). „Język nianiek” jako specyficzny rodzaj dyskursu edukacyjnego. [W:] T. Rittel (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.

Nasalska E. (2004). Polsko-niemieckie dyskursy edukacyjne: lata 1949–1999. Warszawa.

Nocoń J. (2009). Podręcznik szkolny w dyskursie dydaktycznym – tradycja i zmiana. Opole.

Nowak-Dziemianowicz M. (2011). Pedagogika dyskursywna: nadzieje i możliwości. [W:] M. Nowak-Dziemianowicz, P. Rudnicki (red.). Pedagogika: zakorzenienie i transgresja. Wrocław.

Nowicka-Franczak M. (2017). Niechciana debata. Spór o książki Jana Tomasza Grossa. Warszawa.

Ostrowicka H. (2014). Kategoria dyskursu w języku i w badaniach edukacyjnych – w poszukiwaniu osobliwości pedagogicznie zorientowanej analizy dyskursu. „Forum Oświatowe” 2 (32).

Ostrowicka H. (2015a). O badaniach „pedagogizacji życia społecznego” kilka słów z poznawczej perspektywy pedagogiki ogólnej. „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 1.

Ostrowicka H. (2015b). Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie. Kraków.

Ostrowicka H. (2015c). Wyznania Rousseau i dyskurs edukacyjny – zarys badań w perspektywie (post) foucaultowskiej. „Problemy Wczesnej Edukacji” nr 2.

Ostrowicka H. (2016). Wokół problematyki „metody” w postfoucaultowskich badaniach społecznych – pomiędzy strategią transkrypcji a strategią fugi. „Przegląd Socjologii Jakościowej” 12 (1).

Ożdżyński J. (1996). Niektóre cechy dyskursu edukacyjnego (na przykładzie wypowiedzi wykładowej). [W:] T. Rittel (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.

Popow M. (2015a). Globalna Północ i Globalne Południe w dyskursie edukacyjnym. Krytyczna analiza treści podręczników szkolnych. „Studia Edukacyjne” t. 35.

Popow M. (2015b). Kategoria narodu w dyskursie edukacyjnym. Analiza procesów konstruowania tożsamości w podręcznikach szkolnych. Poznań.

Rabinow P. (1984). The Foucault Reader. New York.

Retter H. (2003). Komunikacja codzienna w pedagogice. Gdańsk.

Rosch E. (1987). Principles of categorization. [W:] E. Rosch, B. Lloyd (eds.) Cognition and Categorization. Hillsdale.

Rutkowski M. (2016). Dyskurs urzędowy w ramach dyskursu instytucjonalnego. [W:] B. Witosz, K. Sujkowska‑Sobisz, E. Ficek (red.). Dyskurs i jego odmiany. Katowice.

Rypel A. (2012). Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918–2010. Bydgoszcz.

Seredyńska D. (2013). Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych: analiza konferencji ogólnopolskich. Bydgoszcz.

Simons M., Masschelein J. (2008). The governmentalization of learning and the assemblage of a learning apparatus. “Educational Theory’ 58 (4).

Smeyers P., Depaepe M. (eds.). (2008). Educational research: The educationalization of social problems. “Educational Research” 3, DOI 10.1007/978-1-4020-9724-9 1.

Szczepankowska I. (2016). Konstelacja dyskursów związanych tematycznie i funkcjonalnie ze sferą prawa — próba typologii. [W:] B. Witosz, K. Sujkowska‑Sobisz, E. Ficek (red.). Dyskurs i jego odmiany. Katowice.

Szkudlarek T. (1993). Wiedza i wolność w pedagogice amerykańskiego postmodernizmu. Kraków.

Sztompka P. (2002). Socjologia: analiza społeczeństwa. Kraków.

Witosz B. (2005). O ponadgatunkowych kategoriach typologicznych uniwersum mowy. „Стиль” vol. 5.

Witosz K., Sujkowska-Sobisz K., Ficek E. (red.) (2016). Dyskurs i jego odmiany. Katowice.

Wojtak M. (2006). Analiza gatunków prasowych: zręby teorii i elementy praktyki. „Media, Kultura, Społeczeństwo” 1.

Żydek-Bednarczuk U., Zeler B. (1996). Strategia i komunikacja w dyskursie edukacyjnym. [W:] T. Rittel (red.). Dyskurs edukacyjny. Kraków.