Abstrakt
In order to describe in detail the differences between the discourse of a textbook and the discourse of children I used categories - applied in the area of cognitive considerations - concerning the language image of the world and the text image of the world, as well as selected sub-categories: point of view and perspective, type of rationality, method of categorizing, stereotypical and axiological overview of the reality. I assumed that the choice of categories and subcategories will not only allow to investigate the imposed meanings of the textbook discourse, but – above all – will make it possible to notice the very process of formation, the emergence of the image of the world from the perspective of children. The adopted analysis model launches reflection on the necessary changes, exposes the oppressiveness of the language of the textbook and encourages exploring the conditions to initiate the language of children.
Bibliografia
Bernstein B. (1990). Odtwarzanie kultury. Przeł. Z. Bokszański, A. Piotrowski. Wrocław.
Chmielewski A., Dudzikowa M., Grobler A. (red.). (2012). Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką. Kraków.
Czachur W., Kuczyńska A., Kumięga Ł. (2016). Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne. Kraków.
Dąbrowska E., Kubiński W. (red.). (2003). Akwizycja języka w świetle językoznawstwa kognitywnego. Kraków.
Erlauer L. (2003). The Brain Compatible Classroom. Alexandria, VA.
Grzymała-Kazłowska A. (2004). Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem. „Kultura i Społeczeństwo” 48 (1).
Gupta D.P., Richardson K. (2001). Children’s Cognitive and Language Development. Oxford.
Horolets A. (red.). (2008). Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń.
Klus-Stańska D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa.
Kowalski M.A. (2010). Dyskurs kolonialny w Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa.
Krauz M., Gajda S. (red.). (2005). Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze. Rzeszów.
Kurcz I., Bobryk J. (red). (2001). Psychologiczne studia nad językiem i dyskursem. Warszawa.
Labocha J. (1996). Dyskurs jako proces przekazywania wiedzy. [W:] T. Rittel (red.), Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Nocoń J. (2011). Stylistyczne aspekty dyskursu edukacyjnego. [W:] U. Sokólska (red.). Odmiany stylowe polszczyzny dawniej i dziś. Białystok.
Ostrowicka H. (2014). Kategoria dyskursu w języku i w badaniach edukacyjnych – w poszukiwaniu osobliwości pedagogicznie zorientowanej analizy dyskursu. „Forum Oświatowe” 2 (52).
Ożdżyński J. (red.). (1995). Językowy obraz świata dzieci i młodzieży. Kraków.
Pawliszek P., Rancew-Sikora D. (2012). Wprowadzenie do socjologicznej analizy dyskursu (SAD). „Studia Socjologiczne” 1 (204).
Przybyla O. (2004). Akty mowy w języku nauczycieli. Katowice.
Putkiewicz E. (2002). Proces komunikowania się na lekcji. Warszawa.
Rittel T. (1994a). Metodologia lingwistyki edukacyjnej. Rozwój języka. Kraków.
Rittel T. (1994b). Podstawy lingwistyki edukacyjnej. Nabywanie i kształcenie języka. Kraków.
Rittel T. (red.). (1996). Dyskurs edukacyjny. Kraków.
Shugar G.W. (1995). Dyskurs dziecięcy. Rozwój w ramach struktur społecznych. Warszawa.
Skudrzyk A., Warchala J. (2002). Dyskurs edukacyjny a kompetencja interakcyjna. [W:] J. Porayski-Pomsta (red.). Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi. „Studia Pragmalingwistyczne” t. 3.
Sprenger M. (2003). Differentiation Through Learning Styles and Memory, Thousand Oaks.
Wierzchoń M., Orzechowski J., Barbasz J. (2012). Interdyscyplinarność w naukach kognitywnych – science, fiction czy science fiction? [W:] A. Chmielewski, M. Dudzikowa, A. Grobler (red.). Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką. Kraków.
Wiśniewska H. (2005). Dyskurs edukacyjny jako neologizm w nauczaniu integrującym. [W:] E. Kozak-Czyżewska, D. Zyboł, B. Kępa (red.). Współczesne tendencje rozwoju pedagogiki wczesnoszkolnej. Kielce.
Wiśniewska-Kin M. (2013). Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy. Łódź.
Wodak R. (2011). Badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. [W:] R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.). Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa.
Wojtczuk K. (2002). Gra oficjalności i nieoficjalności językowej jako zasada organizacji dyskursu edukacyjnego. [W:] J. Porayski-Pomsta (red.). Czynności tworzenia i rozumienia wypowiedzi. „Studia Pragmalingwistyczne” t. 3.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Monika Wiśniewska-Kin
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.