Elementy magii i religii w rzeczywistości społecznej kapitalizmu
PDF

Słowa kluczowe

capitalism
magic
religion

Jak cytować

Kufliński, M. (2022). Elementy magii i religii w rzeczywistości społecznej kapitalizmu. Kultura-Społeczeństwo-Edukacja, 22(2), 235–248. https://doi.org/10.14746/kse.2022.22.13

Abstrakt

The article is dedicated to the issue of magic and religion in the social reality of capitalism. The goal of the article is to present  examples proving that capitalism in various places (post-communist Central Europe, San Cristobal in the Mexican state of Chiapas, Colombian department Valle del Cauca, New York) and at various times (from the 1970s to the second decade of the 21st century) was associated with elements of religion and magic through social thinking and practice, and therefore elements of social reality. On the other hand, in the discourse, capitalism is often presented as a part of nature: the existence that acts objectively, like the laws of physics. In the article, this apparent contradiction is presented as a dialectical aspect of the present day, in which the discourse and social reality are complementary.

https://doi.org/10.14746/kse.2022.22.13
PDF

Bibliografia

Benjamin, W. (2007). Kapitalizm jako religia. Krytyka Polityczna, 11–12, 132–134.

Block, F., & Somers, M. (2020). Karl Polanyi. Krytyka wolnorynkowego fundamentalizmu. Heterodox.

Brzezicka, B. (2016). Metafory neoliberalizmu ekonomicznego i ich przekłady na język polski i francuski. W: B. Krzysztan, W. Ufel, M. Zieliński (red.), Polityka/Polityczność. Granice dyskursu (s. 175–188). Oficyna Wydawnicza ATUT.

Buchowski, M. (2013). Neoliberalizm w Europie Środkowej – magia, religia czy nauka? Poznańskie Studia Slawistyczne, 4, 29–41. https://doi.org/10.14746/pss.2013.4.2 DOI: https://doi.org/10.14746/pss.2013.4.2

Buchowski, M. (2018). Czyściec. Antropologia neoliberalnego postsocjalizmu. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Buchowski, M., & Burszta, W. (1986). Status języka w świadomości magicznej. Etnografia Polska, 30(1), 31–42.

Fisher, M. (2020). Kapitalistyczny realizm. Czy nie ma alternatywy? (A. Karalus, tłum.). IWKiP.

Goody, J. (2006). Kapitalizm i nowoczesność. Islam, Chiny, Indie a narodziny Zachodu (M. Turowski, tłum.). Wydawnictwo Akademickie Dialog.

Goody, J. (2009). Kradzież historii (J. Dobrowolski, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Harvey, D. (2008). Neoliberalizm. Historia katastrofy (J.P. Listwan, tłum.). IWKiP.

Hickel, J. (2021). Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat (J.P. Listwan, tłum.). Karakter.

Klein, N. (2004). No space, no choice, no jobs, no logo (H. Pustuła-Lewicka, tłum.). Świat Literacki.

Kufliński, M. (2021). Utowarowienie kultury na przykładzie sakralizacji coca-coli w San Cristobal,

Chiapas. W: J. Kawa (red.), Wyzwania współczesnego świata (s. 41–52), t. 14. ArchaeGraph.

Kukułka, J. (1999). Neoliberalizm jako nowa ortodoksja ideologiczna. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 6, 383–393.

Napiórkowski, M. (2019). Kod kapitalizmu. Jak Gwiezdne wojny, Coca-Cola i Leo Messi kierują twoim życiem. Krytyka Polityczna.

Nash, J. (2007). Consuming interests: water, rum, and Coca-Cola from ritual propitiation to corporate expropriation in Highland Chiapas. Cultural Anthropology, 22(4), 621–639. https://doi.org/10.1525/can.2007.22.4.621 DOI: https://doi.org/10.1525/can.2007.22.4.621

Pobłocki, K. (2017). Kapitalizm. Historia krótkiego trwania. Bęc Zmiana.

Raworth, K. (2021). Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku (A. Paszkowska, tłum.). Krytyka Polityczna.

Robbins, R.H. (2006). Globalne problemy a kultura kapitalizmu. Wydawnictwo Pro Publico.

Skidelsky, R. (2019, 1 sierpnia). Ekonomia to magia białego człowieka. Krytyka Polityczna. https://krytykapolityczna.pl/gospodarka/ekonomiato-magia-bialego-czlowieka-skidelsky/

Taussig, M. (1977). The genesis of capitalism amongst a South American peasantry: Devil’s labor and the baptism of money. Comparative Studies in Society and History, 19(2), 130–155. https://doi.org/10.1017/S0010417500008586 DOI: https://doi.org/10.1017/S0010417500008586